@article{article_1758399, title={15. YÜZYIL DİVANLARINDA BİR DEĞER OLARAK “ADALET”}, journal={Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları Dergisi [Journal Of Old Turkish Literature Researches]}, volume={8}, pages={492–519}, year={2025}, DOI={10.58659/estad.1758399}, author={Demir, Elif and Haksever, Halil İbrahim}, keywords={Değer, Adalet, Edebî Metinler, Divan Şiiri, 15. Yüzyıl.}, abstract={Değer, bireylerin düşünce dünyalarını, tutumlarını ve davranış biçimlerini şekillendirdiği gibi toplumların sosyal ilişkilerini, kültürel dokularını, norm ve kurallarını, ortak hayat anlayışlarını da belirleyen temel bir ölçüttür. Toplumsal düzenin sürekliliği, bireyler arası ilişkilerin sağlıklı şekilde yürütülmesi ve ortak bir kimlik bilincinin inşası büyük ölçüde paylaşılan değerler etrafında gelişir ve anlam kazanır. Bu doğrultuda edebî metinler, bireylere doğruluk, adalet, saygı, hoşgörü, merhamet ve sadakat gibi temel değerleri aktarma, içselleştirme ve onları kuşaktan kuşağa taşıma işlevi görerek hem bireysel hem de toplumsal düzlemde önemli bir rol üstlenir. Osmanlı toplumunun zihniyet dünyasını, sosyal yapısını ve ahlâkî ilkelerini yansıtan en önemli kaynaklardan biri olan divanlar da söz konusu değerlerin sanatlı anlatım yollarıyla inşa edildiği ve iletildiği bir mecra olarak dikkat çeker. Bu eserler incelendiğinde, dönemin değer anlayışının kimi zaman açık ve doğrudan ifadelerle kimi zaman ise güçlü semboller, ince hayaller ve derin mecazlar aracılığıyla dile getirildiği görülmektedir. Bu anlayıştan hareketle bu çalışmada, 15. yüzyıl divanlarında adaletin hem siyasal iktidarın meşruiyetini temin eden hem de toplumsal düzenin, huzurun ve barışın teminatı olan bir değer olarak hangi imgeler ve anlam katmanları ile işlendiği üzerinde durulmuştur. Böylece, adaletin estetik formlarla harmanlanarak şiirde nasıl temsil edildiğinin ortaya konulmasının, şiirsel anlatımla değer aktarımı arasındaki ilişkinin de görünür hâle gelmesine katkı sağlayacağı öngörülmektedir.}, number={3}, publisher={İlyas KAYAOKAY}