@article{article_1728884, title={Karanlıkta Parlayan Ruhlar: Usta ve Margarita’da Özgürlük Arayışı}, journal={Karadeniz Teknik Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi}, pages={22–38}, year={2025}, author={Gerelegiz, Hüsnü}, keywords={Usta ve Margarita, Rus Edebiyatı, Özgürlük, Alegori, Grotesk}, abstract={Bu çalışma, Mihail Bulgakov’un Usta ile Margarita adlı romanını özgürlük arayışı ve bireysel direniş temaları çerçevesinde ele almaktadır. Sovyetler Birliği’nin baskıcı siyasal ve kültürel atmosferinde kaleme alınan eser, yalnızca dönemin otoriter rejimini değil, aynı zamanda bireyin ruhsal dünyasındaki çatışmaları, inanç arayışını ve yaratıcı ifade mücadelesini de çok boyutlu biçimde yansıtır. Bulgakov’un gerçek ile hayali ustaca iç içe geçirdiği bu anlatı, aşk, sanat, vicdan ve hakikat gibi insana dair temel temaları derinlemesine işler. Romanın çok katmanlı yapısı, anlatı stratejileri, sembolik dil kullanımı, ironik üslubu ve fantastik öğeleriyle örülmüştür. Bu yapılar aracılığıyla hem bireyin özgürlük talebi hem de otoriteyle kurduğu çatışmalı ilişki estetik bir düzlemde sunulur. Gerçek ile hayal, dünyevi ile metafizik, bireysel ile toplumsal olan arasındaki sınırlar bilinçli olarak bulanıklaştırılmış; klasik Rus edebiyatından İncil’e, Goethe’nin Faust’undan Batı düşüncesine kadar uzanan göndermelerle anlatı zenginleştirilmiştir. Bulgakov’un dildeki ustalığı ve ironiye dayalı anlatım tarzı, romanın tematik derinliğini artırırken, karakterlerin iç dünyalarına ve yaşadıkları çelişkilere daha güçlü bir boyut kazandırır. Usta ile Margarita, yalnızca Sovyet rejimine yönelik bir eleştiri sunmakla kalmaz; aynı zamanda zamandan ve mekândan bağımsız olarak bireysel özgürlüğün, vicdanın ve yaratıcı düşüncenin sınırlarını edebi düzlemde sorgular. Romanın edebi yapısını biçimsel, tematik ve anlatı düzeyinde çok katmanlı olarak ele almış; eserin yalnızca tarihsel bağlamda değil, evrensel edebiyat içerisinde de özgürlük düşüncesinin simgesel bir temsili olduğunu ortaya koymuştur. Usta ile Margarita, bu yönüyle hem çağını aşan bir eser olarak kalıcı bir değer kazanmakta hem de birey ile otorite arasındaki gerilimi sanatsal bir biçimde dile getiren güçlü bir metin olarak değerlendirilmektedir.}, number={5}, publisher={Karadeniz Teknik Üniversitesi}