TY  - JOUR
T1  - Madde Başı Tanımlarında Tipikleştirmeme Sorunu
AU  - Karaoğlu, Serdar
PY  - 2025
DA  - August
Y2  - 2025
DO  - 10.48147/dada.1738483
JF  - Disiplinler Arası Dil Araştırmaları
JO  - DADA
PB  - Disiplinler Arası Dil Araştırmaları Derneği
WT  - DergiPark
SN  - 2757-6108
SP  - 276
EP  - 289
VL  - 1
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Sözlük, bir dilin söz varlığını sunan araçtır Bununla birlikte sözlük, söz varlığını kullanan toplumun dil dışı dünyayı nasıl algıladığını yansıtır. Bu bilgi sözlükteki sözlük birimi tanımlarında yer alır. Sözlük birimini çeşitli tanımlama yöntemleri vardır: İçlemsel tanımlama, kaplamsal tanımlama, tipikleştirme yoluyla tanımlama gibi. İçlemsel tanımlama sözcük biriminin anlam birimciklerini sunar. Kaplamsal tanımlama ile bir sözcük birimi kaplamdaki diğer sözcük birimleriyle tanımlanır. Tipikleştirme yoluyla tanımlama ise sözlük biriminin kavram çerçevesini tipik olana indirgemeye olanak tanır. Bu yöntemler bazen bir arada kullanılır. Böylelikle sözlük kullanıcısının sözlük biriminin anlamına dair çıkarımsal, sezdirimsel vb. bilgiye ulaşması sağlanır. Bu tanımlama yöntemlerinin Türkçe sözlüklerde bazen eksik veya hatalı uygulandığı görülmektedir: domuz, keçi vb. Bu açıdan çalışmada içlemsel, kaplamsal ve/veya tipikleştirme yoluyla tanımlanan at, eşek, keçi, koyun, domuz, sığır, köpek ve kedi sözcük birimlerinin tanımlarındaki eksik ve/veya hataların betimsel araştırma yöntemiyle tespiti amaçlanmaktadır. Elde edilen veriler doğrultusunda içlemsel ve kaplamsal tanımlama yöntemiyle birlikte tipikleştirme yönteminin de kullanılmasının söz konusu eksik veya hataların çözüme kavuşmasını sağlayacağı anlaşılmaktadır.
KW  - Sözlükbilimi
KW  - Türkçe sözlükler
KW  - tanım
KW  - tipikleştirme.
CR  - Ayverdi, İ. Kubbealtı Lugatı. 31.05.2025, https://lugatim.com/s/.
CR  - Bahadır, A., Yıldız, H., ve Sefergil, Ş. (2018). Veteriner Hekimliği Terimler Sözlüğü. Bursa: Ezgi Kitabevi.
CR  - Bıyıkoğlu, K. (1973). Genel Zootekni. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Basımevi.
CR  - Dikmen, S. (2018). Başlıca Yetiştiricilik Tanımları. Temel Zootekni (s. 22-39). içinde Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
CR  - Gençer, B. G., ve Yavuzarslan, P. (2020). Genel sözlüklerde tanım ve tanımlama yöntemlemleri. Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, 17(3), 392-411.
CR  - Jackson, H. (2002). Lexicography: An Introduction. London and New York: Routledge.
CR  - Karabulut, A. (1973). Zootekni Terimleri Sözlüğü. Ankara: Ankara Çayır-Mera ve Zootekni Araştırma Enstitüsü.
CR  - Savaş, T. (10.07.2014). Hayvan Islahı. 04.07.2025, https://tahirovafarm.com/turker-savas-hayvan-islahi.pdf
CR  - Svensén, B. (2009). A handbook of lexicography. Hew Ydrk: Cambridge University Press.
CR  - Türk Dil Kurumu. Güncel Türkçe Sözlük. 05.31.2025, https://sozluk.gov.tr/.
UR  - https://doi.org/10.48147/dada.1738483
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/5038478
ER  -