TY  - JOUR
T1  - Tüketicilerin Kişilik Özellikleri ile Satın Alma Davranışları Arasındaki İlişkiye Yönelik Bir Araştırma
AU  - Ergin, Berrin
PY  - 2025
DA  - September
Y2  - 2025
JF  - Journal of Humanities and Tourism Research
JO  - JoHUT
PB  - Karabük Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2717-7092
SP  - 484
EP  - 507
VL  - 15
IS  - 3
LA  - tr
AB  - Bu çalışmanın amacı; tüketicilerin kişilik özellikleri ile satın alma davranışları arasındaki ilişkinin araştırılmasıdır. Nicel olan bu çalışma ilişkisel tarama modeli doğrultusunda yürütülmüştür. Araştırma Türkiye genelindeki 18 yaş ve üstü kişileri kapsamaktadır. Ancak araştırma alanının geniş olmasından dolayı örneklemeye başvurulmuştur. Kolayda örnekleme yöntemi doğrultusunda online ve yüzyüze anket teknikleri birlikte kullanılarak veriler toplanmıştır. Bu çerçevede 986 kişiden veri toplanmış ve analiz edilmiştir. SPSS-22 istatistik programı kullanılarak yapılan analizlerde; katılımcıların kişilik özellikleri açısından keskin özelliklere sahip olmadıkları belirlenmiştir. Buna bağlı olarak da yerine göre kompülsif, hedonik ve plansız alışveriş yaptıkları tespit edilmiştir. Çalışmada katılımcıların kişilik özellikleri ve satın alma davranışlarının cinsiyet, yaş ve gelir durumları açısından anlamlı farklılıklar gösterdiği belirlenmiştir. Ayrıca katılımcıların A Tipi ve B Tipi kişilik tipolojileri ile duygu, içgüdü ve zihin merkezli olarak sınıflandırılmış 9 kişilik (mizaç) tipine sahip bireylerin, kompülsif, hedonik ve plansız satın alma davranışları arasında negatif ve pozitif ilişkilerin olduğu tespit edilmiştir.
KW  - Kişilik tipleri
KW  - kompülsif satın alma davranışı
KW  - hedonik satın alma davranışı
KW  - plansız satın alma davranışı
CR  - Acarkan, İ. (2018). Kişiliğin DNA’sı, Enneagram dokuz kişilik modeline göre kendinizi tanımak ve 
başkalarını tanımak, İstanbul: Kurtuba Kitap
CR  - Akturan, U. (2010). Hedonik Tüketim Eğiliminin Plansız Satın Alma Eğilimi Üzerindeki Etkisinin 
Belirlenmesi. Öneri Dergisi, 9 (33), 109-116.
CR  - Altunışık, R., Özdemir, Ş. ve Torlak, Ö., (2012).  “Modern Pazarlama”, Değişim Yayınları, Sakarya. 
Augustine, A. A., & Larson, R. J. (2012). Is a trait really the mean of states? similarities and differences 
between traditonal and aggregate assessments of personality. Journal of Individual Differences, 33(3), 
131-137.
CR  - Belk, R. W. (1988). Possessions and the Extended Self. Journal of Consumer Research,15(2), 139-168.
CR  - Burger, M. J. (2006). Kişilik. (Çev: İnan Deniz Erguvan Sarıoğlu). İstanbul. Kaknüs Yayınları 
Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve 
Uygulamada Eğitim Yönetimi, (32), 470-483.
CR  - Carpenter, D. G. (2015). Resonating personality types for couples: An Enneagram Application For Predicting 
Marital Satisfaction, s.34.
CR  - Coley, A. &Burgess, B. (2003). Gender Differences in Cognitive and Affective Impulse Buying. Journal of 
Fashion Marketing and Management, 7(3), 282-295.
CR  - Çabuk, S., ve Nakıboğlu M. A. B., (2003). Çevreci Pazarlama ve Tüketicilerin Çevreci Tutumlarının Satın 
Alma Davranışlarına Etkileri İle İlgili Bir Uygulama, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 
Dergisi, 12(12).
CR  - Çalık, N. (2003). Pazarlama Yönetimi, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 1478 Açık Öğretim Fakültesi 
Yayını No: 791, Eskişehir, s. 71.
CR  - Çiçek, İ. ve Aslan, A.E., (2020). Kişilik Ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri: Kuramsal Bir Çerçeve. Batman 
Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, Cilt 10, Sayı 1.
CR  - Digman, J. M. (1990). Personality structure: emengence of the five-factor model. Annual Review of Psychology, 41, 417-440.
CR  - Durmaz, Y. (2008). Tüketici Davranışı, Detay Yayınları, Ankara.
CR  - Durna, U. (2000). A Tipi Ve B Tipi Kişilik Yapıları Ve Bu Kişilik Yapılarını Etkileyen Faktörlerle İlgili Bir 
Araştırma.
CR  - Engel, J. F., Blackwell, R. D. ve Miniard, P. W. (1995). Consumer Behavior (8th eds). New York: Dryden 
Press.
CR  - Erdem, A. (2006). Tüketici Odaklı Bütünleşik Pazarlama İletişimi, Birinci Baskı, Ankara: Nobel Yayınevi, s.72.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/johut/issue//1755564
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/5110714
ER  -