TY - JOUR T1 - Bazı Nar Çeşit ve Tiplerinin Gaziantep Koşullarındaki Fenolojik ve Pomolojik Özellikleri TT - Phenological and Pomological Characteristics of Various Pomegranate Type and Cultivars in Gaziantep Ecological Conditions AU - Türker, Serdar AU - Polat, Atila Aytekin PY - 2016 DA - March Y2 - 2016 JF - Bahçe PB - Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü WT - DergiPark SN - 1300-8943 SP - 942 EP - 946 VL - 45 IS - (Özel Sayı 1) 7. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi LA - tr AB - Çalışmanın amacı, denemede yer alan nar çeşit ve tiplerinin fenolojik ve pomolojik özelliklerini saptamaktır. Çalışma, Antepfıstığı Araştırma İstasyonuna (Gaziantep/Türkiye) ait altı nar tip ve çeşidinden oluşan nar bahçesinde 2011–2012 yıllarında yürütülmüştür. Deneme alanının denizden yüksekliği 705 m olup, 38o 57' kuzey boylamındadır. Deneme alanındaki ‘Kış narı’, ‘Kirli Hanım’, ‘Nuz Ekşi’, ‘Çekirdeksiz’, ‘Hicaz’ ve ‘Oğuzeli Çekirdeksiz’ narları, 2006 yılında 1 x 5 m aralıklarla dikilmiştir. 3-4 gövdeli olarak şekil verilmiş olan deneme bitkileri damla sulama sistemi ile sulanmıştır. Deneme tesadüf parselleri deneme desenine göre beş yinelemeli ve her yinelemede tek ağaç olacak şekilde planlanmıştır. Çalışmada, nar tip ve çeşitlerinin fenolojik (ilk çiçeklenme, tam çiçeklenme ve meyve olgunlaşma tarihleri vb.) ve pomolojik özellikleri (meyve ağırlığı (g), meyve boyutları (mm), dane ve meyve suyu randımanı (%), suda çözünebilir kuru madde (SÇKM) (%), asitlik (%), pH, çatlama oranı (%), vb.) belirlenmiştir. Çeşit ve tiplerin meyve derimleri 5 Ekim-11 Kasım arasında yapılmıştır. Çeşit ve tiplerin meyve ağırlığı 168-453 g, dane randımanı %52-61, meyve suyu randımanı %30-49, SÇKM %13.8-16.5, asitlik %0.21-1.23, çatlama oranı %17-56 arasında değişim göstermiştir. KW - Punica granatum KW - meyve özellikleri KW - vejetatif büyüme N2 - The objective of the study is to determine phenological and pomological characteristics of various pomegranate cultivars and types. This study was carried out at the pomegranate experimental orchard of Pistachio Research Institute in Gaziantep between 2010 and 2011. Altitude of the experimental site was 705 m a.s.l. (38° 57' N). In the experiment, six pomegranate types and cultivars (‘Kış narı’, ‘Kirli Hanım’, ‘Nuz ekşi’, ‘Çekirdeksiz’, ‘Hicaz’, ‘Oğuzeli Çekirdeksiz’) were used. The experimental cultivars were planted on 1 x 5 m in 2006 as one-year-old plants. The plants were irrigated by drip irrigation since their transplantation. Pomegranate plants were formed as shrubs form with 3-4 trunks. The experiment was designed according to completely randomized design with five replications having single tree in each replication. In the study, some phenological observations (first flowering, full flowering and as well as fruit maturation date) fruit pomological analyses (such as fruit weight (g), fruit size (mm), seed weight (g), soluble solid (SS) (%), titratable acidity (%), pH,) and fruit cracking ratio (%) were determined. Fruits were harvested between 5 October and 11 November. The cultivars and types had a range of 168-453 g for fruit weight, 52-61% percent arils, 30-49% juice rate, 13.8-16.5% total soluble solids (TSS), 0.21-1.23% titratable acidity and 17-56% cracking rate. CR - Ercan, N., Özvardar, S., Baldıran E., 1991. Nar çeşit araştırma projesi. Ara Sonuç Raporu. Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, İzmir, 30s. CR - Kazankaya, A., Gündoğdu, M., Aşkın, M.A., Muradoğlu, F., 2003. Pervari (Siirt) narlarının meyve özellikleri. Türkiye 4. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 08-12 Eylül 2003. Antalya. 141-146. CR - Kurt, H., Şahin, G., 2013. Bir ziraat coğrafyası çalışması: Türkiye’de nar (Punica granatum L.) tarımı. Marmara Coğrafya Dergisi, 27:551-574. CR - Mars, M., 1995. Pomegranate Descriptors (Draft). Institute Des Regions Arides 4119. Medenine. Tunisia. 14p. CR - Mars, M., Marrakchi, M., 1999. Diversity of pomegranate (Punica granatum L.) germplasm in Tunisia. Genetic Resources and Crop Evaluation. 46:461-467. CR - Melgarejo, P., Martinez, J.J., Hernandez, F., Legua, P., Melgarejo-Sanchez, P., Martinez Font, R., 2012. The pomegranate tree in the world: Its problems and uses. II. International Symposium on the Pomegranate. Options Méditerranéennes. 103:11-26. CR - Onur, C., 1988. Narın anavatanı ve kültür tarihi. Derim 5(4):148-149. CR - Onur, C., Tibet, H., 1991. Nar çeşit adaptasyonu-1. Ara Sonuç Raporu, Antalya. CR - Özgen, M., Durgaç, C., Serçe, S., Kaya, C., 2008. Chemical and antioxidant properties of pomegranate cultivars grown in Mediterranean region of Turkey. Food Chemistry, 111:703–706. CR - Özgüven, A.I., 1997. World production status of pomegranate (Punica granatum L.) 2. MESFIN Meeting on Plant Genetic Resources, 5-8 August,1997, Maderia, Portugal. CR - Özgüven, A.I., Çetiner, S., Ak, B.E., Yılmaz, C., 1997. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde değişik nar çeşitlerinin adaptasyonu üzerine araştırmalar-2. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Genel Yayın No:192, GAP Yayın No:112, Adana, 29s. CR - Özgüven, A.I., Yılmaz, C., 2000. Pomegranate growing in Turkey. 1. Int. Symp. on Pomegranate, 15-17 October, Orihuela (Alicante) Spain, p:41-48. CR - Polat, A.A., Durgaç, C., Kamiloğlu, Ö., Mansuroğlu, M., 1999. Hatay’ın Kırıkhan ilçesinde yetiştirilmekte olan bazı nar tiplerinin pomolojik özelliklerinin belirlenmesi üzerinde çalışmalar. Türkiye 3. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 14-17 Eylül 1999, Ankara, 746-750 CR - Turgut, D.Y., Seydim, A.C., 2013. Akdeniz Bölgesinde yetiştirilen bazı nar (Punica granatum l.) çeşit ve genotiplerinin organik asit ve şeker kompozisyonu. Akademik Ziraat Dergisi 2(1):35-42. CR - TÜİK, 2015. http://tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul (Erişim: Temmuz 2015). CR - Vardin, H., 2000. Harran Ovasında yetişen değişik nar çeşitlerinin gıda sanayisinde kullanım olanakları üzerine bir çalışma. Doktora Tezi Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana. CR - Yılmaz, C., 2005. Narda derim öncesi meyve çatlamasının anatomisi ve fizyolojisi. Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana, 250s. CR - Yılmaz, C., 2007. Nar. Hasad Yayıncılık. İstanbul. 192s. UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/bahce/issue//1801691 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/5321813 ER -