TY  - JOUR
T1  - Türkiye’de Demografik Dönüşüm Sürecine Kuramsal Bir Bakış: Temel Nüfus Parametrelerinden Sosyal Sonuçlara
TT  - A Theoretical Perspective on the Demographic Transition in Türkiye: From Key Demographic Indicators to Social Outcomes
AU  - Kocaman, Yusuf
PY  - 2025
DA  - September
Y2  - 2025
DO  - 10.26650/senectus.2025.3.2.0749
JF  - Senectus
PB  - İstanbul Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2980-1680
SP  - 169
EP  - 204
VL  - 3
IS  - 2
LA  - tr
AB  - Bu makale, demografik dönüşüm sürecini hem küresel hem de ulusal düzeyde karşılaştırmalı bir yaklaşımla incelemeyi ve sosyal etkilerini tartışmayı amaçlamaktadır. Bu amaçla Birleşmiş Milletler, Dünya Bankası, Uluslararası Göç Örgütü ve Türkiye İstatistik Kurumu verilerine dayanarak temel nüfus parametreleri betimsel olarak değerlendirilmiştir. Demografik yaşlanma hem küresel hem ulusal bir sorun olarak dikkat çekmekte, Türkiye’nin deneyimi ise diğer Avrupa ülkelerine göre daha hızlı ve sıkışık bir zaman diliminde gerçekleşmektedir. Bu çalışmada Türkiye’nin yaşadığı demografik dönüşüm sürecinin temel sosyal etkileri şu şekilde ortaya konmuştur; nüfusun büyük oranda kentlerde yoğunlaşması, konut piyasası üzerinde baskı yaratmakta; bu durum konut edinimini bir sosyo-ekonomik eşitsizlik alanı haline getirmektedir. Aileler daha geç kurulmakta ve yapısal olarak çeşitlenmektedir. Küçülen haneler, geçmişte aile kurumuna atfedilen bazı destekleyici rollerin zayıflamasına yol açabilmektedir. Yaşlı bağımlılık oranının artması toplumsal refahı riske atmakta ve aktif yaşlanmayı teşvik eden, yaşlıların dayanıklılığını artıran politikalar gerektirmektedir. Yaşlı bağımlılık oranının düşürülmesi, aktif yaşlanmayı teşvik edici politikaların geliştirilmesi ve bu grubun dayanıklılığının artırılması gerekmektedir. Sonuç olarak, Türkiye’nin demografik geçiş süreci, zamanında ve çok boyutlu politika müdahaleleri gerektiren acil sorunlar barındırmaktadır.
KW  - Demografik dönüşüm
KW  - Yaşlı bağımlılık oranı
KW  - Yaşlanma hızı
KW  - Nüfusun yaşlanması
KW  - Aile yapısının dönüşümü
N2  - This article examines the process of demographic transition at both global and national levels through a comparative approach and discusses its social outcomes. For this purpose, the key demographic indicators were descriptively evaluated using data provided by the United Nations, the World Bank, the International Organization for Migration, and the Turkish Statistical Institute. Demographic aging poses both global and national challenges; Türkiye, however, experiences this process more rapidly and within a more compressed t imeframe than other European countries. This study identifies three major social outcomes of this transition in Türkiye. First, the significant concentration of the population in urban areas places considerable pressure on the housing market, rendering access to housing a domain marked by socio-economic inequality. Second, shrinking households may lead to the weakening of certain supportive roles traditionally attributed to the family institution. Third, the rising elderly dependency ratio poses risks for social welfare and requires policies that promote active aging and enhance the resilience of the elderly. In conclusion, the demographic transition in Türkiye presents urgent challenges that demand timely and multidimensional policy responses.
CR  - Acar, A. (2021). Kentleşmenin genel olarak sonuçları. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademik Araştırmalar Dergisi, 5(1), 37–50. google scholar
CR  - Akın, H. M. (2025). Evlilik ve boşanmaların değişen yapısı. In C. Beyaz & F. Taşçı (Eds.), Sosyal panorama: Nüfus ve aile (pp. 167–177). Ankara: SETA Yayınları. google scholar
CR  - Apak, H. (2025). Yaşlı bağımlılık oranları çerçevesinde çalışma hayatının geleceği. In C. Beyaz & F. Taşçı (Eds.), Sosyal panorama: Nüfus ve aile (pp. 297–309). Ankara: SETA Yayınları. google scholar
CR  - Aristoteles. (1975). Politika (M. Tuncay, Çev.). İstanbul: Remzi Kitabevi. google scholar
CR  - Arslan, A. (2017). Türkiye’nin demografik geçiş sürecine genel bir bakış. Sosyal Bilimler Dergisi, 14, 421–430. google scholar
CR  - Arun, Ö. (2013). Ageing in Turkey: The Peter Pan syndrome? In J. Troisi & H. J. von Kondratowitz (Eds.), Ageing in the Mediterranean (pp. 301–328). Bristol: Policy Press. google scholar
CR  - Arun, Ö. (2014). “Que Vadis” Türkiye? 2050’ye doğru yaşlanan Türkiye’yi bekleyen riskler. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 32, 1–12. google scholar
CR  - European Commission. (2021). The 2021 ageing report: Economic and budgetary projections for the EU member states (2019–2070). Brussels: European Commission. https://economy-finance. ec.europa.eu/publications/2021-ageing-report-economic-and-budgetary-projections-eu-member-states-2019-2070_en google scholar
CR  - Aysan, M. F., & Aysan, Ü. (2016). Who cares? Elderly care in Turkey. Economia & Lavoro, 50(3), 33–46. google scholar
CR  - Aysan, M. (2022). Türkiye’nin demografik dönüşümü ve yeni meydan okumalar. In L. Sunar (Ed.), Türkiye’de toplumsal yapı ve değişim (pp. 137–158). Ankara: Nobel Yayıncılık. google scholar
CR  - Becker, G. S. (1960). An economic analysis of fertility. Princeton University Press. National Bureau of Economic Research. https://www.nber.org/system/files/chapters/c2387/c2387.pdf google scholar
CR  - Beyaz, C. (2023). Kırda yaşlanma, (Politika Notu: 2023/51). İLKE İlim Kültür Eğitim Vakfı. https:// ilke.org.tr/kirda-yaslanma-ve-guncel-tezahurleri google scholar
CR  - Beyaz, C. (2025, Şubat). Doğurganlığa etki eden yeni eğilim: Sosyal kısırlık. Kriter, 9(98). https:// kriterdergi.com/dosya-toplum/dogurganliga-etki-eden-yeni-egilim-sosyal-kisirlik google scholar
CR  - Blue, L., & Espenshade, T. J. (2011). Population momentum across the demographic transition. Population and Development Review, 37(4), 721–747. https://doi.org/10.1111/j.1728-4457.2011.00454.x google scholar
CR  - Bulut, K.A. (2023). OECD ülkelerinde kentleşme ve gelir eşitsizliği (Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Nevşehir). https://tez.yok.gov.tr/ UlusalTezMerkezi/ google scholar
CR  - Can, B. (2022). Demografik fırsat penceresi veya demografik kriz penceresi: Coğrafi bir analiz. Türk Coğrafya Dergisi, (81), 39-52. google scholar
CR  - Canatan, A. (2008). Toplumsal değerler ve yaşlılar. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, (1): 62-71 google scholar
CR  - Canatan, A. (2016). Situations of elderly people on urban renewal process in Ankara. New Trends and Issues Proceedings on Humanities and Social Sciences. 6: 144-148. google scholar
CR  - Canning, D. (2011). The causes and consequences of demographic transition. Population Studies. 65(11): 353-361. google scholar
CR  - Ceylan, H. (2025). Yaşlılık ve yalnızlık. C. Beyaz & F. Taşçı, (Ed.). Sosyal panorama: Nüfus ve aile. SETA Yayınları. 269-283. google scholar
CR  - Coale, A,J. (1989). Demographic transition. J. Eatwell, M. Milgate & P. Newman, (Ed.). Social Economics (s. 16-23). The Macmillan Press. google scholar
CR  - Çağlayandereli, M. (2019). Nüfus sosyolojisi. Detay Yayıncılık. google scholar
CR  - Çakır, S. & Sertkaya Doğan, Ö. (2025). Nüfus Teorilerinin Tarihsel Süreci ve Mekânsal Yansımaları. google scholar
CR  - Dünya Coğrafyası ve Kalkınma Perspektifi Dergisi, (7), 45-56. google scholar
CR  - Doignon, Y., Blöss-Widmer, I., Ambrosetti, E., & Oliveau, S. (2023). Population dynamics in the Mediterranean: A demographic convergence? Population. google scholar
CR  - Doepke, M., Hannusch, A., Kindermann, F., & Tertilt, M. (2022). The economics of fertility: A new era (Working Paper No. 29948). National Bureau of Economic Research. https://www.nber.org/ papers/w29948 google scholar
CR  - Duben, A., & Behar, C. (2014). İstanbul haneleri: Evlilik, aile ve doğurganlık, 1880–1940 (N. Mert, Çev.). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi. google scholar
CR  - Duman Bay, B., Şentürk, M., Otrar, M., & Güler, Z. (2020). Expectations of elderly people regarding urban renewal based on their cultural capital: The case of Istanbul. Turkish Journal of Geriatrics, 23(2), 241–250. https://doi.org/10.31086/tjgeri.2020.159 google scholar
CR  - Eralp, A., & Gökmen, Ş. (2020). Ortalama evlilik yaşının yükselmesini etkileyen faktörler ve cinsiyete göre farklılıklar. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 7(2), 395–412. google scholar
CR  - Erkuş, S., & Balun, B. (2022). Yaşlı bireylerin kentsel alan deneyimlerine ilişkin bir alan araştırması. Karabük Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 87–99. google scholar
CR  - Fischer, A. M. (2025). A demographic case for a Global South focus in development studies. The European Journal of Development Research, 37, 374–390. https://doi.org/10.1057/s41287-024-00684-3 google scholar
CR  - Frejka, T. (2016). The demographic transition revisited: A cohort perspective (Working Paper No. WP 2016-012). Rostock: Max Planck Institute for Demographic Research. google scholar
CR  - Giddens, A. (2012). Sosyoloji: Kısa fakat eleştirel bir giriş (Ü. Y. Battal, Çev.). Ankara: Siyasal Kitabevi. google scholar
CR  - Güler, E., & Cunedioğlu, H. E. (2023). Barınma krizi: Çözüm arayışında nelere dikkat etmeliyiz? (Politika Notu No. 2023/202336). Ankara: Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı. https:// www.tepav.org.tr/tr/haberler/s/10623 google scholar
CR  - Güllüpınar, F. (2020). Malthus öncesi nüfus yaklaşımları. In F. Göktuna Yaylacı (Ed.), Nüfus ve toplum (pp. 43–115). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları. google scholar
CR  - Gürsoy Çuhadar, S., & Lordoğlu, K. (2016). Demografik dönüşüm sürecinde Türkiye’de yaşlanma ve sorunlar. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 54, 63–81. google scholar
CR  - Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. (2019). 2018 Türkiye nüfus ve sağlık araştırması. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı & TÜBİTAK. google scholar
CR  - Harbison, S. F., & Robinson, W. C. (2002). Policy implications of the next world demographic transition. Studies in Family Planning, 33, 37–48. https://doi.org/10.1111/j.1728-4465.2002.00037.x google scholar
CR  - Hennessey, M. (2025, Haziran 23). You can’t legislate fertility: Budget busting tax breaks won’t reverse a baby bust. The Wall Street Journal. https://www.wsj.com/opinion/you-cant-legislate-fertility-budget-tax-break-pronatalism-6f1e0394 google scholar
CR  - International Organization for Migration (IOM). (2023). World migration report 2024. Geneva: International Organization for Migration. https://worldmigrationreport.iom.int/what-we-do/ foreword/foreword google scholar
CR  - İlke Vakfı. (2024). Toplumun görünümü 2023: Kent ve konut (E. Koytak, Ed.). İstanbul: İLKE Yayınları. https://ilke.org.tr/toplumun-gorunumu-2023-kent-ve-konut-1 google scholar
CR  - Kalafatcılar, K. M. (2019). Demografik gelişmeler ve makroekonomik etkileri (Çalışma Tebliği No. 19/11). Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. https://www.tcmb.gov.tr/ google scholar
CR  - Kavas, A. (2025). Türkiye’nin kentleşme raporu (Yayın No. 06). İstanbul: Toplum Çalışmaları Enstitüsü. google scholar
CR  - Keskin, F., & Koç, İ. (2023). Cumhuriyetin 100. yılında Türkiye’nin demografik yapısı ve öncelik alanları. Nüfusbilim Dergisi, 45, 5–27. google scholar
CR  - Kesztenbaum, L. (2016). Historical demography: Beyond Eurocentrism. In M. Livi-Bacci & G. Denuit (Eds.), The future of historical demography: Upside down and inside out (pp. 104–109). Paris: Institut National d’Études Démographiques (INED). https://www.ined.fr/fichier/rte/104/ Publications%20FR/chapitres/K_Historical_Demography_2016.pdf google scholar
CR  - Kıral, E. (2024). Türkiye’de bölgelere göre kaba ölüm oranı analizi-I. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 10(1), 65–80. google scholar
CR  - Kinsella, K., & He, W. (2009). An aging world: 2008 (International Population Reports, P95/09-1). Washington, DC: U.S. Census Bureau, Government Printing Office. google scholar
CR  - Koç, İ., Eryurt, M. A., Adalı, T., & Seçkiner, P. (2010). Türkiye’nin demografik dönüşümü: Doğurganlık, aile planlaması, anne çocuk sağlığı ve beş yaş altı ölümlerdeki değişimler (1968– 2008). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. google scholar
CR  - Lehrer, E. L., & Nerlove, M. (1986). Female labor force behavior and fertility in the United States. Annual Review of Sociology, 12(1), 181–204. https://doi.org/10.1146/annurev.so.12.080186.001145 google scholar
CR  - Madgavkar, A., Noguer, M. C., Bradley, C., Smit, S., & Radigan, T. J. (2025). Dependency and depopulation? Confronting the consequences of a new demographic reality. McKinsey Global Institute. google scholar
CR  - Malthus, T. (2021). Nüfus ilkesi üzerine bir deneme (S. Zengin, Çev.). İstanbul: Dergâh Yayınları. google scholar
CR  - Martine, G., Alves, E. J., & Cavenaghi, S. (2013). Urbanization and fertility decline: Cashing on structural change. London: International Institute for Environment and Development (IIED). google scholar
CR  - Niray, N. (2002). Tarihsel süreç içinde kentleşme olgusu ve Muğla örneği. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, 1–27. google scholar
CR  - Özbay, F. (2015). Dünden bugüne aile, kent ve nüfus. İstanbul: İletişim Yayınları. google scholar
CR  - Öztürk, Ş. (2022). Demografik yaşlanma sürecinde beşerî sermaye oluşumu ve pozitif dışsallık sorunu. Uluslararası Sosyal Bilimlerde Yenilikçi Yaklaşımlar Dergisi, 6(4), 443–468. google scholar
CR  - Paköz, M. Z. (2021). Türkiye’de ev sahipliği ve kiracılığın değişen yapısı (Politika Notu: 2021/33). İstanbul: İLKE İlim Kültür Eğitim Vakfı. https://ilke.org.tr/turkiyede-ev-sahipligi-ve-kiraciligin-degisen-yapisi google scholar
CR  - Pinkus, D., & Ruer, N. (2024, Nisan 30). Beyond retirement: A closer look at the very old. Bruegel. https://www.bruegel.org/analysis/beyond-retirement-closer-look-very-old google scholar
CR  - Platon. (2007). Yasalar (C. Şentuna & S. Babür, Çev.). İstanbul: Kabalcı Yayınevi. google scholar
CR  - Roser, M. (2019, Haziran 1). Demographic transition: Why is rapid population growth a temporary phenomenon? Our World in Data. https://ourworldindata.org/demographic-transition#article-citation google scholar
CR  - Sarı, R. M., & Sağlam, B. E. (2024). Sosyal problemler sosyolojisi çerçevesinde Türkiye’de nüfus yaşlanması. Erdem, 86, 63–96. google scholar
CR  - Senex İzleme. (2024a). Yaşlılara yönelik şiddet ve ihlallerin izlenmesi: 2024 yılı I. dönem raporu. İstanbul: Yaşlanma Çalışmaları Derneği Yayınları. https://api.senex.org.tr/ google scholar
CR  - Senex İzleme. (2024b). Yaşlılara yönelik şiddet ve ihlallerin izlenmesi: 2024 yılı II. dönem raporu. İstanbul: Yaşlanma Çalışmaları Derneği Yayınları. https://api.senex.org.tr/ google scholar
CR  - Senex İzleme. (2025). Yaşlılara yönelik şiddet ve ihlallerin izlenmesi: 2024 yılı III. dönem raporu. İstanbul: Yaşlanma Çalışmaları Derneği Yayınları. https://api.senex.org.tr/ google scholar
CR  - Sipahi Beyaz, B., & Atalay, E. (2021). Kadınların iş gücüne katılımında doğurganlık ve okullaşmanın etkisi: Türkiye örneği. Turkish Studies, 16(6), 1731–1748. https://doi.org/10.7827/ TurkishStudies.52076 google scholar
Spolaore, E., & Wacziarg, R. (2019). Fertility and modernity (Working Paper No. 25957). National Bureau of Economic Research. https://www.nber.org/papers/w25957 google scholar
CR  - Sunar, L. (2019, Ekim 30). Değişen toplumsal koşullarda farklılaşan aile yapısı. Lacivert Dergi. https://www.lacivertdergi.com/dosya/2019/10/23/degisen-toplumsal-kosullarda-farklilasan-aile-yapisi google scholar
CR  - Şentürk, M. (2015). Sonuç ve tartışma: Bir yaşam alanı olarak kent ve İstanbul’da yaşlanmak. In M. Şentürk & H. Ceylan (Eds.), İstanbul’da yaşlanmak: İstanbul’da yaşlıların mevcut durumu araştırması (pp. 283–341). İstanbul: Açılım Kitap. google scholar
CR  - United Nations, Department of Economic and Social Affairs. (2018). World urbanization prospects: The 2018 revision. New York: United Nations Publications. google scholar
CR  - United Nations, Department of Economic and Social Affairs. (2020). World social report 2020: Inequality in a rapidly changing world. New York: United Nations Publications. google scholar
CR  - United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division. (2024). World population prospects 2024. New York: United Nations Publications. google scholar
CR  - United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division. (2025). International migrant stock 2024: Key facts and figures. New York: United Nations Publications. google scholar
CR  - United Nations Population Fund (UNFPA). (2025). The real fertility crisis: The pursuit of reproductive agency in a changing world. New York: United Nations Publications. google scholar
CR  - UNESCO. (1983). From Confucius to Malthus: Since antiquity men have asked: “Is there an optimum population?” UNESCO Courier, October 1983, 5–10. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/ pf0000050370 google scholar
CR  - Usanmaz, D. (2021). Covid-19 pandemi sürecinin Türkiye’de konut sektörü üzerine etkileri. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 11(3), 1352–1365. https://doi.org/10.30783/ nevsosbilen.983406 google scholar
CR  - Tuğrut, F. (2017). Tarihsel süreçte aile kurumunun dönüşümü ve geleceğine yönelik çıkarımlar. Medeniyet ve Toplum, 1(1), 93–117. google scholar
CR  - Türk, E. (2016). Hızlı kentleşme sürecinin toplumsal yapıya etkileri: Batman örneği (Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya). YÖK Ulusal Tez Merkezi. https// tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ google scholar
CR  - Türkiye İstatistik Kurumu. (2022). Aile yapısı araştırması, 2021. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/ Index?p=Turkiye-Aile-Yapisi-Arastirmasi-2021-45813 google scholar
CR  - Türkiye İstatistik Kurumu. (2023). Kent-kır nüfus istatistikleri, 2022. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Kent-Kir-Nufus-Istatistikleri-2022-49755 google scholar
CR  - Türkiye İstatistik Kurumu. (2024). Hayat tabloları, 2021–2023. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hayat-Tablolari-2021-2023-53678 google scholar
CR  - Türkiye İstatistik Kurumu. (2024a). Gelir dağılımı istatistikleri, 2023. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Gelir-Dagilimi-Istatistikleri-2024-53712 google scholar
CR  - Türkiye İstatistik Kurumu. (2024b). Yoksulluk ve yaşam koşulları istatistikleri, 2024. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Yoksulluk-ve-Yasam-Kosullari-Istatistikleri-2024-53714 google scholar
CR  - Türkiye İstatistik Kurumu. (2024c). Türkiye yaşlı profili araştırması, 2023. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Turkiye-Yasli-Profili-Arastirmasi-2023-53809 google scholar
CR  - Türkiye İstatistik Kurumu. (2024d). Nüfus projeksiyonları, 2023–2100. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Nufus-Projeksiyonlari-2023-2100-53699 google scholar
CR  - Türkiye İstatistik Kurumu. (2024e). Evlenme ve boşanma istatistikleri, 2024. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Evlenme-ve-Bosanma-Istatistikleri-2023-53707 google scholar
CR  - Türkiye İstatistik Kurumu. (2025). Doğum istatistikleri, 2024. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Dogum-Istatistikleri-2024-54196 google scholar
CR  - Türkiye İstatistik Kurumu. (2025a). Ölüm ve ölüm nedeni istatistikleri, 2024. https://data.tuik.gov. tr/Bulten/Index?p=Olum-ve-Olum-Nedeni-Istatistikleri-2024-54195 google scholar
CR  - Türkiye İstatistik Kurumu. (2025b). İstatistiklerle yaşlılar, 2024. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Yaslilar-2024-54079 google scholar
CR  - Türkiye İstatistik Kurumu. (2025c). Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçları, 2024. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Adrese-Dayali-Nufus-Kayit-Sistemi-Sonuclari-2024-53783 google scholar
CR  - Türkiye İstatistik Kurumu. (2025d). Uluslararası göç istatistikleri, 2024. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Uluslararasi-Goc-Istatistikleri-2024 google scholar
CR  - Türkiye İstatistik Kurumu. (2025e). Dünya Nüfus Günü, 2025. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Dunya-Nufus-Gunu-2025-54078 google scholar
CR  - Türkiye İstatistik Kurumu. (2025f). İstatistiklerle aile, 2024. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Aile-2024-53898 google scholar
CR  - Türkyılmaz, A. S., & Çağatay, P. (2022). Türkiye’de nüfus verilerinin toplanması ve yeni eğilimler. In M. F. Aysan (Ed.), Türkiye’de nüfus ve toplum (pp. 89–128). İstanbul: Yeditepe Yayınevi. google scholar
CR  - van de Kaa, D. J. (1987). Europe’s second demographic transition. Population Bulletin, 42(1), 1–59. google scholar
CR  - Yılmaz, M. (2016). Türkiye’nin değişen nüfus yapısı: Nedenler, değişim, sonuçlar ve gelecek. İstanbul: Çantay Yayınları. google scholar
CR  - Yolcu, F. (2021). Türkiye’de kentsel dönüşümün yasalar ve aktörler üzerinden dönemsel olarak değerlendirilmesi. Planlama, 31(3), 393–401. https://doi.org/10.14744/planlama.2021.46504 google scholar
CR  - World Bank. (n.d.). World Bank open data. https://data.worldbank.org/ google scholar
CR  - Zaidi, B., & Morgan, S. P. (2017). The second demographic transition theory: A review and appraisal. Annual Review of Sociology, 43, 473–492. https://doi.org/10.1146/annurev-soc-060116-053442 google scholar
UR  - https://doi.org/10.26650/senectus.2025.3.2.0749
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/5272858
ER  -