@article{article_1761604, title={Çok Yıllık Ürünlerin Yetiştirildiği Arazide Yapılan İrtifak Kamulaştırması Bedelinin Belirlenmesi}, journal={Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi}, volume={12}, pages={311–319}, year={2025}, DOI={10.19159/tutad.1761604}, author={Kılıç, Osman}, keywords={İrtifak kamulaştırması, irtifak bedeli, irtifak hakkı, çok yıllık ürünler}, abstract={Makalenin amacı, çok yıllık ürünlerin yetiştirildiği arazide yapılan irtifak kamulaştırması bedelinin nasıl belirlenmesi gerektiğini bir örnekle ortaya koymaktır. İrtifak kamulaştırması bedelinin belirlenmesinde, Kamulaştırma Kanunu’nda da belirtildiği gibi araziden elde edilen net gelir dikkate alınmaktadır. İrtifak kamulaştırmasına konu tesisler, süresiz ve süreli olmak üzere yeraltında ve yerüstünde yapılmaktadır. İrtifak sonrası net gelirden irtifak öncesi net gelirin çıkarılmasıyla meydana gelen negatif net gelir irtifak bedelini verecektir. İrtifak bedelinin yanlış belirlenmesi, taraflar arasında adaletsizliğe yol açacağı gibi yatırım maliyetinin artmasına, davaların uzamasına ve yatırımların gecikmesine neden olacaktır. Bu bakımdan irtifak bedelinin belirlenmesinde doğru yöntemin kullanılması büyük önem taşımaktadır. Meyveli ağaçlarda tesis döneminde, meyvesiz ağaçlarda ise kesim yaşına kadar olan dönemde net gelir negatif olmaktadır. Ayrıca meyveli ağaçlarda ürün elde edilen dönemde yıllara göre farklı net gelirler söz konusu olmaktadır. Çok yıllık ürünlerde irtifak bedeli, irtifak kamulaştırmasının başladığı yıldaki bahçenin yaşına göre büyük farklılık göstermektedir. Bundan dolayı çok yıllık ürünlerde irtifak bedelinin belirlenmesi, tek yıllık ürünlere göre daha zor ve karmaşıktır. Çok yıllık ürünlerde yapılan irtifak kamulaştırmasında genellikle tek yıllık ürünlerin yetiştirilmesine izin verilmektedir. Bu durumda irtifak kamulaştırması yapan kurum daha az irtifak bedeli ödeyecek, arazi sahibi de tarımsal üretim yapmaya devam edecektir. Burada önemli olan, kamulaştırma yapan kurum ile arazi sahibi arasındaki çıkar dengesini koruyan bir irtifak bedelinin belirlenmesidir. Makalenin, irtifak bedelinin belirlenmesinde kullanılan yöntemle ilgili farklı değerlendirmelerin ortadan kaldırılmasına katkı sağlaması ümit edilmektedir.}, number={3}, publisher={Siirt Üniversitesi}