TY  - JOUR
T1  - VIKOR ve Gri İlişkisel Analiz Yöntemleri ile BIST Perakende Sektöründe Finansal Performans Analizi
TT  - Financial Performance Analysis in the BIST Retail Sector Using VIKOR and Grey Relational Analysis Methods
AU  - Ulutaş, Fatih
AU  - Oral, Ceren
PY  - 2025
DA  - November
Y2  - 2025
JF  - Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi
JO  - ATDD
PB  - Hakan YILMAZ
WT  - DergiPark
SN  - 2148-2292
SP  - 954
EP  - 969
VL  - 12
IS  - 5
LA  - tr
AB  - Bu çalışma, Borsa İstanbul (BIST) perakende sektöründe işlem gören firmaların finansal performanslarını VIKOR ve Gri İlişkisel Analiz (GİA) yöntemleriyle değerlendirmeyi amaçlamaktadır. 2018–2022 dönemine ait veriler kullanılarak BİM, BİZİM, CARREFOURSA, GİMAT, MAVİ, MİGROS, ŞOK, TEKNOSA ve VAKKO firmaları incelenmiştir. Çalışmada, çok kriterli karar verme (ÇKKV) yaklaşımı kapsamında finansal oranlar analiz edilerek firmaların performans sıralamaları oluşturulmuştur. Bulgular, her iki yöntemin benzer sonuçlar ürettiğini ve perakende sektöründe finansal etkinlik düzeylerinin firmalar arasında farklılaştığını göstermektedir. Araştırma, VIKOR ve GİA yöntemlerinin birlikte kullanımının finansal performans değerlendirmesinde güvenilir ve uygulanabilir bir yaklaşım sunduğunu ortaya koymaktadır. Elde edilen sonuçlar, sektör yöneticileri ve yatırımcılar açısından stratejik karar süreçlerine önemli katkılar sağlamaktadır.
KW  - Finansal Performans
KW  - BIST
KW  - Perakende Sektörü
KW  - VIKOR
KW  - Gri İlişkisel Analiz
N2  - This study aims to evaluate the financial performance of companies listed in the Borsa İstanbul (BIST) retail sector by employing the VIKOR and Grey Relational Analysis (GRA) methods. Using data from the 2018–2022 period, nine firms—BİM, BİZİM, CARREFOURSA, GİMAT, MAVİ, MİGROS, ŞOK, TEKNOSA, and VAKKO—were examined. Within the framework of the Multi-Criteria Decision-Making (MCDM) approach, financial ratios were analyzed to establish performance rankings among the firms. The results indicate that both methods produce consistent outcomes and highlight variations in financial efficiency levels across the companies. The findings demonstrate that the integrated use of the VIKOR and GRA methods provides a reliable and applicable approach for assessing financial performance. Overall, the study offers valuable insights that can support strategic decision-making processes for managers and investors within the retail industry.
CR  - Akgün, A. E. (2012). VIKOR method and its application for financial performance evaluation of Turkish manufacturing industries. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 41(1), 45–62.
CR  - Alp, F. (2020). Dünya deniz taşımacılığında Türkiye modeli araştırması (Doktora tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
CR  - Ayçin, E. (2018). BIST menkul kıymet yatırım ortaklıkları endeksinde (XYORT) yer alan işletmelerin finansal performanslarının entropi ve gri ilişkisel analiz bütünleşik yaklaşımı ile değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(33), 595–622.
CR  - Bengül, G. N. (2018). TOPSIS ve VIKOR karar verme yöntemlerinin karşılaştırılması üzerine bir uygulama: Bartın Devlet Hastanesi örneği (Yüksek lisans tezi). Bartın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
CR  - Chen, S. J., & Hwang, C. L. (1992). Fuzzy multiple attribute decision making: Methods and applications. Springer Science & Business Media.
CR  - Kahraman, C., & Ruan, D. (2018). VIKOR method. In Wiley StatsRef: Statistics Reference Online. Wiley. https://doi.org/10.1002/9781118445112.stat08094
CR  - Kamuyu Aydınlatma Platformu. (2023). Kamuyu Aydınlatma Platformu web sitesi. https://www.kap.org.tr/tr/
CR  - Liu, H., Chen, L., Sun, H., & Zhang, Z. (2017). An extended VIKOR method for multi-criteria decision making with interval-valued intuitionistic fuzzy sets. International Journal of Fuzzy Systems, 19(2), 598–609. https://doi.org/10.1007/s40815-016-0224-9
CR  - Öztayşi, B., Koç, E., & Kahraman, C. (2019). An integrated VIKOR and ELECTRE II method for multi-criteria decision-making problems. Annals of Operations Research, 282(1–2), 445–477. https://doi.org/10.1007/s10479-018-3082-7
CR  - Zhang, Y., Zhao, X., Ma, L., & Zhao, X. (2020). Multi-attribute group decision making based on an extended VIKOR method with Pythagorean fuzzy numbers. Soft Computing, 24(9), 6441–6461. https://doi.org/10.1007/s00500-019-04
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/atdd/issue//1782840
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/5236459
ER  -