@article{article_1731629, title={Türkiye’de İşletmelerde Yapay Zekâ Kullanımı ve Geleceğe Dönük Yatırım Eğilimleri}, journal={İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi}, volume={14}, pages={184–203}, year={2025}, DOI={10.15869/itobiad.1731629}, author={Şahinbaş, Kevser}, keywords={İşletmelerde Yapay Zeka, Dijital Süreçler, Sektörel Analiz, Dijitalleşme, Teknoloji Kullanımı}, abstract={Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de farklı sektörlerde faaliyet gösteren firmaların yapay zekâ (YZ) teknolojilerine yönelik mevcut uygulamalarını ve geleceğe dönük yatırım eğilimlerini etkileyen örgütsel ve teknolojik faktörleri ampirik olarak incelemektir. Çalışmanın teorik çerçevesi, Kaynak Bazlı Görüş (RBV), Yeniliklerin Yayılması Teorisi (DOI) ve Organizasyonel Atalet kavramları üzerine kurulmuştur. Araştırmanın evrenini Türkiye’deki farklı sektörlerde çalışan bireyler oluşturmuş, küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ) ile büyük ölçekli firmalardan olmak üzere 241 firma çalışanına anket uygulanmıştır. Analiz birimi işletme olarak belirlenmiş olup, toplanan verilerde YZ kullanımı ve YZ yatırım düşüncesi dikotomik bağımlı değişkenler olarak tanımlanmıştır. Hipotez testleri, lojistik regresyon analizi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Analizler sonucunda, firmalarda kullanılan temel dijital teknolojilerin (ERP, CRM, RPA, İK Yazılımları vb. sayım değişkeni) sayısının, hem mevcut YZ kullanımı hem de gelecekteki YZ yatırım düşüncesi üzerinde istatistiksel olarak anlamlı ve beklenenin aksine negatif bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Bu çarpıcı bulgu, bir yeniliğin mevcut sistemlerle uyumlu olmasının benimsemeyi artıracağını öne süren Yeniliklerin Yayılması Teorisi’nin beklentisiyle açıkça çelişmektedir. Ayrıca, firma büyüklüğü, sektör ve işletme deneyimi gibi Kaynak Bazlı Görüş teorisinin temelini oluşturan kurumsal değişkenler ise YZ benimseme ve yatırım kararları üzerinde anlamlı bir ilişki sergilememiştir. Elde edilen sonuçlar, yüksek düzeyde dijitalleşen firmaların, büyük altyapı yatırımlarını (ERP, CRM) yeni tamamlamış olmanın bir sonucu olarak bir tür Organizasyonel Atalet yaşadığını ve kaynaklarını YZ gibi daha ileri, radikal bir yeniliğe yönlendirmek yerine, mevcut sistemleri optimize etmeyi stratejik olarak ertelediğini göstermektedir. Bu bulgu, dijital altyapının niceliğinin, YZ için gerekli olan veri kalitesi ve kurumsal esneklik anlamına gelmediği çıkarımını güçlendirmektedir. Bu çalışma, dijitalleşme ile YZ kullanımı arasındaki geçiş süreçlerine dair somut ampirik veri sağlayarak, firmaların YZ entegrasyonu stratejilerini anlamaya yönelik önemli bir katkı sunmaktadır. Bulgular, YZ başarısının finansal kaynaklardan ziyade, insan ve veri yetkinliklerine bağlı olduğunu göstermektedir; bu da politika odağının YZ danışmanlığı ve eğitim programlarına kaydırılması gerektiğini düşündürmektedir.}, number={4}, publisher={Mustafa Süleyman ÖZCAN}