TY  - JOUR
T1  - EPİSTEMİK BELİRSİZLİKTEN AHLAKİ YÜKÜMLÜLÜĞE: İHTİYAT İLKESİ VE İNANMA İRADESİ ARGÜMANI
AU  - Yaylı, Gülşen
PY  - 2025
DA  - June
Y2  - 2025
JF  - Muhafazakar Düşünce Dergisi
JO  - MDD
PB  - Kadim Yayınları
WT  - DergiPark
SN  - 1304-8864
SP  - 260
EP  - 284
VL  - 21
IS  - 68 - Yeni Dünya Yeni Düzen: Küresel Sistemin Geleceğinde Türkiye
LA  - tr
AB  - Makalede, çevresel krizlerin bilimsel belirsizlik durumunda nasıl ele alınması gerektiği, William James’in“inanma iradesi” argümanı ile çevre hukukunun temel ilkelerinden biri olan “ihtiyat ilkesi” ve farklı teolojikyaklaşımlar bağlamında değerlendirilmiştir. James, bilgi kesinliğinin sağlanamadığı ancak karar vermeninzorunlu olduğu durumlarda bireyin inanç önermelerine dayanarak eylemde bulunmasını meşru ve ahlakibir tutum olarak değerlendirir. Bu yaklaşım, çevresel karar alma süreçlerinde bilimsel öngörü eksikliğinineylemsizliğe dönüşmesini eleştirerek, etik sorumluluğun gerekliliğine işaret eder. 1970’li yıllarda Almanya’da“Vorsorgeprinzip” olarak ortaya çıkan ve daha sonra Rio Bildirgesi ile uluslararası çevre hukukuna girenihtiyat ilkesi, çevresel risklere karşı önleyici tedbirler almayı esas alır. Ayrıca Yahudilik, Hristiyanlık ve İslamgibi teist teolojilerde doğaya karşı sorumluluk, insanın Tanrı ile ilişkisi bağlamında ele alınmaktadır. Tanrı’nınyaratma gücünün ve sıfatlarının somut yansıması olduğundan doğa ve insanın içine doğduğu çevresikutsal bir emanet olarak değerlendirilmektedir. Bu çalışma, söz konusu farklı paradigmalar arasındakifelsefi ilişkiyi temellendirmeyi hedeflemektedir.
KW  - İnanma İradesi
KW  - İhtiyat İlkesi
KW  - Bilimsel Belirsizlik
KW  - Çevre Etiği
KW  - Teolojik Yaklaşımlar
CR  - Aikin, S. F. (2014). Epistemology and the Regress Problem. New York: Routledge.
CR  - Attfield, R. (2003). Environmental Ethics: An Overview for the Twenty-First Century. Polity Press.
CR  - Auda, J. (2008). Maqasid al-Shariah as Philosophy of Islamic Law: A Systems Approach. International
Institute of Islamic Thought.
CR  - Bacon, F. (2004). Novum Organum. Dover Publications.
CR  - Barbier, E. B. (2010). A Global Green New Deal: Rethinking the Economic Recovery. Cambridge
University Press.
CR  - Beck, U. (1992). Risk Society: Towards a New Modernity. Sage Publications.
CR  - Berr, Eric, (2016).The Socio-Economic Philosophy of Keynes: Lessons for the 21st Century, in Madsen
M.o., Olesen F. Macroeconomics After The Financial Crisis. A Post-Keynesian Perspective,
Abingdon, Routledge,
CR  - Birleşmiş Milletler (1972). Report of the United Nations Conference on the Human Environment
(Stockholm).
CR  - Braidotti, R. (2013). The Posthuman. Polity Press.
CR  - Bullard, R. D. (2000). Dumping in Dixie: Race, Class, and Environmental Quality. Westview Press.
CR  - Carson, R. (1962). Silent Spring. Houghton Mifflin.
CR  - Christoforou, T. (2003). The Precautionary Principle and Democratizing Expertise, Science and
Public Policy, 30(3).
CR  - Civanoğlu, A. (2006). Çevre Hukukunda İhtiyat İlkesi, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi.
CR  - Clifford, W. K. (1999). The Ethics of Belief and Other Essays. Amherst, NY: Prometheus Books.
CR  - Comte, A. (2000). The Positive Philosophy of Auguste Comte (Frederick Harrison, Ed.). Kessinger
Publishing.
CR  - Couprie, D. L. (2011). Heaven and Earth in Ancient Greek Cosmology. Springer.
CR  - Cranor, C. F. (2005). Toxic Torts: Science, Law, and the Possibility of Justice. Cambridge University
Press.
CR  - Dağdemir, Ö. (2003). Ekolojik Yaklaşım ve Sürdürülebilir Kalkınma, Çevre ve Ekonomi.
CR  - de Sadeleer, N. (2020). Environmental Principles: From Political Slogans to Legal Rules. Oxford
University Press.
CR  - Descartes, R. (1983). Principles of Philosophy. (Translated by Valentine Rodger and Reese P. Miller).
Kluwer.
CR  - Falkner, R. (2016). The Paris Agreement And The New Logic of International Climate Politics.
International Affairs, 92(5), 1107–1125.
CR  - Franchı Scott La, (2005) “Surveying The Precautionary Principle Ongoing Global Development:
The Evolution of an Emergent Environmental Management Tool, Boston Collage Environmental
Affairs Law Review 32 (679).
CR  - Francis, P. (2015). Laudato Si’: On Care for Our Common Home. Vatican Publishing House.
CR  - Gönültaş, Y. C. (2024). Ekolojik Perspektiften Teorik Bir İnceleme: Sürdürülebilir Kalkınma Bir
Retorik Mi? Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 14(3), 1692–1708. https://doi.
org/10.30783/nevsosbilen.1517641.
CR  - Grandjean, Philippe, (2004). Implications of The Precautionary Principle for Primarily Prevention
and Research, Annu. Rev. Public Health . 25, 199-223.
CR  - Habermas, J. (1984). The Theory of Communicative Action (Vol. 1). Beacon Press.
CR  - Harvey, P. (2013). An Introduction to Buddhism: Teachings, History and Practices, Cambridge University
Press.
CR  - Jackson, T. (2009). Prosperity Without Growth: Economics for a Finite Planet. Earthscan.
CR  - James, W. (2012). The Will to Believe and Other Essays in Popular Philosophy. Cambridge, MA:
Harvard University Press.
CR  - Jonas, H. (1984). The Imperative of Responsibility: In Search of an Ethics for the Technological Age.
University of Chicago Press.
CR  - Kierkegaard, S. (2002). Fear and Trembling. (A. Hannay, Trans.). London: Penguin Books.
CR  - Levinas, E. (1998). Otherwise Than Being, or Beyond Essence. Pittsburgh: Duquesne University
Press.
CR  - Naess, A. (1989). Ecology, Community and Lifestyle. Cambridge University Press.
CR  - Newman, J. H. (1999). An Essay in Aid of a Grammar of Assent. Notre Dame, IN: University of Notre
Dame Press.
CR  - O’Connor, M. (1994). Is Capitalism Sustainable? Political Economy and the Politics of Ecology.
Guilford Press.
CR  - Plumwood, V. (1993). Feminism and the Mastery of Nature. Routledge.
CR  - Radhakrishnan, S., & Moore, C. A. (Eds.). (2014). A Sourcebook in Indian Philosophy. Princeton
University Press.
CR  - Robbins, P. (2012). Political Ecology: A Critical Introduction. Wiley-Blackwell Publishing.
CR  - Rockström, J., Gupta, J., Lenton, T. M., Qin, D., ve Steffen, W. (2023). Earth System Boundaries
for Sustainable Development. Nature, 619, 20–31.
CR  - Sandin, Per , Peterson, Martin , Hansson, Sven Ove , Rudén, Christina and Juthe, André(2002)
Five Charges Against the Precautionary Principle, Journal of Risk Research, (5) 4, 287-299.
CR  - Soule, M. E. (2004). Philosophy and Environmental Ethics: The Limits of Science. Island Press.
CR  - Tickner, J. A., & Wright, S. (2003). The Precautionary Principle and Public Health. Public Health
Reports, 118(6), s. 386-392.
CR  - Turgut, N. (1996). “İhtiyat İlkesi”. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 45, s.67-102.
CR  - Yaylı, H. (2012). Çevre Etiği Bağlamında Kalkınma, Çevre ve Nüfus. Süleyman Demirel Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (1), 151–165.
CR  - Yaylı, H., & Çelik, V. (2011). Çevre Sorunlarının Çözümü İçin Radikal Bir Öneri: Derin Ekoloji. Selçuk
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26, s. 369–374.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/muhafazakar/article/1723945
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4977317
ER  -