TY  - JOUR
T1  - Film Festivali Afişlerinde Göstergebilimsel Analiz: Antalya Altın Portakal Film Festivali Örneği
TT  - Semiotic Analysis of Film Festival Posters: The Case of the Antalya Golden Orange Film Festival
AU  - Gençyürek Erdoğan, Merve
AU  - Alay, Gülhan
PY  - 2025
DA  - September
Y2  - 2025
DO  - 10.59534/jcss.1727996
JF  - İletişim ve Toplum Araştırmaları Dergisi
JO  - JCSS
PB  - İletişim ve Toplum Araştırmaları Merkezi (İTAM) Derneği
WT  - DergiPark
SN  - 2791-9420
SP  - 365
EP  - 382
VL  - 5
IS  - 2
LA  - tr
AB  - Görsel ve metinsel öğeleri birleştirerek belirli bir mesajı geniş kitlelere iletmek amacıyla tasarlanan afişler, film festivallerinin tanıtımında önemli bir araç olarak öne çıkar. Uluslararası film festivalleri, her yıl belirledikleri temayı afiş tasarımına yansıtarak dikkat çekmeyi, bu sayede izleyici kitlesi oluşturmayı ve medyada temsil edilmeyi amaçlarlar. Çalışmanın amacı; film festivallerinde afişlere yansıyan temaların festival özelinde hangi kültürel temalarla nasıl inşa edildiğinin ortaya konmasıdır. Bu kapsamda Türkiye’nin en eski ve en köklü film festivalinden biri olarak kabul edilen Antalya Altın Portakal Film Festivali çalışmanın örneklemi olarak seçilmiştir. Festivalin ‘öze dönüş’ temasıyla ön plana çıktığı 2019-2022 yılları arasında yayımlanan festival afişleri, bu kapsamda incelemeye dahil edilmiştir. Araştırmada yalnızca dilsel ögeleri değil, anlamlı bir bütün oluşturan her şeyi inceleyen göstergebilimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Bu kapsamda göstergebilim çalışmalarında imgeler üzerine odaklanan ve göstergenin ilk işlevinin anlam yaratmak ön kabulüyle düz anlam/yan anlam kavramlarını ikili karşıtlıklar sistemi olarak ortaya koyan göstergebilimin önemli temsilcilerinden Ronald Barthes’ın yaklaşımı çerçevesinde analizler gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında festival afişleri Barthes’in düz anlam, yan anlam ve mit perspektifinden incelenmiştir. İnceleme sonucu elde edilen bulgular, 2019-2022 yılları arasında tasarlanan festival afişlerinde çoğunlukla sinemanın ikonik oyuncularına yer verilerek anlam inşa edilmeye çalışıldığını ve belirlenen temaların afişlere yansıtıldığını göstermektedir. Bulgular değerlendirildiğinde, söz konusu yıllarda tasarlanan festival afişlerinde, bazı yıllarda toplumsal duyarlılıkların, bazı yıllarda ise ‘’öze dönüş’’ temasına uygun olarak Türk sinemasının tarihsel ve kültürel mirasının ön plana çıkarıldığı sonucuna ulaşılmıştır.
KW  - Afiş
KW  - Festival
KW  - Sinema
KW  - Göstergebilim
N2  - Posters, which are designed to convey a specific message to broad audiences by combining visual and textual elements, stand out as significant tools in the promotion of film festivals. International film festivals aim to attract attention by reflecting their annually determined themes in their poster designs, thereby building an audience base and gaining media visibility. The aim of this study is to reveal how the themes reflected in festival posters are constructed through specific cultural elements within the context of the festival. In this regard, the Antalya Golden Orange Film Festival—recognized as one of Turkey’s oldest and most established film festivals—has been selected as the sample of the study. Festival posters published between 2019 and 2022, during which the theme of “returning to the essence” came to the fore, were included in the analysis. The study employed a semiotic analysis method, which examines not only linguistic elements but everything that constitutes a meaningful whole. Within this framework, the analysis was carried out using Roland Barthes’ approach, which focuses on images in semiotic studies and introduces the concepts of denotation and connotation as part of a binary opposition system, assuming that the primary function of a sign is to generate meaning. The festival posters were analyzed from Barthes’ perspective of denotation, connotation, and myth. The findings indicate that the posters designed between 2019 and 2022 predominantly constructed meaning through the inclusion of iconic figures from cinema, and that the designated themes were clearly reflected in the designs. Overall, the analysis reveals that while some posters emphasized social sensitivities, others highlighted the historical and cultural heritage of Turkish cinema in line with the “returning to the essence” theme.
CR  - antalyaff.com. (2019, 10 26). 05 05, 2025 tarihinde Antalya Altın Portakal Film Festivali: https://www.antalyaff.com/tr/news/detail/85 adresinden alındı
CR  - antalyaff.com. (2020, 09 14). 05 05, 2025 tarihinde Antalya Altın Portakal Film Festivali: https://www.antalyaff.com/tr/news/detail/131 adresinden alındı
CR  - antalyaff.com. (2021, 09 13). 05 05, 2025 tarihinde Antalya Altın Portakal Film Festivali: https://www.antalyaff.com/tr/news/detail/153 adresinden alındı
CR  - antalyaff.com. (2022, 09 15). 05 05, 2025 tarihinde Antalya Altın Portakal Film Festivali: https://www.antalyaff.com/tr/news/detail/187 adresinden alındı
CR  - Aydın, S. N., & Ege, Ö. (2022). Türkiye Sinema Afişleri Üzerine Göstergebilimsel Bir İnceleme: Pelin Esmer Film Afişleri. Sanat ve Tasarım Dergisi (29) , 67-94.
CR  - Barthes, R. (1979). Göstergebilim İlkeleri. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
CR  - Becer, E. (2019). İletişim ve Grafik Tasarım. Ankara: Dost Kitabevi.
CR  - Bircan, U. (2015). Roland Barthes ve Göstergebilim. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi (26) , 17-41.
CR  - Çam, Ş. (2015). Medya Çalışmalarında Göstergebilim Çözümlemeleri. B. Yıldırım içinde, İletişim Araştırmalarında Yöntemler (s. 287-318). Konya: Literatürk Yayıncılık.
CR  - Erkılıç, H. (2021). Sunuş: Film festivalleri Çalışmları ve Türkiye. H. Erkılıç içinde, Film Festivalleri E-Kitabı 1 (s. 7-70). Ankara: De ki Basım Yayım.
CR  - Erol, E. G., & Özdemir, N. (2021). Uluslararası Türk Film Festivallerinde Afiş ve Kentsel İmgeler Üzerine Göstergebilimsel Bir Çalışma. Sosyal Mucit Academic Review, 2(2) , 92-117.
CR  - Ersan, M., & Önder, B. (2023). Ankara Film Festivali Afişlerinin Göstergebilimsel Açıdan İncelenmesi. Jass Studies-The Journal of Academics Social Science Studies, 16(96) , 149-164.
CR  - Ertan, G., & Sansarcı, E. (2017). Görsel Sanatlarda Anlam ve Algı. İstanbul: Alternatif Yayıncılık.
Fiske, J. (2017). İletişim Çalışmalarına Giriş. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
CR  - Hürriyet.com.tr. (2015, 09 07). 05 2025, 05 tarihinde Hürriyet: https://www.hurriyet.com.tr/gundem/altin-portakal-isimden-cikarildi-30000238 adresinden alındı
CR  - Kalkan Kocabay, H. (2008). Tiyatroda Göstergebilim. İstanbul: E Yayınları.
CR  - Karaalioğlu, S. (2025). Creating Visual Identity in Film Festival Designs. The Turkish Online Journal Of Desing, Art and Communication, 15(1) , 240-255.
CR  - Koca, E. (2022). Film Afişleri Tasarımında Göstergeler:''Bir Zamanlar Kıbrıs'' Dizi Afişi Çözümleme Örneği. Black Sea Summit 6th International Scoial Sciences Congress (s. 517-533). Sinop: Ubak International Sciences Academy.
CR  - Köksal, F. N., & Aluç, E. (2022). Gelenekselden Dijitale Evrilen Bir Medya Olarak Afiş. The Turkish Online Journal of Design Art and Communication, 12 (3) , 666-681.
CR  - kulturportali.gov.tr. (2021). 05 05, 2025 tarihinde Türkiye Kültür Portalı: https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/genel/etkinlik/58--antalya-altin-portakal-film-festivali adresinden alındı
CR  - Küçükcan, U. (2021). Film Festivalleri Üzerine Yapılan Akademik Araştırmaların ve Yazılı Medya Çalışmalarının Bibliyometrik Analizi: İstanbul Film Festivali ve antalya Film Festivali'nin Diğer film Festivalleri ile Karşılaştırılması. H. Erkılıç içinde, Film Festivalleri E-Kitabı 1 (s. 277-302). Ankara: De Ki Basım Yayım.
CR  - Mutlu, E. (2017). İletişim Sözlüğü. Ankara: Ütopya Yayınevi.
CR  - NTV. (2017, 07 19). 05 2025, 05 tarihinde NTV: https://www.ntv.com.tr/sanat/antalya-film-festivalinin-ulusal-yarisma-kategorisi-kaldirildi,TF-aUTIhLkW7MXBMkQiE0A adresinden alındı
CR  - Rifat, M. (2013). Açıklamalı Göstergebilim Sözlüğü. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Rifat, M. (2009). Göstergebilimin ABC'si. İstanbul: Say Yayınları.
CR  - TDK. (tarih yok). 04 24, 2025 tarihinde Afiş: https://sozluk.gov.tr/ adresinden alındı
CR  - TDK. (tarih yok). 06 24, 2025 tarihinde Festival: https://sozluk.gov.tr/ adresinden alındı
CR  - Teker, U. (2003). Grafik Tasarım ve Reklam. İzmir: Dokuz Eylül Yayınları.
CR  - Yağar, F., & Dökme, S. (2018). NİTELİKSEL ARAŞTIRMALARIN PLANLANMASI: ARAŞTIRMA SORULARI, ÖRNEKLEM SEÇİMİ, GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi , 1-9.
CR  - Yetkiner, B. (2019). Türkiye'de Film Festivalleri. Ankara: Nobel Bilimsel Eserler.
CR  - Yücel, T. (2005). Yapısalcılık. İstanbul: Can Sanat Yayınları.
UR  - https://doi.org/10.59534/jcss.1727996
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4994025
ER  -