@article{article_1742760, title={LATİN AMERİKA ÜLKELERİNDE ÇEVRE TAHRİBATININ VE YENİLENEBİLİR ENERJİNİN BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ}, journal={İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi}, volume={17}, pages={463–486}, year={2025}, author={Okay Toprak, Aslı}, keywords={Karbon Emisyonları, Yenilenebilir Enerji, Büyüme, SUR Modeli}, abstract={Bu çalışma, Latin Amerika’da yenilenebilir enerji kullanımında öncü olan Uruguay, Kosta Rika, Şili, Brezilya ve Peru’da çevresel bozulma ve yenilenebilir enerji kullanımının ekonomik büyüme üzerindeki etkilerini incelemektedir. Karbon emisyonları çevresel etkinin göstergesi olarak kullanılırken, toplam enerji tüketiminde yenilenebilir enerjinin payı da dikkate alınmaktadır. Çalışmaya dahil edilen ülkeler, Latin Amerika’da yeşil enerji sektöründe lider konumdadır ve elektrik üretimi için hidroelektrik, rüzgâr, güneş, jeotermal ve biyokütle kaynaklarını çok yüksek oranlarda kullanmaktadır. Bu bağlamda, bu çalışmanın amacı, bu ülkeler üzerinde bölgesel bir analiz yaparak mevcut literatüre katkı sağlamaktır. Çalışmaya dahil edilen ülkelerin 1990-2021 dönemine ait verileri kullanılarak, görünüşte ilişkili olmayan regresyon (SUR) yöntemi ile bir analiz gerçekleştirilmiştir. Modelin bağımlı değişkeni kişi başına gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH) olup, bağımlı değişkenler yenilenebilir enerji tüketimi (toplam nihai enerji tüketiminin yüzdesi olarak) ve kişi başına karbondioksit (CO₂) emisyonlarıdır ve kontrol değişkeni brüt sermaye oluşumudur. SUR modeli sonuçlarına göre, karbon emisyonlarının GSYİH üzerindeki artan etkisi en belirgin olarak Brezilya’da görülmüştür. Brezilya’yı takip eden Peru ve Uruguay’da karbon emisyonları GSYİH ile artmaktadır. Sermaye stoku da modeldeki tüm ülkelerde GSYİH ile doğru orantılı bir ilişki içindedir. Sermaye stokunun GSYİH üzerinde en yüksek etkiye sahip olduğu ülke Kosta Rika’dır. En düşük etki Brezilya’da gözlemlenmiştir. Yenilenebilir enerji tüketiminin GSYİH üzerindeki etkisi, modellerdeki tüm ülkelerde genel olarak düşüktür. Ancak, yenilenebilir enerji tüketiminin GSYİH üzerindeki en büyük etkisi Brezilya’da, en düşük etkisi ise Peru’da gözlemlenmiştir. Bu çalışmanın ampirik sonuçları, yenilenebilir enerji tüketiminin GSYİH üzerinde beklenenden daha düşük bir etkiye sahip olduğunu göstermesi açısından dikkat çekicidir.}, number={4}, publisher={İstanbul Aydın Üniversitesi}