@article{article_1754351, title={SİNEMADA BİLİNÇ VE POSTHÜMAN-TRANSHÜMAN KAVRAMLARI}, journal={Niksar Akademik Çalışmalar Dergisi}, volume={2}, pages={69–82}, year={2025}, author={Özgör, Cumhur Okay}, keywords={transhümanizm, posthümanizm, android, saybörg.}, abstract={Transhümanizm genellikle posthümanizm ile karıştırılan, futurizm olarak da bilinen, insanın fiziksel kusurlarının giderilmesi, bilişsel yeteneklerinin artırılması, genetik mükemmeliyetçilik (hastalıklardan arınma, kusursuz genler vb.) gibi amaçlarla teknoloji ve bilimden faydalanılması gerektiğini öne süren uluslararası bir görüştür. Transhümanizm, insan bedeninin teknolojiyle donatılması, bu yolla insanın geliştirilmesi, insan beyninin içeriğini makinelere yüklenmesi, genetik manipülasyon, ektoparazit (yapay rahimler), nanoteknoloji, biyoteknolojik implantlar, evrensel gözetim, klonlama, yaşam uzatma teknoterapileri aracılığıyla ölümsüzlük arayışı gibi durumları içeren çok geniş bir kavramdır. Günümüz ve sonrası için, temel bilgisayar cihazlarından robotlara, antropomorfik robotlardan (androidler) ve teknolojinin implant edildiği insanlara (saybörgler) kadar uzanan çok uzun bir gelişme süreci mevcuttur. Transhümanizmin kökenleri teoloji, okültizm ve evrime kadar dayanır. Bilimsel olarak, yapay zeka, biyonik, kriyonik, sanal gerçeklik, biyoteknoloji ve nanoteknoloji gibi alanlarla doğrudan ilintilidir. Genel bir ifadeyle aslında, insanlık tür olarak posthüman olma yolunda ilerlemektedir. Örneğin, dişlere yapılan metal dolgular, kol ya da bacağa takılan implantlar, yapay dudak, amputasyon sonrası yapay uzuv sahibi olmak aslında posthüman olma yolunda ilerlendiğinin açık bir göstergesidir. Transhümanizm, büyüleyici, akıl almaz, ilginç gibi görünse de kurgusal olan yapımlar (fantastik edebiyat, bilim kurgu sineması vb.) nedeniyle bu teknolojilerin bize korkutucu gelmesi son derece normaldir. Örneğin, saybörg benzeri implantlar vücutta hoş karşılanmaz ancak; felçli kalma, uzuvları kaybetme durumunda ya da yakın akrabanın beyin hasarı ile doğmuş olması gibbi durumlarda, bu teknolojiler hayati olacaktır. Bu çalışmada, bilim ışığında, sanat alanı çerçevesinde, edebiyat, sinema, diziler ve video oyunlar gibi spekütalkif anlatılar üzerinden, posthüman ve transhüman kavramları incelenmiştir. Gen mühendislerinin, süper insanüstü yeteneklere sahip yeni bir postinsan türünü yeniden tasarlama çabaları, sanal gerçeklikle simülasyon sayesinde mükemmel zevklerle dolu bir ölümsüz yaşam yaratma çabaları, yaşamın yapay formları yaratılma çalışmaları, maddeyi tamamen kontrol edecek teknoloji elde etme çabaları gibi kurgusal yaratımlar mercek altına alınmıştır. Edebiyatta, sinemada kısacası sanatta, geçmişten bugüne, homunculus, Robocop (OCP Crime Prevention Unit 001), replicantlar (Androidler Elektirikli koyun düşler mi?) ve Upgrade (çip teknolojisi) gibi kurgusal karakterler üzerinden günümüzde bize artık uzak görünmeyen teknolojilerinin sanatsal okumaları yapılmış, ayrıca, Black Mirror türevi diziler; Cyberpunk 2077 gibi öncü oyunlar mercek altına alınmıştır. Bu çalışmada, örnekler üzerinden, bilim ve sanatın karşılıklı etkileşiminin gözler önüne serilmesi amaçlanmıştır.}, number={1}, publisher={Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi}