TY - JOUR T1 - Akkaya Barajı’nın Niğde ili iklimine etkisi TT - Effect of Akkaya Dam on climate in Nigde province AU - Arslan, Onur PY - 2025 DA - July Y2 - 2025 DO - 10.28948/ngumuh.1744542 JF - Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi JO - NÖHÜ Müh. Bilim. Derg. PB - Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi WT - DergiPark SN - 2564-6605 SP - 1186 EP - 1186 VL - 14 IS - 3 LA - tr AB - Barajlar iklim üzerinde negatif ya dapozitif etkilere neden olabilirler. Bu çalışmada küçük bir barajın kurak birilin iklimine olan etkisi trend analizi ile incelenmektedir. Bu amaçla Niğdeİlinde yer alan Akkaya Barajı seçilmiştir. Rezervuar hacmi dikkate alındığındaAkkaya Barajı çok küçük bir barajdır. Niğde İli Türkiye’nin en kurakyerlerinden biridir. Verilerin homojenliğini araştırmak için run testikullanılmıştır. Trend analizi için Mann Kendall Mertebe Korelasyon testikullanılmıştır. Baraj öncesi dönem (1950-1966) baraj sonrası dönem (1968-1984)ile karşılaştırılmıştır. Karşılaştırma için Niğde İlinin aylık toplam yağış,aylık maksimum sıcaklık, aylık minimum sıcaklık, aylık ortalama sıcaklık, aylıkortalama nispi nem ve aylık ortalama rüzgâr hızı değerleri kullanılmıştır.Baraj sonrasında yılın çoğu ayları için aylık toplam yağış ve aylık minimumsıcaklık değerlerinde artmalar ve aylık maksimum sıcaklık, aylık ortalamasıcaklık, aylık ortalama nispi nem ve aylık ortalama rüzgâr hızı değerlerinde azalmalargözlenmiştir. KW - Baraj KW - iklim değişimi KW - Mann Kendall Mertebe Korelasyon KW - Niğde N2 - Dams can cause negative or positive effectson climate. In this study, effect of a small dam on climate of a droughtprovince is investigated by using trend analysis. Akkaya Dam which is locatedin Nigde province was selected for this aim. When considered reservoir volume,Akkaya Dam is a small dam. Nigde province is one of the most drought places inTurkey. Run test was applied for investigation of homogeneity of data. MannKendall Rank Correlation test was used for trend analysis. The period beforethe dam (1950-1966) was compared with the period after the dam (1968-1984).Monthly total precipitation, monthly maximum temperature, monthly minimumtemperature, mean monthly temperature, mean monthly relative humidity and meanmonthly wind speed values of Nigde province was used for comparison. After thedam, increases in monthly total precipitation and monthly minimum temperaturevalues and decreases in monthly maximum temperature, mean monthly temperature,mean monthly relative humidity and mean monthly wind speed values were observedfor most of the months of the year. CR - [1] TONBUL, S., “Elazığ ve Çevresinin İklim Özellikleri ve Keban Barajının Yöre İklimi Üzerine Olan Etkileri”, Fırat Havzası Coğrafya Sempozyumu, 275-293. Elazığ, Türkiye,1986. CR - [2] GÜLDAL, V., AĞIRALIOĞLU, N., “Baraj Haznelerinin İklime Etkisi: Keban Barajı”, Su ve Toprak Kaynaklarının Geliştirilmesi Konferansı, 417-435. Ankara, Türkiye, 1994. CR - [3] DEMİRPENÇE, H., GÜLDAL, V., “Manavgat ve Oymapınar Baraj Göllerinin Yakın Çevre İklimine Etkisi”, I. Türkiye Su Kongresi, 347-354. İstanbul, Türkiye, 2001. CR - [4] ERDAŞ, O., YÜKSEL, A., BAŞARAN, M., “K.Maraş Yöresindeki Barajların İklim Üzerindeki Etkilerinin Araştırılması”, I. Türkiye Su Kongresi, 355-362. İstanbul, Türkiye, 2001. CR - [5] YEŞILNACAR, İ.M., GÜLŞEN, H., “Şanlıurfa ve Çevresinin İklim Özellikleri ve Atatürk Barajının Yöre İklimi Üzerine Etkileri”, 52. Türkiye Jeoloji Kurultayı, 122-128. Ankara, Türkiye, 1999. CR - [6] BULUT, H., YEŞİLATA, B., YEŞİLNACAR, M.İ., “Atatürk Baraj Gölünün Bölge İklimi Üzerine Etkisinin Trend Analizi ile Tespiti”, GAP V. Mühendislik Kongresi, 79-86. Şanlıurfa, Türkiye, 2006. CR - [7] ŞENGÜN, M.T., “Son Değerlendirmeler Işığında Keban Barajı’nın Elazığ İklimine Etkisi”, Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları (DAUM) Dergisi, 5, 116-121, 2007. CR - [8] DEGU, A.M., HOSSAIN, F., NIYOGI, D., PIELKE, R., SHEPHERD, J.M., VOISIN, N., CHRONIS, T., “The Influence of Large Dams on Surrounding Climate and Precipitation Patterns”, Geophysical Research Letters, 38, 1-7, 2011. CR - [9] BATAN, M., “Diyarbakır ile Batman İlleri İklim Verilerinin Lineer Regresyon ile Karşılaştırılması ve Ilısu Barajı Sonrası Batman İlinin Gelecek İklim Verilerinin Elde Edilmesi”, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 1, 225-232, 2012. CR - [10] BACANLI, Ü.G., TUĞRUL, A.T., “Baraj Göllerinin İklimsel Etkisi ve Vali Recep Yazıcıoğlu Gökpınar Baraj Gölü Örneği”, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 22, 154-159, 2016. CR - [11] AGORAMOORTHY, G., HSU, M.J., “Small Dams Revive Dry Rivers and Mitigate Local Climate Change in India’s Drylands”, International Journal of Climate Change Strategies and Management, 8, 271-285, 2016. CR - [12] http://www2.dsi.gov.tr/baraj/detay.cfm?BarajID=25 (erişim tarihi 09.06.2017). CR - [13] SWED, F.S., EISENHART, C., “Tables for Testing Randomness of Grouping in a Sequence of Alternatives”, Annals of Mathematical Statistics, 14, 66-87, 1943. CR - [14] HELSEL, D.R., HIRSCH, R.M., Statistical Methods in Water Resources, Elsevier, New York, USA, 1992. UR - https://doi.org/10.28948/ngumuh.1744542 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/5063733 ER -