TY  - JOUR
T1  - ALGORİTMİK EBEVEYNLİK: KEŞFET İÇERİKLERİ VE DİJİTAL İÇERİK ÜRETİCİLERİNİN ANNELİK PRATİKLERİNE ETKİSİ
TT  - ALGORITHMIC PARENTING: THE IMPACT OF EXPLORE CONTENT AND DIGITAL CONTENT CREATORS ON MOTHERHOOD PRACTICES
AU  - Akgül, Tuğçe Esin
PY  - 2025
DA  - October
Y2  - 2025
DO  - 10.14520/adyusbd.1746989
JF  - Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
PB  - Adıyaman Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1308-9196
SP  - 720
EP  - 754
VL  - 0
IS  - AİLE YILI ÖZEL SAYISI
LA  - tr
AB  - Algoritmaların gündelik kararlara yön verdiği bir çağda ebeveynlik aile içinde deneyimlenen bir süreç olmanın ötesinde sosyal medya platformlarında görünürlük kazanan, kültürel olarak kurgulanan ve duygusal olarak denetlenen bir kimlik performansına dönüşmektedir. Bu çalışma, sosyal medya platformlarında görünürlük kazanan dijital içerik üreticilerinin ve keşfet sekmesi üzerinden karşılaşılan içeriklerin annelik kimliğinin yeniden inşasında nasıl etkili olduğunu “algoritmik ebeveynlik” kavramı çerçevesinde analiz etmektedir. Nitel araştırma yöntemine dayanan çalışmada, sosyal medyada aktif içerik tüketen annelerle gerçekleştirilen yarı yapılandırılmış görüşmeler tematik analizle değerlendirilmiştir. Bulgular, keşfet sekmesinde karşılaşılan viral öneriler ve gelişimsel tavsiyelerin ebeveynlik pratiklerinde normatif yönlendirme işlevi gördüğünü ortaya çıkarmıştır. Tematik analiz dijital içerik üreticilerinin bilgi sağlayıcı aktörler olmalarının yanı sıra duygusal rehberlik sunan, toplumsal normlar üreten ve annelik performansını şekillendiren kültürel aktörler olarak konumlandığını göstermektedir. Katılımcılar bu içeriklerle hem duygusal bağ kurmakta hem de kıyaslama, yetersizlik hissi ve toplumsal beklenti baskısı gibi psikososyal yükler taşımaktadır. Elde edilen veriler, dijital ebeveynliğin bireysel pratiğin ötesinde kültürel, duygusal ve algoritmik sistemlerle örülü çok katmanlı bir deneyim alanı olduğunu ortaya çıkarmaktadır.
KW  - Sosyal medya ve çocuk
KW  - Algoritmik ebeveynlik
KW  - Dijital ebeveynlik
KW  - Dijital içerik üreticileri
KW  - Tematik analiz
N2  - In an era where algorithms guide everyday decisions, parenting has evolved beyond being a process experienced within the family to become an identity performance that gains visibility on social media platforms, is culturally constructed, and is emotionally regulated. This study analyzes how digital content creators who gain visibility on social media and content encountered through the “explore” tab influence the reconstruction of motherhood identity within the framework of the concept of “algorithmic parenting.” Based on a qualitative research design, the study evaluates semi-structured interviews conducted with mothers who actively consume content on social media through thematic analysis. The findings reveal that viral suggestions and developmental advice encountered in the explore tab function as normative guidance in parenting practices. The thematic analysis demonstrates that digital content creators are positioned not only as information providers but also as emotional guides, producers of social norms, and cultural actors shaping the performance of motherhood. Participants form emotional bonds with this content while simultaneously experiencing psychosocial burdens such as comparison, feelings of inadequacy, and pressure from social expectations. The data obtained indicate that digital parenting is a multilayered field of experience embedded in cultural, emotional, and algorithmic systems, extending beyond individual practice.
CR  - Aka, L. B. (2025). “Sosyal Medya ve Instagram Anneleri.” Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, (17): 194-217.
CR  - Aktan, E., & Kayış, H. H. (2018). “Sosyal Medya ve Değişim: Bloglar Aracılığıyla Anneliğin Evrimi Üzerine Netnografik Bir Analiz.” AJIT-e: Academic Journal of Information Technology, 9 (32): 39-54.
CR  - Aktaş, G. (2019). “Günümüz Toplumlarında Anneliğin Değişen Biçimlerini Sosyal Medya Kullanıcıları Üzerinden Değerlendirmek.” Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 36 (2): 253-271.
CR  - Aktaş, G., & Özden, M. (2020). “Sosyo-Kültürel Değişim Sürecinde Kuşaklararasında Anneliğin Dönüşümü: Denizli İli Örneği.” Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (51): 96-120.
CR  - Bora, A. (1998). Türk Modernleşme Sürecinde Annelik Kimliğinin Kurulması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
CR  - Braun, V., & Clarke, V. (2006). “Using thematic analysis in psychology.” Qualitative Research in Psychology, 3 (2): 77-101.
CR  - Bucher, T. (2017). “The Algorithmic Imaginary: Exploring the Ordinary Affects of Facebook Algorithms.” Information, Communication & Society, 20 (1): 30- 44.
CR  - Carah, N., & Angus, D. (2018). “Algorithmic Brand Culture: Participatory Labour and Branding on Social Media.” Media, Culture & Society: 1-17.
CR  - Choi, G. Y., & Lewallen, J. (2018). “Say Instagram, Kids!: Examining Sharenting and Children's Digital Representations on Instagram.” Howard Journal of Communications, 29(2): 144-164.
CR  - Das, R. (2023). “Parents’ Understandings of Social Media Algorithms in Children’s Lives in England: Misunderstandings, Parked Understandings, Transactional Understandings and Proactive Understandings Amidst Datafication.” Journal of Children and Media, 17 (4): 506-522.
CR  - Das, R. (2024). “Contexts and Dimensions of Algorithm Literacies: Parents’ Algorithm Literacies Amidst the Datafication of Parenthood.” The Communication Review, 27 (1): 1-31.
CR  - Duggan, M., & Lehnhart, A. (2015). Parents and Social Media. Pew Research Center. http://www.pewinternet.org/2015/07/16/parents-and-social-media/ 20 Haziran 2025 tarihinde www.pewinternet.org sitesinden alınmıştır.
CR  - Erişir, R. M., & Erişir, D. (2018). “Yeni Medya ve Çocuk: Instagram Özelinde “Sharenting”“Paylaşanababalık” Örneği.” Yeni Medya, (4): 50-64.
CR  - Friedman, M. (2018). “Insta-Judgement: Irony, Authenticity And Life Writing in Mothers’ Use of Instagram.” Interactions: Studies in Communication & Culture, 9 (2), 169-181.
CR  - Gillespie, T. (2016). #Trendingistrending: When algorithms become culture. In Algorithmic Cultures (pp. 64-87). Routledge.
CR  - Gürçayır Teke, S. (2014). “Dönüşen Anneliğe Yönelik Netnografik Bir Analiz: Blogger Anneler.” Millî Folklor Dergisi, 26 (103): 32-47.
CR  - Haber, E., & Shahar, T. H. B. (2021).” Algorithmic Parenting.” Fordham Intellectual Property, Media & Entertainment Law Journal, 32 (1), 1-64.
CR  - Laczi, S. A., & Póser, V. (2025). “Digital parenthood: manipulated reality-the impact of social media algorithms on young people's worldview.” In 2025 IEEE 23rd World Symposium on Applied Machine Intelligence and Informatics (SAMI) (pp. 153-158). IEEE.
CR  - Livingstone, S., & Sefton-Green, J. (2024). The Platformization of the Family. In The Platformization of the Family: Towards a Research Agenda (pp. 7-23). Cham: Springer Nature Switzerland.
CR  - Lupton, D. (2016).” The Use And Value of Digital Media for İnformation About Pregnancy and Early Motherhood: A Focus Group Study.” BMC Pregnancy and Childbirth, 16: 1-10.
CR  - Lupton, D., Pedersen, S., & Thomas, G. M. (2016). “Parenting and Digital Media: from the Early Web to Contemporary Digital Society.” Sociology Compass, 10 (8): 730-743.
CR  - Nazarov, M. M. (2020). “Media Platforms and Algorithms: Content and social implications.” Communicology (Russia), 8 (2): 108-124.
CR  - Pariser, E. (2011). The filter bubble: What the Internet is hiding from you. London: Penguin UK.
CR  - Ridley, M., & Pawlick-Potts, D. (2021). “Algorithmic Literacy and the Role for Libraries.” Information Technology and Libraries, 40 (2): 1-15.
CR  - Sarıtaş, S., & Bozkurt, A. (2020). “A Qualitative Research on Motherhood Experiences.” International Journal of Humanities and Research, 5(4): 40-47.
CR  - Schrage, M. (2020). Recommendation engines. Cambridge: MIT Press.
CR  - Srnicek, N. (2016). Platform capitalism. Cambridge: Polity Press.
CR  - Timurturkan, M. (2019). “Ebeveynlik ve Dijital Medya: Annelik Temsilleri ve Dayanışma Örüntüleri.” Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, 9 (1): 315-333.
CR  - Willson, M. (2019). “Raising The İdeal Child? Algorithms, Quantification And Prediction.” Media, Culture & Society, 41 (5): 620-636.
CR  - Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
UR  - https://doi.org/10.14520/adyusbd.1746989
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/5073888
ER  -