TY - JOUR T1 - XVI. YÜZYIL SONLARINDA ÇILDIR EYÂLETİ POSOF SANCAĞI’NIN KUZAY NAHİYESİ TT - KUZAY (SHADOW) REGION OF POSOF DISTRICT IN CHILDIR PROVINCE IN THE LATE 16TH CENTURY AU - Bekadze, Iasha PY - 2015 DA - September DO - 10.17498/kdeniz.20353 JF - Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi JO - Karadeniz | Black Sea | чёрное море PB - Hayrettin İVGİN WT - DergiPark SN - 1308-6200 SP - 96 EP - 138 VL - 1 IS - 27 LA - tr AB - Makalemizde, 1595 tarihli “Defter-i Mufassal Vilâyet-i Gürcistan” adlı tahrir defterinegöre Çıldır Eyâleti Posof Sancağı Kuzay Nahiyesi’nin sosyal ve ekonomik yapısı elealınmış ve değerlendirilmiştir. Buna göre Posof Sancağı Kuzay Nahiyesi'nde 3 Rabat Kale,27 köy, 2 çiftlik yer almaktadır. Nahiyede toplam 363 hane bulunmaktadır.Çalışmada, incelenen konulardan bir diğeri de Kuzay Nahiyesi’nde uygulanan vergisistemi ve alınan vergi miktarlarıdır. Kuzay Nahiyesi'nde ağırlıklı olarak buğday, arpaüretimi yapılmakta olup koyunculuk, domuzculuk ve arıcılık da gelişmişti. Nahiyde küçüksanayi tesisi olarak bezirhane ve su değirmenler faaliyet göstermektedir.Çalışmamızın sonunda Posof Sancağı Kuzay Nahiyesi’nin arap harfleriyle yazılmışEski Türkçe (Osmanlıca) metninin günümüz Türkçesinde transkripti verilmiştir. KW - Çıldır Eyâleti KW - Posof Sancağı KW - Kuzay Nahiyesi KW - Rabat Кале KW - Değirmen KW - Bezirhane N2 - In our article, we handled and evaluated the subjects of social and economic structureof Kuzay Region of Posof District (Sanjack) in Çıldır Province according to cadastralrecording book named "Survey Register of Georgia Province" ("Defter-i Mufassal Vilayet-iGürcistan"). Accordingly, there were 3 Rabat Castles, 27 villages, 2 farmsteads. There werea total of 363 residences.In the study, another subject is the adopted tax system and amount of taxes that werecollected in Kuzay Region. In Kuzay Region, there were mainly barley and wheatproduction, and also sheep and pig breeding and beekeeping were developed. Linseedproduction factory and water mills operated as small industrial facilities in the region.At the end of our study, texts in modern Turkish transcript translated from Old Turkish(Ottoman) and written in Arabic alphabet of Kuzay region in Posof District have beenpresented.Key Words: Childir Province, Posof District (Sanjak), Shadowy (Kuzay) Region,Rabat Castle, Water Mills, Creamery CR - AHUNDOV M. F. (1961). Esərləri. 3 cilddə, II c. Bakı: Azerbaycan SSR ЕA Basımevi. CR - AHVELDİANİ G. C. ve TOPURİYA B. T. (1950). Kartul-rusul leksikoni (Gürcüce CR - Rusça Sözlük, Sakartvelos SSR Sahelmsipo gamomsemloba (Gürcistan SSR Devlet Neşriyatı), Tbilisi AKDAĞ, Mustafa (1979). Türkiye’nin İktisadi ve İçtimai Tarih, C. II. İstanbul: Tekin Yayınevi. CR - AKGÜNDÜZ Ahmet (1994). Osmanlı Kanunnameleri ve Hukuki Tahlilleri. 7/1. CR - Kitap. Kanuni Devri Kanunnameleri (IV ), 7/II. Kitap. II. Selim Devri Kanunnameleri, VI.Bölüm: Gürcistan Eyaleti Kanunnameleri. AKGÜNDÜZ Ahmet (1994). Osmanlı Kanunnameleri ve Hukuki Tahlilleri. 7//II. CR - Kitap, II. Selim Devri Kanunnameleri. Dördüncü Bölüm. Diyârbekir Eyaleti Kanunnâmeleri (Harpurd Sancağı Kanunnâmesi); Altıncı Bölüm. Gürcistan Eyaleti Kanunnâmeleri (Gürcistan Vilâyeti Kanunnâmesi), Osmanlı Araştırmaları Vakfı, İstanbul AKGÜNDÜZ Ahmed: (2006). Osmanlı Kanunnameleri ve Hukuki Tahlilleri, 1. CR - Kitap. Osmanlı Hukukuna Giriş ve Fatih Devri Kanunnâmeleri, 2. Baskı, İstanbul, Osmanlı Araştırmaları Vakfı. AYYILDIZ Erol (1991). Türkçe-Arapça, Arapça-Türkçe Sözlük, 8. Baskı, İstanbul, Ensar Neşriyat CR - BARKAN, Ömer Lütfü (1941). “Türkiye’de İmparatorluk Devirlerinin Büyük Nüfus ve Arazi Tahrirleri ve Hakana Mahsus İstatistik Defterleri”. İstanbul: İstanbul Üniversitesi CR - İktisat Fakültesi Mecmuası, II/I. BAYRAKTAROĞLU Fehmi (1998). Posof "Her Yönüyle", İzmir, Hürriyet Matbaası CR - BEKADZE Shota (2013A). " XVI. Yüzyılda Posof ve Çevresine bağlı Antroponim ve Toponimlerin Lengüistik Özellikler"i. Bildiriler Kitabı: 13. Uluslararası Dil, Yazın ve Deyişbilim Sempozyumu: Basit Üslup, 26-28 Eylül 2013; Kars. Book of Proseedings 13- th International Language, Literature and Stylistics Symposium: Simle Style. September, 26-28, 2013, s. 885-887, Kars. CR - BEKADZE Shota (2013B). “XVI. Yüzyılda Osmanlı Kaynaklarında Ahıska Çevresi ile Bağlı Antroponim ve Toponimlerin Lengüstik Özellikleri”, İnternational Symposium on Language and Communication: Exploring Novelties, June 17-19, 2013, s. 851-864, İzmir. CR - BEKADZE Shota (2013C). "1595 Yılında Çıldır Eyaleti Ahıska Sancağı’nın Otskhe CR - Nahiyesi", Türkish Studies-İnternational Periodical For The Languages Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 8/11 Fall 2013. p. 81-98, Ankara-TURKEY CR - BEKADZE, Shota (2014A). "XVI. Yüzyilda Ahiska Sancaği’nin Aspinza CR - Nahiyesi’nde Sosyal ve Ekonomik Yaşam", Akademik Bakiş Dergisi, Sayı: 40 Ocak- Şubat 2014. Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi ISSN: 1694-528X. İktisat ve Girişimcilik Üniversitesi, Türk Dünyası Kırgız-Türk Sosyal Bilimler Enstitüsü, Celalabad CR - KIRGIZİSTAN. JEL KOD: M-Y...ID 70 K: 92. ss. 1-20, http://www.akademikbakis.org BEKADZE Shota (2014B). "XVI. Yüzyılda Ahıska Şehrinde Sosyal ve Ekonomik CR - Hayat", V. Karadeniz Uluslararası Sempozyumu, "Tarihi ve Güncel Siyasi Konular: Görüşler& Öneriler" 6-7 Aralık 2012, Sempozyum Bildirileri, V. Black Sea Internatıonal CR - Sempozyum "Historical and Current Political Issuez: Opinions & Suggestions", December 6-7 2012, Symposıum Papers, ss. 561-623. EkoAvrasya Yayınları, Editörler: Gül Sarıkaya- Fatma Çoban, Ankara CR - BÜNYADOV Ziya ve MEMMEDOV (Qaramanlı) Hüsameddin (2001), NAXÇIVAN CR - SANCAĞININ MÜFƏSSƏL DƏFTƏRİ 9 məhərrəm 1140 (27 avqust 1727), Bakı- "Elm" CR - CELALİ, Mir Cemal (2010). "Türkçe-Farsça Sözlük". Ankara, PalmeYayıncılık. CR - CİKİA Sergey (1947), Defter-i Mufassal Vilâyet-i Gürcistan, I. Kitap, Tbilisi, CR - İzdatelstvo Akademi Nauk Gruzinskoy SSR. ÇAĞATAY Neş’et (1947). “Osmanlı İmparatorluğunda Reayadan Alınan Vergi ve Resimler”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, Cilt 5, Sayı 5, ss. 483-511. CR - DALGALI, Fatih (2008). 45 Numaralı Tapu Tahrir Defterine Göre Simav CR - Nahiyesi. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. ELMALILI M. Hamdi Yazır (2012). Bilgisayar Hatlı 5'li Kur'an-ı Kerim ve Meali. CR - İstanbul: Aktif Dağıtım Yayınları EMECEN Feridun (1989). XVI. Asırda Manisa Kazası, Ankara, TTK Yayınları CR - EMECEN Feridun (1993). TDV İslam Ansiklopedisi, Cilt 8 “Çıldır Eyaleti’’, İstanbul: TDV. CR - EVLİYA ÇELEBİ (1314/1896). Evliya Çelebi Seyahatnamesi, İkinci Cilt. Maarif-i CR - Nezaret-i Celilesi’nin Ruhsatıyla, “Der Searde “İkdam” Matbaası. EVLİYA ÇELEBİ (2006). Evliya Çelebi Seyahatnamesi, Bursa-Bolu-Trabzon CR - Erzurum-Azerbaycan-Kafkasya-Kırım-Girit. Hazırlayanlar: Yücel Dağlı-Seyit Ali Karaman. 2. Cilt- 2. Kitap. İstanbul: YKY EYUBOĞLU İsmet Zeki (2004). Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü, İstanbul: Sosyal Yayınlar CR - GÖYÜNÇ Nejat (1979). "Hane Deyimi Hakkında", İstanbul Üniversitesi Edebiyat CR - Fakültesi Tarih Dergisi, ss. 331-348 CR - GÖYÜNÇ, Nejat (1997). “Hane”. TDVİA, C. XV, ss. 552-553, İstanbul: Türkiye CR - Diyanet Vakfı Yayınları. HAİG, T. W. (1967). “Karye”, İstanbul: İA, C. 9. CR - HEZARFEN HÜSEYİN EFENDİ (1998). Telhısü'l-Beyan Fı Kavanin-i Al-i Osman CR - (Haz.Sevim İlgürel. Ankara: TTK Yay. İNALCIK Halil (1956). ‘‘V. Beynelmilel Onomastik İlimler Kongresi’’, V. CR - Beynelmilel Onomastik İlimler Kongresi (Salamanca, 12-15 Nisan). s. 226. Ankara: TTK. İNALCIK Halil (1987). “Hicri 835 Tarihli Suret-i Defter-i Sancak-i Arvanid”. Ankara: TTK. CR - İNALCIK Halil (2000). ‘‘Ağırlıklar ve Ölçüler’’. Osmanlı İmparatorluğu’nun CR - Ekonomik ve Sosyal Tarihi, C. I. İstanbul: Eren Yayıncılık. İNALCIK Halil (2003). Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ 1300-1600, Çeviren Ruşen Sezer, İstanbul: YKY. CR - KAŞGARLI Mahmud (2006). Divanü Luğat-it-Türk (Çeviri), Çev. Besim Atalay, 5. Baskı, Cilt 1, Ankara. CR - KATİP ÇELEBİ (2013). Cihannüma I-II, 1. Baskı, Ed. Said Öztürk, İstanbul, MEDAM CR - KIRZIOĞLU [MEHMET] FAHRETTİN (1998). Osmanlıların Kafkaz Ellerinin CR - Fethi/1451-1590, Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi CR - LOMSADZE Şota (1999). Mesheti i meshi, Tbilisi: ‘‘Merani-3’’. CR - ÖZCAN Abdülkadir (1993). "Çeribaşı", DİA, Cilt: 8, ss 270-272, İstanbul. CR - ÖZCAN Doğukan (2014). “XVI. Yüzyılda Çıldır, Posof ve Büyük Ardahan CR - Sancaklarında Zeyrek Tarımı”, Karadeniz-Black Sea- Черное море, Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, Ardahan Üniversitesi İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Ardahan / Türkiye PAKALIN Mehmet Zeki (1946). Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, I. CR - İstanbul, Millî Eğitim Basımevi. PAKALIN Mehmet Zeki (1952). Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, CR - II, XIII. Fasikol. İstanbul, Millî Eğitim Basımevi. PAKALIN Mehmet Zeki (1954). Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, CR - III, XVIII. Fasikol. İstanbul, Maarif Basımevi. PARLATIR İsmail (2011). Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, 4. Baskı, Ankara, Yargı Yayınevi CR - PODOLSKAYA Natalia Vladimirovna (1988). Slovar Russkoy Onomastiçeskoy CR - Terminalogii. Akademi Nauk SSSR İnstitut Yazıkoznaniya. Moskva: İzdatelstvo “Nauka”. PÜSKÜLLÜOĞLU Ali (2012). Türkçe Sözlük, Ankara, Arkadaş Yayıncılık CR - SERTOĞLU Midhat (1992). Sofyalı Ali Çavuş Kanunnamesi, İstanbul, Marmara CR - Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Yay. SUPERENSKAYA A.V. (1985). Çto Takoe Toponimika (Toponomika nedir?), Moskva. CR - SVANİDZE M. (1999). Osmanlı Tarihi, c. 1. Tiflis: Chronografi Yayınevi. CR - ŞEMSEDDİN SAMİ (2011), Kâmûs-ı Türkî (Latın Harfleriyle), Haz. CR - GÜNDOĞDU Raşit, ADIGÜZEL Niyazi, ÖNAL Faruk, İstanbul, İdeal Kültür Yayıncılık TURAN Şerafettin (1963). “XVII. Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’nun İdari CR - Taksimatı”/1631-32 tarihli bir İdari Taksimat Defteri”, Atatürk Üniversitesi 1961 Yıllığı, s. 222-2 CR - TÜRK DİL KURUMU [TDK], Türkçe Sözlük, I-II (1998), 9. Baskı, Haz. İsmail CR - Parlatır, Nevzat Gözaydın, Hamza Zülfikar, Ankara: TDK Yayınları. YATSENKO Nikolay Emelyanoviç; E. Tolkovıy slovar obşestvovedçeskikh terminov, Sankt-Peterburg, İzdatelstvo “Lan”, 1999. CR - YEGİN Abdullah, BADILLI Abdülkadir, HEKİMOĞLU İsmail, Çalım İlham (2006), CR - Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Büyük Lûgat, İistanbul, Ssebat Basım Yayım Ddağıtım Hiz. LTD. ŞTİ YILMAZ Fehmi (2010), Osmanlı Tarih Sözlüğü, İstanbul, Gökkube CR - ZELİNSKİY Stepan Pavloviç (1889). ‘‘Obyasnitelnıy Slovar Tatarskikh, CR - Gruzinskikh i Armyanskikh Slov’’. Tiflis: Rotinians, M.D. Matbaası. ELEKTRONİK KAYNAKLAR ERGENÇ Özer (1984), “Osmanlı Şehrindeki «Mahalle» nin İşlev ve Nitelikleri CR - Üzerine”, The Journal Of Ottoman Studıes IV, s. 69, Editörler, Halil İnalcık-Nejat Göyünç, Heath W. Lowry, İstanbul, Edebiyat Fakültesi Matbaası, http://www.isam.org.tr/documents/dosyalar/pdfler/osmanli_arastirmalari_dergisi/osmanl% C4%B1_sy4/1984_4_ERGENCO.pdf (Erişim Tarihi: 10 Nisan 2015). CR - YALINKILIÇ Mustafa Kemal (2009), T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Doğa UR - https://doi.org/10.17498/kdeniz.20353 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/155528 ER -