@article{article_1747235, title={Ayas Ağa Vakfı ve Amasya Küçük Ağa Külliyesi}, journal={Kastamonu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi}, volume={9}, pages={58–73}, year={2025}, author={Okudan, Muhammet}, keywords={İslam Tarihi, Vakıf, Külliye, Amasya, Ayas Ağa}, abstract={Ayas Ağa, H.900/M.1495 yılında Amasya’da mektep, medrese ve camiden oluşan mütevazı bir külliye inşa edip, insanların istifadesine sunmuştur. Bu makalenin amacı, Ayas Ağa Külliyesi’nin kuruluş sürecini, kurucusunun sosyal konumunu, vakfın işleyişini ve tarihsel gelişimini ortaya koymaktır. İncelenen arşiv belgeleri ve diğer kaynaklar ışığında şu sonuçlara ulaşılmıştır: Ayas Ağa bir dönem Amasya’da Şehzade Ahmed’in perdecibaşılığını yapmış daha sonra İstanbul’a gelmiş ve Sultan II. Bayezid’in kapı ağalarından biri olmuştur. Külliyenin ihtiyaçlarının karşılanması için çeşitli tarımsal araziler, odalar ve bir hamamı akar olarak vakfetmiş, bu vakıfta görevlendirilmek üzere müderris, muallim, ferraş, dolapçı gibi kadroları da ihdas etmiştir. Bu külliyenin gelirleri genellikle vakfedilen tarımsal arazilerden elde edilen buğday, arpa, burçak gibi hububattan elde edilmiştir. Vakfın işleyişine birtakım müdahaleler yapıldığı incelenen belgelerden anlaşılmaktadır. İncelenen muhasebe kayıtlarından vakfın kuruluşundan Osmanlı Devleti’nin yıkılışına kadar olan süreçte vakfiyedeki şartlar doğrultusunda hizmet verdiği görülmüştür. Vakfın gelirlerinde bu süre zarfında birtakım düşüşler yaşanmıştır. Vakfiyede olmayan birtakım görevlere vâkıf şartına aykırı olarak atama yapıldığı tespit edilmiştir.}, number={2}, publisher={Kastamonu Üniversitesi}