@article{article_1740735, title={Rusya ve Avrupa Birliği Arasında Sıkışan Bir Dış Politika: Ermenistan Örneği}, journal={Ermeni Araştırmaları}, pages={97–130}, year={2025}, DOI={10.36542/erma.1740735}, author={Ukşal, Olgun}, keywords={Ermenistan, dış politika, Rusya, bandwagoning, hedging}, abstract={Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra bağımsızlığını kazanan Ermenistan hem ulusal çıkarları hem de siyasi-ekonomik kalkınma amaçlarıyla dış politika konusunda bölgesel ve küresel güçlerle çok yönlü ilişki kurma çabası içerisine girmiştir. Bu bağlamda, Ermenistan’ın dış politikası tarihsel ve yapısal bağlar nedeniyle Rusya’nın etkisi altında şekillenirken, aynı zamanda Avrupa Birliği özelinde Batı ile ekonomik, siyasi ve hukuki entegrasyon süreci de devam etmektedir. Rusya ile Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT), Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) ve Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) gibi oluşumlar üzerinden iş birlikleri sağlanırken Avrupa Birliği ile de Doğu Ortaklığı girişimi ve 2017 yılında imzalanan Kapsamlı ve Genişletilmiş Ortaklık Anlaşması (CEPA) üzerinden geniş kapsamlı iş birliklerinin temeli oluşturulmuştur. Bu çalışma, özellikle 2020 Karabağ Savaşı sonrasında Ermenistan dış politikasında yaşanan dönüşüm ve bu bağlamdaki yeni yönelimleri analiz etmektedir. Savaş sırasında ve sonrasında Rusya’dan beklenen askeri ve diplomatik desteğin gelmemesi, KGAÖ’nün görece pasifliği ve iç kamuoyundaki artan güvensizlik Ermenistan dış politikasını yeni arayışlara yönlendirmiştir. Bu çerçevede Gürcistan modeli (Batı’ya yönelim), Belarus modeli (Rusya’ya yakınlaşma) ve çok yönlü hibrit dış politika modelleri üzerinde durulmaktadır. Çalışmada, Ermenistan’ın küçük devlet olarak izlediği bandwagoning ve hedging stratejileri bağlamında dış politika davranışı incelenmektedir. Sonuç olarak Ermenistan’ın jeopolitik sıkışmışlığı, tarihsel bağları ve güvenlik gereksinimleri doğrultusunda çok yönlü ancak kırılgan bir dış politika inşa etmeye çalıştığı görülmektedir. Avrupa Birliği ve Rusya arasında dönemsel olarak gelgitleri olan Ermenistan dış politikası, ulusal çıkarlar bağlamında Batı ile yakınlaşma çabası içerisinde bulunmakla birlikte; ekonomik, askeri ve stratejik bağımlılıklar nedeniyle Rusya etkisinden tam anlamıyla çıkamamaktadır.}, number={78}, publisher={Terazi Yayıncılık}