@article{article_1742938, title={Kayısı Çeşitlerinde Rakım Farklılığının Zirai Don Olayına Etkisinin Belirlenmesi: Malatya-Akçadağ Örneği}, journal={Bahçe}, volume={54}, pages={103–112}, year={2025}, DOI={10.53471/bahce.1742938}, author={Koparan, Mustafa}, keywords={Zirai don, çiçek hasarı, rakım, çeşit, interaksiyon}, abstract={Çalışmada, Malatya ili Akçadağ ilçesinde yaygın olarak yetiştirilen Kabaaşı, Hacıhaliloğlu, Şekerpare, Çataloğlu ve Soğancı kayısı çeşitlerinin, 2013-2023 yılları arasında çiçeklenme döneminde meydana gelen zirai don olaylarındaki performanslarının farklı rakım aralıklarındaki değişiminin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla 2013-2023 yılları arasında, dört farklı rakım aralığında toplam 6.140 adet kayısı bahçesi incelenmiştir. Yılın tekrar olarak alındığı çalışmada beklenildiği gibi yıllar arasındaki farklılık istatistiksel olarak önemli çıkmış ve 2014 yılında, genel olarak Malatya ilinde görüldüğü gibi, Akçadağ ilçesinde de %100 don hasarı tespit edilmiştir. Çeşit, rakım ve çeşit x rakım interaksiyonu incelendiğinde tüm parametreler istatistiksel açıdan önemli bulunmuştur. Düşük rakımda yetiştirilen çeşitlerin tamamında don hasarı en yüksek seviyede belirlenmiş ve rakım yükseldikçe çiçeklenme tarihlerinin de gecikmesiyle beraber; don hasarı azalış eğilimi göstermiştir. Rakım farklılıkları dikkate alınmaksızın çeşitlerin ziari don olayına duyarlılığı incelendiğinde, en duyarlıdan en toleranta çeşitler; Şekerpare, Kabaaşı, Hacıhaliloğlu, Soğancı, Çataloğlu olarak sıralanmıştır. Rakım farklılıkları tek başına incelendiğinde rakım arttıkça zirai don olayına tolerans artmıştır. İnteraksiyonlar bazında bakıldığında, zirai don olayına en hassas ve her rakımda bu açıdan stabil olan çeşit Şekerpare olmuştur. Hacıhaliloğlu çeşidinin ise 1.251 m ve üzeri rakımlarda, diğer rakımlara oranla daha az hasar aldığı tesipt edilmiştir. Kayısı yetiştiriciliği yapılacak lokasyonlarda rakıma göre çeşit seçimi yapılırken, zirai don olayından en az sorun yaşamak adına bu çalışmadan elde edilen bulguların üreticilere katkı sağlayacağı düşünülmektedir.}, number={2}, publisher={Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü}