@article{article_1721136, title={Muş Ekolojisinde Yetiştirilen Yerel Üzüm Çeşitlerinde Işık Rejimine Bağlı Gelişen Yaprak Morfofizyolojik Adaptasyonlar}, journal={Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi}, volume={3}, pages={26–38}, year={2025}, author={Aykut, Semih and Karasu, Yakup and Doğan, Adnan}, keywords={Vitis vinifera L., Muş üzüm çeşitleri, Stoma, Klorofil, Genotip-çevre etkileşimi}, abstract={Bu çalışma, Muş İli ekolojik koşullarında yetiştirilen 10 yerel üzüm (Vitis vinifera L.) çeşidinin yapraklarına ait morfolojik, mikromorfolojik ve fizyolojik özelliklerin farklı ışık konumları (güneşli/gölgeli) altında sergilediği varyasyonları belirlemek amacıyla yürütülmüştür. İncelenen parametreler arasında yaprak uzunluğu, genişliği, alanı, sap uzunluğu ve açısı (makromorfolojik); stoma uzunluğu, genişliği, por boyu, por eni ve stoma yoğunluğu (mikromorfolojik); SPAD değeri (fizyolojik) yer almıştır. Veriler çift faktörlü varyans analizi, Duncan çoklu karşılaştırma testi ve Pearson korelasyon analizi ile değerlendirilmiştir. Gölge konumda yaprak boyutsal büyüklükleri artarken; güneşli ortamlarda stoma yoğunluğu ve klorofil içeriği belirgin biçimde yükselmiştir. ‘Keçi Memesi’ ve ‘Güz Üzümü’ gibi bazı yerel üzümler, gölgeli ortamda dahi yüksek SPAD değerlerini koruyarak ışık eksikliğine karşı tolerans işareti vermiştir. Elde edilen sonuçlar, çeşitlerin morfofizyolojik tepkilerinin hem genetik hem çevresel faktörlerle şekillendiğini ortaya koymakta ve ışık koşullarına yönelik adaptasyonlarının bağcılık uygulamaları açısından dikkate değer olduğunu göstermektedir.}, number={1}, publisher={Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi}, organization={Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi}