@article{article_1761515, title={ÖLÜM VE ŞİFA: 14-15. YÜZYIL MANZUM ESERLERİNDE ILGIN AĞACI}, journal={Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları Dergisi [Journal Of Old Turkish Literature Researches]}, volume={8}, pages={441–491}, year={2025}, DOI={10.58659/estad.1761515}, author={Ayaz, Ayşe}, keywords={ağaç, ılgın, ölüm, Hz. Hüseyin, İsfendiyar, ok, şifa}, abstract={Doğaya ait pek çok unsur biçimleri, renkleri, türlü özellikleri ve haklarındaki kimi öyküler, inanışlar ile divan şairlerine esin kaynağı olmuştur. Şairlerin hayallerini şekillendiren bu doğa unsurlarında biri de yaşamın çeşitli alanlarında varlık gösteren ağaçlardır. Yalnızca doğadaki gerçeklikleriyle ya da bir mazmun ve benzetme öğesi olarak divan şiirinde pek çok ağaç yer alır. Bu ağaçlardan kimine çok, kimineyse az sayıda beyitte rastlanır. Ilgın ağacı da az sayıda eserde, beyitte karşılaşılanlardan biridir. Bu makalede 14. ve 15. yüzyıllarda Anadolu sahasında yazılmış divanlarda ve mesnevilerde ılgın ağacının hangi özellikleriyle nasıl yer aldığı konusu ele alınmıştır. Söz konusu iki yüzyılda yazılmış eserlerde ılgının, ölüm ve şifa ağacı olarak yer aldığı saptanmıştır. Bu doğrultuda öncelikle ılgının kendisi hakkında bilgiler verilmiştir. Ardından ağacın uzun bir tarihî süreç içerisinde çeşitli toplumlarda, inanışlarda kazandığı simgesel anlamlara, yüklendiği işlevlere değinilmiştir. Ayrıca 14. ve 15. yüzyıllarda kaleme alınmış Türkçe eserlerde hangi adlar ile geçtiği belirtilmiştir. Bu adlar, sözlüklerin ve bazı tıp kitaplarının yardımıyla irdelenmiştir. Bütün bunların ardından da ılgının ölüm ve şifa ağacı oluşu konuları ayrı ayrı ele alınmıştır. Konularla ilgili tespit edilen beyitler verilmiş ve bunlara dair ulaşılan bilgiler paylaşılmıştır. Böylece beyitlerde karşılaşılanların ne denli uzak geçmişlere, gündelik ya da tarihî gerçeklere işaret edebileceği ortaya konmaya ve bu edebî geleneğin zengin dünyası gösterilmeye çalışılmıştır.}, number={3}, publisher={İlyas KAYAOKAY}