@article{article_1754372, title={Öğrenme Güçlüklerinin Ötesinde: Özgül Öğrenme Bozukluğu Olan Çocuklarda Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu ve Otistik Özelliklerin Öz Kavramı Üzerindeki Etkisinin Çok Değişkenli Analizi}, journal={Sakarya Tıp Dergisi}, volume={15}, pages={266–279}, year={2025}, DOI={10.31832/smj.1754372}, author={Adak, İbrahim and Ekinci, Ozalp and Karaaslan, Rabia Sevcan and Sandıkçı, Tuncay and Karakuş, Oğuz Bilal and Erden, Huriye and Suzer Gamli, İpek}, keywords={Özgül Öğrenme Bozukluğu, Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu, Öz Kavramı, Otistik özellikler}, abstract={Giriş: Bu çalışma Özgül Öğrenme Bozukluğu (ÖÖB) tanılı çocuk ve ergenlerde Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) eş tanısının ve otistik özelliklerin öz kavramı üzerindeki etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Literatürde bu komorbidite ve özelliklerin öz kavramı üzerindeki etkisini değerlendiren özgül çalışmalar sınırlıdır.
Materyal ve Yöntem: Kesitsel desenle yürütülen çalışmaya, 9–17 yaş arası 172 çocuk ve ergen dahil edilmiştir. Öz kavramı düzeyi Piers-Harris Öz Kavramı Ölçeği ile, DEHB semptom şiddeti Turgay DSM-IV Ölçeği ile, otistik özellikler ise Otizm Spektrum Anketi ile değerlendirilmiştir. Veriler bağımsız örneklem t-testleri, korelasyon ve çoklu regresyon analizleriyle analiz edilmiştir.
Bulgular: DEHB eş tanılı grup, DEHB olmayan gruba kıyasla daha düşük öz kavramı puanlarına ve daha yüksek otistik özellik düzeylerine sahiptir. DEHB semptom şiddeti ile öz kavramı arasında negatif, otistik özellikler ile pozitif yönde anlamlı ilişkiler saptanmıştır. Regresyon analizi otistik özelliklerin, DEHB semptom şiddeti ve demografik değişkenlerden bağımsız olarak öz kavramını anlamlı şekilde yordadığını göstermiştir.
Sonuç: DEHB eş tanısı ve otistik özellikler, ÖÖB’li çocuklarda sadece akademik değil, sosyal ve duygusal alanlarda da ek riskler oluşturmaktadır. Bu nedenle öz kavramı ve sosyal becerileri hedefleyen bütüncül klinik değerlendirme ve müdahale yaklaşımları geliştirmek yerinde olacaktır.}, number={3}, publisher={Sakarya Üniversitesi}