TY  - JOUR
T1  - Spor ve Rekreatif Aktiviteler Bağlamında Tribün Şiddeti Araştırmalarının Bibliyometrik Profili
TT  - Bibliometric Profile of Research on Spectator Violence in the Context of Sports and Recreational Activities
AU  - Dertli, Şükran
AU  - Aydın, Gökçer
PY  - 2025
DA  - October
Y2  - 2025
DO  - 10.70007/yalovaspor.1759798
JF  - Yalova Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi
JO  - YÜSBD
PB  - Yalova Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2822-664X
SP  - 360
EP  - 382
VL  - 4
IS  - 2
LA  - tr
AB  - Bu araştırmanın temel amacı rekreatif ve fiziksel aktivitelerin tribün şiddeti ile ilişkisini bibliyometrik analiz yöntemi ile incelemektir. Araştırmanın temel amacı, son yıllarda spor alanında artan şiddet olaylarının, özellikle taraftar davranışları bağlamında, fiziksel ve rekreatif etkinliklerle olan etkileşimini literatür düzeyinde analiz etmektir. Bu bağlamda, Web of Science Core Collection veri tabanında 1979–2025 yılları arasında yayımlanan toplam 208 bilimsel belge taranmış, elde edilen veriler VOSviewer yazılımı aracılığıyla analiz edilmiştir. Bu yönüyle çalışma, ilgili alan yazına katkı sunması açısından önem arz etmektedir. Gerçekleştirilen analizler sonucunda şiddet, saldırganlık, taraftarlık, alkol kullanımı, takım kimliği, sosyal medya gibi temaların tribün şiddetiyle doğrudan ilişkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.  Aynı zamanda futbol, buz hokeyi, diğer takım sporlarının ise rekreatif ve fiziksel aktivitelerin tribün şiddeti ile ilişkisinde belirleyici rol oynadığı ortaya konmuştur. Kavramsal harita ve trend analizleri, tribün şiddetinin yalnızca bireysel değil, aynı zamanda sosyo-kültürel, psikolojik ve dijital bağlamlarda da ele alındığını göstermektedir. Elde edilen sonuçlar spor alanındaki şiddet olgusunun entegrasyonunu ortaya koyarken, gelecekte yapılacak çalışmalar için dijital medya, toplumsal cinsiyet ve ruh sağlığı gibi alanların daha fazla dikkate alınması gerektiğine işaret etmektedir. Bununla birlikte gelecekte farklı veri tabanları üzerinden rekreatif ve fiziksel aktivitelerin tribün şiddeti ile ilişkisinin incelenmesi önerilmiştir.
KW  - Bibliyometri
KW  - Rekreatif
KW  - Spor
KW  - Şiddet.
N2  - The main objective of this study is to examine the relationship between recreational and physical activities and stadium violence using bibliometric analysis methods. The main objective of the study is to analyze the interaction between physical and recreational activities and the increasing incidents of violence in sports in recent years, particularly in the context of fan behavior, at the literature level. In this context, a total of 208 scientific documents published between 1979 and 2025 in the Web of Science Core Collection database were scanned, and the data obtained were analyzed using VOSviewer software. In this respect, the study is important in terms of contributing to the relevant literature. The analyses revealed that themes such as violence, aggression, fanaticism, alcohol consumption, team identity, and social media are directly related to stadium violence. At the same time, it was found that soccer, ice hockey, and other team sports play a decisive role in the relationship between recreational and physical activities and stadium violence. Conceptual maps and trend analyses show that stadium violence is addressed not only in individual terms, but also in socio-cultural,  psychological, and digital contexts. The results obtained reveal the integration of the phenomenon of violence in sports, while pointing to the need for future studies to pay greater attention to areas such as digital media, gender, and mental health. In addition, it has been suggested that future studies examine the relationship between recreational and physical activities and stadium violence using different databases.
CR  - Açıkgöz, F. Y., & Çizmeli, D. (2023). İletişim araştırmalarındaki güncel eğilimler üzerine bibliyometrik bir inceleme. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (43), 214-234. https://doi.org/10.31123/akil.1353611
CR  - Ahn, J., Yi, E., & Kim, M. (2024). Blockchain consensus mechanisms: a bibliometric analysis (2014–2024) using VOSviewer and R bibliometrix. Information, 15(10), article 644. https://doi.org/10.3390/info15100644
CR  - Andres, L., Fabel, M., & Rainer, H. (2023). How much violence does football hooliganism cause? Journal of Public Economics, 225, article 104970. https://doi.org/10.1016/j.jpubeco.2023.104970
CR  - Aria, M., & Cuccurullo, C. (2017). bibliometrix: An R-tool for comprehensive science mapping analysis. Journal of informetrics, 11(4), 959-975. https://doi.org/10.1016/j.joi.2017.08.007
CR  - Aydın, G. (2025). The effects of sports team evangelism on licensed product purchase intention: The moderating role of website usage quality. Business and Economics Research Journal, 16(3), 339-357. https://doi.org/10.20409/berj.2025.471
CR  - Aydın, G., & Kurudirek, A. (2025). How fanatic? examining the relationship between sports team evangelism and media fanaticism. Journal of Sport Sciences Research, 10(1), 29-47. https://doi.org/10.25307/jssr.1551456
CR  - Beisser, A. R. (1979). The sports fan and recreational violence. Psychiatric Annals, 9(3), 78-85.
CR  - Castro Lozano, J. A., & Arcos Parra, M. L. (2021). Los rituales deportivos y la violencia entre los hinchas de una barra brava de Bogotá. Revista Logos Ciencia & Tecnología, 13(1), 36-46. https://doi.org/10.22335/rlct.v13i1.1290
CR  - Chen, Y., Liu, Y., Wang, N., Su, X., Lu, Y., & Gao, Y. (2025). Health gap closing function of a green behavioral activity system from the perspective of economic and social capital: A case study of sports governance and operation systems. Evaluation and Program Planning, 111, article 102580. https://doi.org/10.1016/j.evalprogplan.2025.102580
CR  - Cook, P. J., & Durrance, C. P. (2013). The virtuous tax: lifesaving and crime-prevention effects of the 1991 federal alcohol-tax increase. Journal of Health Economics, 32(1), 261-267. https://doi.org/10.1016/j.jhealeco.2012.11.003
CR  - Çelik, F. (2024). Medya ve şiddet: Bir bibliyometrik analiz. TRT Akademi, 9(20), 34-54. https://doi.org/10.37679/trta.1395640
CR  - Dertli, M. E. & Erden Dertli, S. (2025). Spor bilişimi ve teknolojisi alanındaki araştırma eğilimleri. İçinde Alaeddinoğlu, V. & Alaeddinoğlu, M. F. & Yıkılgan, A. & Sepil, Y. (Eds.), Dijitalleşen dünyada beden eğitimi ve spor araştırmaları (ss. 73-96). Özgür Yayınları. https://doi.org/10.58830/ozgur.pub797.c3391
CR  - Dertli, M. E. & Erden Dertli, S. (2025). Yeşil spor teknolojileri çalışmalarının bilimsel haritalaması. İçinde Alaeddinoğlu, V. & Alaeddinoğlu, M. F. & Yıkılgan, A. & Sepil, Y. (Eds.), Dijitalleşen dünyada beden eğitimi ve spor araştırmaları (ss. 17-36). Özgür Yayınları. https://doi.org/10.58830/ozgur.pub797.c3389
CR  - Ejaz, H., Zeeshan, H. M., Ahmad, F., Bukhari, S. N. A., Anwar, N., Alanazi, A., ... & Younas, S. (2022). Bibliometric analysis of publications on the omicron variant from 2020 to 2022 in the Scopus database using R and VOSviewer. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(19), article 12407. https://doi.org/10.3390/ijerph191912407
CR  - Gözeller, A. B., Atlı, A., & Subak, G. E. (2025). Fiziksel, psikolojik ve sosyal boyutlarıyla erken spor uzmanlaşmasının olumsuz etkileri. Kafkas Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(2), 1-18.
CR  - Kan, E., & Han, M. T. (2025). Spora bağlılık ile psikolojik sağlamlık arasındaki ilişki. Journal of Sport for All and Recreation, 7(1), 91-102. https://doi.org/10.56639/jsar.1639502
CR  - Karaca, A., & Akbaba, B. (2021). Vatandaşlık eğitimine yönelik bibliyometrik araştırma: 1980-2020 yılları arasında yapılan çalışmaların analizi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(3), 788-804. https://dx.doi.org/10.17240/aibuefd.2021.21.64908-904375
CR  - Montolio, D., & Planells-Struse, S. (2019). Measuring the negative externalities of a private leisure activity: Hooligans and pickpockets around the stadium. Journal of Economic Geography, 19(2), 465-504. https://doi.org/10.1093/jeg/lbx041
CR  - Önal, L., & Aydin, G. (2024). The effect of empathy on aggression: A psychological resilience perspective. Synesis, 16(1), 283-299.
CR  - Özlekli, M. (2025). Beden eğitimi ve spor alanında yapay zekâ ile ilgili lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. Yalova Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 54-70. https://doi.org/10.70007/yalovaspor.1637990
CR  - Öztuna, Ş., & Işık, C. (2025). Maskelenen bir durum: Erkeğe yönelik şiddetin bibliyometrik analizi. Meyad Akademi, 5(2), 97-110. https://doi.org/10.59007/meyadakademi.1526195
CR  - Palhares, M. F. S., Schwartz, G. M., Teruel, A. P., Santiago, D. R. P., & Trevisan, P. R. T. D. C. (2012). Lazer, agressividade e violência: considerações sobre o comportamento das torcidas organizadas. Motriz: Revista de Educação Física, 18(1), 186-199. https://doi.org/10.1590/S1980-65742012000100019
CR  - Piquero, A. R., Jennings, W. G., & Farrington, D. P. (2015). The life-course offending trajectories of football hooligans. European Journal of Criminology, 12(1), 113-125. https://doi.org/10.1177/1477370813514154
CR  - Sanchez-Lopez, E., Coras, R., Torres, A., Lane, N. E., & Guma, M. (2022). Synovial inflammation in osteoarthritis progression. Nature Reviews Rheumatology, 18(5), 258-275
CR  - Serbes, H., & Eskicumalı, A. (2021). Kitle toplumundan ağ toplumuna taraftarlık altkültürünün değişim pratikleri: Fenerbahçe tribünü. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (35), 141-157. https://doi.org/10.31123/akil.887529
CR  - Şakar, M., & Sarıkan, Ü. (2023). Tribün şiddeti: Sembolik etkileşim kuramı ve kırıkcam teorisi bağlamında bir sentez. International Journal Of Eurasia Social Sciences/Uluslararasi Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 14(51), 433-447. http://dx.doi.org/10.35826/ijoess.3269
CR  - Tekin, D., & Kurland, J. (2019). Spatiotemporal analysis of stadium-related theft: An English case-study. Journal of Penal Law And Crımınology, 7(2), 33-254. https://doi.org/10.26650/JPLC2019-0021
CR  - Tsilika, K. (2023). Exploring the contributions to mathematical economics: A bibliometric analysis using Bibliometrix and VOSviewer. Mathematics, 11(22), article 4703. https://doi.org/10.3390/math11224703
CR  - Van Eck, N., & Waltman, L. (2010). Software survey: VOSviewer, a computer program for bibliometric mapping. Scientometrics, 84(2), 523-538. https://doi.org/10.1007/s11192-009-0146-3
CR  - Wei, R., Jia, B., Zheng, S., Zhang, X., Wang, M., Sun, N., ... & Li, Q. (2025). Application of monoclonal antibodies in diabetes: A bibliometric analysis from 2004–2024. Human Vaccines & Immunotherapeutics, 21(1), article 2536910. https://doi.org/10.1080/21645515.2025.2536910
CR  - Yılmaz, O. (2024). Yapay zekâ ve metaverse teknolojilerinin spor ve rekreasyon alanlarındaki karşılaştırmalı etkileri. İçinde Alaeddinoğlu, V. & Aktaş, B. S. & Siren, E. (Eds.), Beden eğitimi ve sporda akademik araştırmalar (ss. 13-44). Özgür Yayınları. https://doi.org/10.58830/ozgur.pub641.c2780
CR  - Yılmaz, O. (2025). Dijitalleşen dünyada akıllı şehirler ve rekreasyon ile kentsel dönüşüm. İçinde Alaeddinoğlu, V. & Biricik, Y. S. & Sivrikaya, M. H. & Dertli, Ş. (Eds.), Dijitalleşen dünyada rekreasyon ve spor yönetimi araştırmaları (ss.1-20). Özgür Yayınları. https://doi.org/10.58830/ozgur.pub796.c3395
CR  - Yimer, A. M. (2025). Socio-economic and psychological impact of sport and virtual betting among youth in North Wollo Zone, evidence from Ethiopia. Public Organization Review, 25(2), 1-17. https://doi.org/10.1007/s11115-025-00813-4
UR  - https://doi.org/10.70007/yalovaspor.1759798
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/5129952
ER  -