@article{article_1786512, title={BİR İLYADA ÇEVİRİSİ ÜZERİNE DEĞERLENDİRME YA DA YAPAY ZEKA FİLOLOGLARA KARŞI}, journal={Troy Museum Journal}, pages={1–30}, year={2025}, author={Aslan, Rüstem}, keywords={Homeros, İlyada, Çeviri, Erman Gören, Yapay Zeka}, abstract={Homeros’un İlyada ve Odysseia destanları, Batı edebiyatının temel metinleri olarak yüzyıllardır farklı dillere çevrilmiş, her dönemin estetik ve kültürel anlayışına göre yeniden yorumlanmıştır. Homeros’un destanlarının Latinceye çevrilmesi, Roma döneminde metinlerin Avrupa edebiyatına girişini sağlamıştır. Rönesans’la birlikte Yunanca aslından yapılan çeviriler hız kazanmış; özellikle İngilizce, Fransızca ve Almanca çeviriler klasik filolojinin gelişmesinde büyük rol oynamıştır. 18. ve 19. yüzyıllarda yapılan düzyazı çeviriler metinlerin akademik incelenmesine katkı sağlarken, şiirsel çeviriler (örneğin Alexander Pope’un İngilizce çevirileri) edebî etkileri genişletmiştir. Günümüzde destanların farklı yaklaşımlarla (düz çeviri, uyarlama, serbest şiirsel aktarım) çok sayıda modern dilde çevirisi bulunur. Osmanlı döneminde Homeros doğrudan çevrilmemiş, ancak Batı dillerinden yapılan aktarmalar aracılığıyla tanınmaya başlanmıştır. Cumhuriyet’in ilk yıllarında Yunanca aslından Türkçeye çeviriler başlamış, özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren destanların bilimsel ve edebî nitelikli Türkçe çevirileri yapılmıştır. Azra Erhat ve A. Kadir’in 20. yüzyıl ortasındaki şiirsel çevirileri, Homeros’u Türk okuyucusuyla geniş ölçekte buluşturan ilk büyük girişim olmuştur. Daha sonraki dönemlerde çeşitli filologlar ve çevirmenler tarafından yeni edisyonlar, düz yazı ve şiirsel çeviri denemeleri yayımlanmıştır. Homeros’un eserlerinin çeviri tarihi, yalnızca bir dil aktarımı değil, aynı zamanda her toplumun kendi edebî anlayışını, estetik ölçülerini ve kültürel önceliklerini yansıtan bir süreçtir. Her çeviri, destanların yorumunu dönemin dil zevkine ve dünya görüşüne göre yeniden şekillendirmiştir. Bu araştırmada Homeros çeviri gelenneği perspektifinden E. Gören’in İlyada Destanı çevirisi incelenmekte, ama aynı zamanda yapay zekanın özellikle çevirideki etkisi örneklerle ele alınmaktadır}, number={4}, publisher={T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı}