TY  - JOUR
T1  - İşyerinde Mobbing: Türkiye’deki Ampirik Çalışmaların Sistematik Bir Analizi
TT  - Workplace Mobbing: A Systematic Analysis of Empirical Studies in Türkiye
AU  - Koru Uzkurt, Büşra
PY  - 2025
DA  - October
Y2  - 2025
DO  - 10.32331/sgd.1788795
JF  - Sosyal Güvenlik Dergisi
JO  - SGD
PB  - T. C. Sosyal Güvenlik Kurumu
WT  - DergiPark
SN  - 2146-4839
SP  - 21
EP  - 38
VL  - 15
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Herhangi bir çalışma ortamında, çalışanlar işyerindemobbinge maruz kalabilmektedirler. Bu çalışma,Türkiye’de çalışanların mobbinge uğrama nedenlerini vefiziksel, psikolojik ve örgütsel düzeylerdeki sonuçlarınıaraştırma amacıyla sistematik bir inceleme yapmıştır.Araştırma stratejisi, üç elektronik veri tabanını (PubMed,Scopus ve Web of Science) içermektedir. Analiz, Rayyanyazılımı ile çok aşamalı bir yaklaşımla yürütülmüştür.Toplam 31 çalışma incelenmiş olup, büyük çoğunluğu nicelaraştırma yöntemleriyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmalardafarklı sektörler değerlendirilmiş ve en sık hastane vesağlık sektörü çalışmalarda yer almıştır. İş yerindemobbingin nedenleri sosyal sistem ve organizasyonelfaktörler olmak üzere iki ana başlık altında incelenmiştir.Sosyal faktörler arasında kişilik uyumsuzlukları, düşüksosyal destek, otoriter liderlik ve psikolojik hassasiyetöne çıkarken, organizasyonel faktörler arasında iş yükü,kıskançlık, memnuniyetsizlik ve şirket politikaları önemlirol oynamıştır. Bireysel sonuçlar açısından bakıldığında,mobbinge maruz kalan çalışanlarda depresyon, anksiyete,öfke, tükenmişlik ve düşük yaşam kalitesi gibi ciddipsikolojik etkiler görülmüştür. Fiziksel etkiler ise sağlıkproblemleri, uyku bozuklukları ve baş ağrıları şeklindeortaya çıkmıştır. Çalışanlar mobbingla başa çıkmak içinkaçınma, öfke, destek arayışı ve psikolojik dayanıklılık gibifarklı mekanizmalar geliştirmiştir.
KW  - İşyerinde mobbing
KW  - mobbing
KW  - sistematik analiz
N2  - In any work environment, employees may be subjectedto workplace bullying. This study conducted a systematicreview to investigate the reasons for employees beingsubjected to bullying in Turkey and its consequences atthe physical, psychological and organizational levels.The search strategy included three electronic databases(PubMed, Scopus and Web of Science). The analysiswas conducted with a multi-stage approach usingRayyan software. A total of 31 studies were examined,the majority of which were conducted using quantitativeresearch methods. Different sectors were evaluated inthe studies and the hospital and health sectors were mostfrequently included in the studies. The causes of workplacebullying were examined under two main headings: socialsystem and organizational factors. Among the socialfactors, personality incompatibilities, low social support,authoritarian leadership and psychological sensitivitywere prominent, while among the organizational factors,workload, jealousy, dissatisfaction and company policiesplayed an important role. In terms of individual outcomes,employees exposed to bullying have experienced seriouspsychological effects such as depression, anxiety, anger,burnout and reduced quality of life. Physical effects haveappeared in the form of health problems, sleep disordersand headaches. Employees have developed differentmechanisms to deal with bullying, such as avoidance,anger, support-seeking and psychological resilience.
CR  - Akgeyik, T., Güngör, M., Omay, U. ve Uşen, Ş. (2006). İşyerinde Psikolojik Taciz: Bankacılık Sektörüne İlişkin Bir
Araştırma. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası. 56(2). 1-54.
CR  - Anasori, E., Bayighomog, S. W. ve Tanova, C. (2020). Workplace Bullying, Psychological Distress, Resilience,
Mindfulness and Emotional Exhaustion. The Service Industries Journal. 40(1-2). 65-89.
CR  - Anasori, E., Soliman, M. ve Costa, C. (2023). Workplace Bullying, Psychological Distress and Work Engagement
in the Hospitality Industry: The Moderating Effect of Self-Compassion. European Journal of Tourism Research. 35.
3506-3506.
CR  - Aytaç, S., Bozkurt, V., Bayram, N., Yıldız, S., Aytaç, M., Sokullu Akıncı, F. ve Bilgel, N. (2011). Workplace Violence:
A Study of Turkish Workers. International Journal of Occupational Safety and Ergonomics. 17(4). 385-402.
CR  - Bardakçı, E. ve Günüşen, N. P. (2016). Influence of Workplace Bullying on Turkish Nurses’ Psychological Distress
and Nurses’ Reactions to Bullying. Journal of Transcultural Nursing. 27(2). 166-171.
CR  - Bilgel, N., Aytaç, S. ve Bayram, N. (2006). Bullying in Turkish White-Collar Workers. Occupational Medicine.
56(4). 226-231.
CR  - Cemaloğlu, N. (2011). Primary Principals’ Leadership Styles, School Organizational Health and Workplace Bullying.
Journal of Educational Administration. 49(5). 495-512.
CR  - Chappell, D. ve Di Martino, V. (2006). Violence at Work. International Labour Organization.
CR  - Çam, H. H. ve Üstüner Top, F. (2022). Workplace Violence Against Nurses Working in The Public Hospitals in
Giresun, Turkey: Prevalence, Risk Factors and Quality of Life Consequences. Perspectives in Psychiatric Care.
58(4). 1701-1711.
CR  - Çobanoğlu, Ş. (2005). Mobbing: İşyerinde Duygusal Saldırı ve Mücadele Yöntemleri. Timaş Yayınları.
CR  - Yeşiltaş, M. ve Demirçivi, B. M. (2010). İş Görenlerin Yıldırma Eylemlerine Maruz Kalma Durumları Üzerine Bir
Araştırma: Antalya Örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi. 21(2). 199-217.
CR  - Deniz, N., ve Ertosun, O. G. (2010). The Relationship Between Personality and Being Exposed to Workplace
Bullying or Mobbing. Journal of Global Strategic Management. 7(8).
CR  - Dibek, M. İ. ve Toptaş, B. (2023). Bütün Parçaların Toplamından Daha Fazladır: Eğitim Bilimlerinde Sistematik
Derleme Nasıl Yazılır? Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 25(3). 538-550.
CR  - Dilek, Y. ve Aytolan, Y. (2008). Development and Psychometric Evaluation of Workplace Psychologically Violence
Behaviors Instrument. Journal of Clinical Nursing. 17(10).1361-1370.
CR  - Duru, P., Ocaktan, M. E., Çelen, Ü. ve Örsal, Ö. (2018). The Effect of Workplace Bullying Perception on Psychological
Symptoms: A Structural Equation Approach. Safety and Health at Work. 9(2). 210-215.
CR  - Efe, S. Y. ve Ayaz, S. (2010). Mobbing Against Nurses in The Workplace in Turkey. International Nursing Review.
57(3). 328-334.
CR  - Einarsen, S., Raknes, B. R. I. ve Matthiesen, S. B. (1994). Bullying and Harassment at Work and Their Relationships
to Work Environment Quality: An Exploratory Study. European Journal of Work and Organizational Psychology.
4(4). 381-401.
CR  - Einarsen, S. (2000). Harassment and Bullying at Work: A Review of the Scandinavian Approach. Aggression and
Violent Behavior. 5(4). 379-401.
CR  - Ekici, D. ve Beder, A. (2014). The Effects of Workplace Bullying on Physicians and Nurses. Australian Journal
of Advanced Nursing. 31(4). 24-33.
CR  - Ergin, A. ve Sandal, B. (2023). Mobbing Among Seafarers: Scale Development and Application of an Interval
Type-2 Fuzzy Logic System. Ocean Engineering. 286. 115595.
CR  - Fiabane, E., Flachi, D., Giorgi, I., Crepaldi, I., Candura, S. M., Mazzacane, F. ve Argentero, P. (2015). Professional
Qutcomes and Psychological Health After Workplace Bullying: An Exploratory Follow-Up Study. La Medicina
Del Lavoro. 106(4). 271-283.
CR  - Girgin, S. Z. S. ve Asarkaya, C. (2017). Mobbing: A Qualitative Analysis of Cases from Turkish White-Collar
Employees. In Regional Studies on Economic Growth. Financial Economics and Management: Proceedings of
the 19th Eurasia Business and Economics Society Conference (359-370). Springer International Publishing.
CR  - Hamzaoğlu, N., Yayak, A. ve Türk, B. (2022). Evaluation of Mobbing Perception Levels of Health Employees.
Health Services Management Research. 35(2). 74-82.
CR  - İzmir, G. ve Fazlıoğlu, A. (2011). İşyerinde Psikolojik Taciz ve Çözüm Önerileri Komisyon Raporu. Ankara:
TBMM Kadın Erkek Eşitliği Komisyonu Yayınları.
CR  - Karatuna, I. (2015). Targets’ Coping With Workplace Bullying: A Qualitative Study. Qualitative Research in
Organizations and Management: An International Journal. 10(1). 21-37.
CR  - Karatuna, I. ve Gök, S. (2014). A Study Analyzing the Association Between Post-Traumatic Embitterment
Disorder and Workplace Bullying. Journal of Workplace Behavioral Health. 29(2). 127-142.
CR  - Karatuna, I. ve Tınaz, P. (2010). İşyerinde Psikolojik Taciz: Sağlık Sektöründe Kesitsel Bir Araştırma. TÜRK-İŞ.
CR  - Karsavuran, S. ve Kaya, S. (2017). The Relationship Between Burnout and Mobbing Among Hospital Managers.
Nursing Ethics. 24(3). 337-348.
CR  - Koç, A., İnkaya, B., Çakmak, B. ve Tayaz, E. (2022). The Relationship Between Bullying Behaviors
kökExperienced by Nursing Students in Clinical Practice and Their Self-Esteem Level. Journal of Psychiatric
Nursing. 13(2). 108.
CR  - Kök Bayrak, S. (2006). İş Yaşamında Psiko-Şiddet Sarmalı Olarak Yıldırma Olgusu ve Nedenleri. Selçuk
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 16.
CR  - Kuşcu, P. Ç. (2011). Örgüt Kültürü ve İş Yeri Mobbingi: İşkur ve Ors Örneği. Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
CR  - Leymann, H. (1996). The Content and Development of Mobbing at Work. European Journal of Work and
Organizational Psychology. 5(2). 165-184.
CR  - Minibaş-Poussard, J. (2018). Mobbing in Higher Education: Descriptive and Inductive Case Narrative Analyses
of Mobber Behavior, Mobbee Responses and Witness Support. Educational Sciences: Theory ve Practice. 18(2).
CR  - Minibaş-Poussard, J., Seckin-Celik, T. ve Seckin-Halac, D. (2022). Does External Work Locus of Control Enhance
the Exposure to Workplace Bullying? Moderator Role of Social Support. International Journal of Contemporary
Economics and Administrative Sciences.
CR  - Nabawanuka, H. ve Ekmekçioğlu, E. B. (2022). Workplace Bullying and Team Performance: The Mediating Role of
Team Psychological Contract Breach. Team Performance Management: An International Journal. 28(5/6). 331-350.
CR  - Namie, G. (2003). Workplace Bullying: Escalated Incivility. Ivey Business Journal. 68(2). 1-6.
CR  - The National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH) – Workplace Safety ve Health Topics, Occupational
Violence. [https://www.cdc.gov/niosh/topics/violence/default.html#print]. (Erişim: 14 Mayıs 2025).
CR  - Tigrel, E. Y. ve Kokalan, O. (2009). Academic Mobbing in Turkey. International Journal of Behavioral, Cognitive,
Educational and Psychological Sciences. 1(2). 91-99.
CR  - Öztürk, D. ve Aşcıgil, S. F. (2017). Workplace Bullying Among Public Sector Employees. Business and Professional
Ethics Journal. 36(1). 103-126.
CR  - Palaz, S., Özkan, S., Sarı, N., Göze, F., Şahin, N. ve Akkurt, Ö. (2008). İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) Davranışları
Üzerine Bir Araştırma: Bandırma Örneği. ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources. 10(4). 41-58.
CR  - Picakciefe, M., Acar, G., Çolak, Z. ve Kılıç, I. (2017). The Relationship Between Sociodemographic Characteristics,
Work Conditions and Level of “Mobbing” of Health Workers in Primary Health Care. Journal of Interpersonal Violence.
32(3).373-398.
CR  - Poussard, J. M., Çamuroğlu, M. I., Çelik, T. S. ve Bingöl, H. B. (2022). Workplace Bullying and Post-Traumatic Stress Disorder
Symptoms: A Double Mediation Model. International Journal of Contemporary Economics andA dministrative Sciences.
CR  - Savaşan, A. ve Özgür, G. (2018). The Relationship Between Personality Characteristics and Workplace Bullying of Nurses.
Journal of Psychiatric Nursing. 9(1). 29-35.
CR  - Soylu, S. (2011). Creating A Family or Loyalty-Based Framework: The Effects of Paternalistic Leadership on Workplace
Bullying. Journal of Business Ethics. 99. 217-231.
CR  - Salducci, M. ve Shaholli, D. (2023). Assessment of Workplace Bullying in Italy by INAIL: Forensic and Occupational
Medicine Considerations. La Clinica Terapeutica. 174(1). 93-96.
CR  - Sahin, B., Çetin, M. ve Çimen, M. (2012). Assessment of Turkish Junior Male Physicians’ Exposure to Mobbing Behavior.
Croatian Medical Journal. 53(4). 357-366.
CR  - PIPSC. The Professional Institute of the Public Service of Canada – Bullying and Violence in the Workplace. [https://pipsc.
ca/labour-relations/stewards/pocket -guides/pocket-guide-bullying-viole-in-workplace]. (Erişim: 14 Mayıs 2025).
CR  - Tınaz, P. (2006). İşyerinde Psikolojik Taciz Mobbing. Çalışma ve Toplum. 4(11). 13-28.
CR  - Tınaz, P. (2013). Çalışma Psikolojisi Boyutlarıyla Mobbing Tanım ve Tanı. Çalışma Hayatında Psikolojik Taciz (Mobbing)
Panel ve Çalıştayı Bildiriler Kitabı. Ankara. 21-33.
CR  - Tınaz, P. (2011). İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing). İstanbul: Beta Basım A.Ş.
CR  - Tigrel, E. Y. ve Kokalan, O. (2009). Academic Mobbing in Turkey. International Journal of Behavioral, Cognitive,
Educational and Psychological Sciences. 1(2). 91-99.
CR  - Tuna, R. ve Kahraman, B. (2019). Workplace Bullying: A Qualitative Study on Experiences of Turkish Nurse Managers.
Journal of Nursing Management. 27(6). 1159-1166.
CR  - Tutar, H. (2015). Mobbing:(Nedenleri ve Başa Çıkma Stratejileri: Kuramsal Yaklaşım). Detay Yayınları.
CR  - Tutar, H. (2004). İşyerinde Psikolojik Şiddet Sarmalı: Nedenleri veS onuçları. Yönetim Bilimleri Dergisi. 2(2). 85-108.
CR  - Urrútia, G. ve Bonfill, X. (2010). Declaración PRISMA: Una Propuesta Para Mejorar La Publicación De Revisiones
Sistemáticas Y Metaanálisis. Medicina Clínica. 135(11). 507–511. [https://doi.org/10.1016/j.medcli.2010.01.015].
CR  - Yaman, E. (2009). Yönetim Psikolojisi Açısından İşyerinde Psikoşiddet-Mobbing. Nobel Yayın Dağıtım.
CR  - Yıldırım, D., Yıldırım, A. ve Timuçin, A. (2007). Mobbing Behaviors Encountered by Nurse Teaching Staff. Nursing
Ethics. 14(4). 447-463.
CR  - Yıldız, S. ve Yıldız, S. E. (2009). Bullying ve Depresyon Arasındaki İlişki: Kars İlindeki Sağlık Çalışanlarında Bir
Araştırma. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 8. 133-150.
CR  - Yıldız, S. (2007). İşyerinde İstismar Davranışlarının Psiko-Sosyal Boyutu ve Bir Uygulama. Doktora Tezi. Bursa Uludağ
Üniversitesi.
UR  - https://doi.org/10.32331/sgd.1788795
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/5263456
ER  -