TY  - JOUR
T1  - A New Honorary Inscription Relating to Telemachi Family from Xanthus
TT  - Ksanthos’tan Telemakhos Ailesine İlişkin Yeni Bir Onurlandırma Yazıtı
AU  - Bilgiç Kavak, Emine
PY  - 2025
DA  - August
Y2  - 2025
DO  - 10.37879/belleten.2025.349
JF  - BELLETEN
JO  - TTK BELLETEN
PB  - Türk Tarih Kurumu
WT  - DergiPark
SN  - 0041-4255
SP  - 349
EP  - 365
VL  - 89
IS  - 315
LA  - en
AB  - This paper introduces a new, unpublished Greek inscription concerning the Telemachi family from Xanthus. The inscription in the northeast corner of the Dipylon looking to the upper agora was formerly documented by the Canadian epigraphic team in 2000 and later recorded in detail during the epigraphical survey conducted within the scope of the Xanthus Excavations-Season 2018. The fifteen-lined text was inscribed on the right profile of the statue base after a 29 cm long part roughly left which extends from the top of the base to the beginning of inscription. The inscription is dated to the 3rd century AD based on the gens “Aurelius/Aurelia” and the character of the letters. The inscription honours a person named M. Aurelius Attalus alias Heracleides, who has not yet been mentioned in any epigraphic document in the city of Xanthus so far. According to the lineage given in the inscription, the person in question is a member of the Tiberius Claudius Telemachus family, one of the famous and aristocratic families of Xanthus. The inscription reveals that M. Aurelius Attalus, alias Heracleides, is the son of M. Aurelius Heracleides, alias Dicaiarchus, who was titled as a consularis and Tib. Claudia Arsasis who was also titled as a consularis. The inscription also expresses that the maternal grandmother of the person honoured is Tiberia Claudia Arsinoe, and his grandfather is Tiberius Claudius Aurelius Attalus. This new epigraphic finding significantly contributes to the prosopography of elite families in Roman Lycia and illustrates how the empire incorporated local elites into its governing system. Additionally, the inscription provides valuable insights into the social hierarchy, cultural integration, and administrative strategies within the eastern provinces of the Roman Empire.
KW  - Xanthus
KW  - Lycia
KW  - Honorary Inscription
KW  - Telemachi
KW  - stemma
N2  - Bu makale, Ksanthos antik kentinden Telemachii ailesiyle ilgili yeni, yayımlanmamış Hellence bir yazıtı konu edinmektedir. Dipylonun kuzeydoğu köşesindeki, yukarı agoraya bakan yazıt, 2000 yılında Kanada epigrafi ekibi tarafından belgelenmiş ve daha sonra 2018 Ksanthos Kazıları çerçevesinde yürütülen epigrafi araştırması sırasında ayrıntılı olarak kaydedilmiştir. On beş satırlık metin, tabanın üst kısmından yazıtın başlangıcına kadar uzanan, yaklaşık 29 cm uzunluğundaki kabaca bırakılmış kısmın ardından, heykel kaidesinin sağ profiline kazınmıştır. Yazıt, “Aurelius/Aurelia” gensine ve harflerin karakterine dayanarak MS 3. yüzyıla tarihlendirilmektedir. Yazıt, şimdiye kadar Ksanthos kentinde herhangi bir epigrafik belgede adı geçmeyen, Marcus Aurelius Attalos namı diğer Herakleides adlı bir kişiyi onurlandırmaktadır. Yazıtta verilen soy çizgisine göre, söz konusu kişi, Ksanthos’un ünlü ve aristokrat ailelerinden biri olan Tiberius Claudius Telemakhos ailesinin bir üyesidir. Yazıt, Marcus Aurelius Attalos’un, konsularis unvanına sahip Marcus Aurelius Herakleides namı diğer Dikaiarkhos’un ve yine konsularis unvanına sahip Tiberia Claudia Arsasis’in oğlu olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca yazıt, onurlandırılan kişinin anneannesinin Tiberia Claudia Arsinoe, dedesinin ise Tiberius Claudius Aurelius Attalos olduğunu belirtmektedir. Bu yeni epigrafik bulgu, Roma Lykia’sındaki elit ailelerin prosopografisine önemli katkılar sağlamakta ve imparatorluğun yerel elitleri nasıl kendi yönetim sistemine dahil ettiğini göstermektedir. Yazıt ayrıca, Roma İmparatorluğu’nun doğu eyaletlerindeki sosyal hiyerarşi, kültürel entegrasyon ve yönetim stratejileri hakkında değerli içgörüler sunmaktadır.
CR  - Baker, Patrick, “Les Telemachi de Xanthos Réflexions préliminaires à partir de nouveaux documents”, III. Likya Sempozyumu, Antalya 07-10 Kasım 2005, Sempozyum Bildirileri, eds. Kayhan Dörtlük,
CR  - Burhan Varkıvanç, Tarkan Kahya, Jacques des Courtils, Meltem Doğan-Alpaslan, Remziye Boyraz, Koç Üniversitesi Suna-İnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü Yayınları, Antalya 2007, pp. 49-61.
CR  - Balland, André, Inscriptions d’époque impériale du Létôon: Fouilles de Xanthos 7, Klincksieck, Paris 1981.
CR  - Cagnat, René, Lafaye, Georges, Inscriptiones graecae ad res romanas pertinentes, 3 vols, E. Leroux, Paris 1901-1927.
CR  - Christol, Michel, Drew-Bear, Thomas, “Un sénateur de Xanthos”, Journal des Savants, 3-4, 1991, pp. 195-226.
CR  - Corsten, Thomas, Die Inschriften von Kibyra I: Die Inschriften der Stadt und ihrer näheren Umgebung: Inschriften griechischer Städte aus Kleinasien 60, Habelt Verlag, Bonn 2002.
CR  - Devijver, Hubert, “Equestrian Officers from East”, The Defence of the Roman and Byzantine East, eds. Philip Freeman, David Kennedy, British Institute of Archaeology at Ankara Monograph 8, Ankara 1986, pp. 109-225.
CR  - Dönmez-Öztürk, Filiz, Lykia Bölgesi’nde Roma Vatandaşlık Hakkı Verme Politikası: Principatus’un Başlangıcından M.S. 212’ye Kadar, Marmara University, Social Sciences Institute, Unpublisched Doctoral Thesis, İstanbul 2011.
CR  - Dönmez-Öztürk, Filiz, “Ordo Senatoriusa Mensup Lykialıların Prosopografyası”, Adalya, XV, 2012, pp. 1-33.
CR  - Ertekin, Efrumiye, III. Yüzyılda Kariyer Yapmış Olan Küçükasya Kökenli Roma Senatörleri, Marmara University, Social Sciences Institute, Unpublisched Doctoral Thesis, İstanbul 2002.
CR  - Halfmann, Helmut, “Die Senatoren aus dem kleinasiatischen Provinzen des römischen Reiches vom 1.-3. Jahrhundert”, Atti del colloquio internazionale su Epigrafia e ordine senatorio II, ed. Silvio Panciera, Edizioni di Storia e Letteratura, Roma 1982, pp. 603-649.
CR  - Kalinka, Ernst, Tituli Asiae Minoris, II. Tituli Lyciae linguis Graeca et Latina conscripti: Fasc. 1, nos. 1-395, Pars Lyciae occidentalis cum Xantho oppido, Vindobona, Vienna, 1920.
CR  - Kalinka, Ernst, Tituli Asiae Minoris, II. Tituli Lyciae linguis Graeca et Latina conscripti: Fasc. 3, nos. 718-1230, Regiones montanae a valle Xanthi fluminis ad oram orientalem,Vindobona, Vienna, 1944.
CR  - Laminger-Pascher, Günther, Zur Geschichte der griechischen Vokale in kaiserzeitlichen Papyri (Münchener Beiträge zur Papyrusforschung und antiken Rechtsgeschichte, Heft 61),
C.H. Beck, München 1970.
CR  - Özüsağlam-Mutlu, Zeynep, Principatus Devri’nde Lykia ve Pamphylia Kökenli Roma Senatörleri, Koç Üniversitesi Suna-İnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü Yayınları, Antalya 2011.
CR  - Pleket, Henry W., Stroud, Ronald, S., Supplementum Epigraphicum Graecum (SEG), vol. XLI, Brill, Leiden, 1994.
CR  - Raepsaet-Charlier, Marie-Thérèse, Prosopographie des femmes de I’ordre sénatorial (Ier-IIe siécles), Aedibus Peeters, Lovanni 1987.
CR  - Reitzeinstein, Denise, Die Lykischen Bundespriester. Repräsentation der kaiserzeitlichen Elite Lykiens, Akademie Verlag, Berlin 2011.
CR  - Şahin, Sencer, Die Inschriften von Arykanda: Inschriften griechischer Städte aus Kleinasien 48, Habelt Verlag, Bonn 1994.
CR  - Takmer, Burak, “Stadiasmus Patarensis için Parerga (2): Sidyma I. Yeni Yazıtlarla Birlikte Yerleşim Tarihçesi”, Gephyra, 7, 2010, pp. 95-136.
CR  - Thomasson, Bengt, E., Laterculi Praesidum I, Radius, Göteburg 1984.
CR  - Thomasson, Bengt, E., Fasti Africani: Senatorische und ritterliche Amtsträger in den römischen Provinzen Nordafrikas von Augustus bis Diokletian, Astroms, Stockholm 1996.
CR  - Tüner-Önen, Nihal, “Yeni Yazıtlar Işığında Ksanthos Epigrafi Çalışmaları”, Cedrus, II, 2014, pp. 307-322.
CR  - Zgusta, Ladislav, Kleinasiatische Personennamen, Verlag der Tschechoslowakischen Akademie der Wissenschaften, Prag 1964.
UR  - https://doi.org/10.37879/belleten.2025.349
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/5118644
ER  -