@article{article_1730230, title={Kentsel Mekândaki Doku Renk Form ve Bellek Algısının Çocuk Gelişimindeki Etkisi, Bornova Örneği}, journal={Kentsel ve Yapılı Çevrede Çocuk Araştırmaları Dergisi - J-CUBE}, volume={1}, pages={3–21}, year={2025}, author={Topçu, Halil and Topçu, Şükran}, keywords={Çocuk gelişimi, Çocuk dostu kent, Kentsel tasarım, Duyusal tasarım, İzmir}, abstract={Bu çalışma, kentsel mekândaki renk, doku, donatı, form ve bellek algısının çocuk gelişimini, özellikle duyusal ve bilişsel gelişim perspektifinden nasıl etkilediğini araştırmaktadır. Mevcut araştırmalar renk, doku ve formun insan psikolojisindeki etkilerini gösterirken, bu çalışma kapsamında söz konusu parametrelerin çocukların gelişimsel süreçlerini desteklemek amacıyla kentsel tasarım pratiklerinde nasıl kullanıldığı ve gelecekte nasıl kullanılabileceği irdelenmektedir. Bu irdeleme, UNICEF tarafından "Çocuk Dostu Kent" pilot bölgesi seçilen ve bu yaklaşımı benimsemiş İzmir Bornova ilçesi özelinde gerçekleştirilmiştir. Karma yöntemle yürütülen çalışmada, literatür taraması ve anket sonuçları paralelinde oluşan gözlemlerle veri toplanarak MAXQDA Analiz Programı’nda düzenlenmiştir. Anketler, bir haftalık analiz süresince belirlenen saatlerde (12:00 – 13:00 / 17:00 – 18:00) alana gelen çocuklar ve çocukların en iyi ve birincil gözlemcisi olan ebeveynleri ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın özgünlüğü, çağdaş literatürde yeterince keşfedilmemiş bir bağlantı noktası olan duyusal tasarım ile çocuklara yönelik pratik kentsel müdahaleler arasındaki boşlukları doldurmasında yatmaktadır. Çevresel psikoloji, nörobilim ve kentsel tasarımdan elde edilen bulguları entegre eden bu çalışma, çocukların gelişimsel ihtiyaçlarına öncelik veren uygulanabilir tasarım ilkeleri önermektedir. Bulgular, dokuların bilişsel haritalama, duyusal gelişim ve hafıza oluşumunu, formların motor ve uzamsal becerileri, renklerin ise duygusal durum, bilişsel odaklanma ve sosyal etkileşimi doğrudan etkilediğini göstermiştir. Semboller ve kentsel belleği oluşturan öğelerin aidiyet ve yönelim becerilerine katkısı belirlenmiştir. Sonuçlar, gelecekteki çocuk dostu kentsel planlamada duyusal çeşitliliğin, farklı form kombinasyonlarının, bilinçli renk stratejilerinin ve bellek destekleyici öğelerin, çocuk ölçeğinde ve katılımcı yaklaşımlarla entegre edilmesinin gerekliliğini ortaya koymaktadır. Bu bulgular, kentlerin çocukların bütüncül gelişimini destekleyen aktif öğrenme alanlarına dönüşmesine yönelik somut öneriler sunmaktadır.}, number={2}, publisher={Dokuz Eylül Üniversitesi}