TY - JOUR T1 - İBRAHİM BALABAN’IN RESİMLERİNDE KIRSAL TOPLUM HAYATI İÇİNDE KADININ ROLÜ TT - THE ROLE OF WOMEN IN RURAL COMMUNITY LIFE IN THE PAINTINGS OF İBRAHİM BALABAN AU - Öztürk, Mustafa AU - Dalkıran, Ahmet PY - 2025 DA - October Y2 - 2025 DO - 10.20488/sanattasarim.1805291 JF - Sanat ve Tasarım Dergisi PB - Anadolu Üniversitesi WT - DergiPark SN - 2146-9059 SP - 908 EP - 926 IS - 15- Özel sayı LA - tr AB - İbrahim Balaban, akademik bir sanat eğitimi almamış olmasına rağmen geliştirdiği özgünüslubuyla kırsal yaşamı, emekçi bireyleri ve özellikle kadın figürlerini toplumsal gerçekçilikbağlamında ele alan önemli bir sanatçıdır. Literatür taramasına dayalı olarak ortayakonulan araştırmada Balaban’ın resimlerindeki kırsal kadın figürleri, sanatsal ve tematikboyutlarıyla ele alınarak, onların toplumsal konumları ve yaşam içerisindeki rolleri ortayakonulmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda eserlerin analizinde betimleme, analiz ve yorumlamaaşamalarından yararlanılmıştır. Araştırma, Balaban’ın kırsal yaşam temalı resimlerindekadın imgesinin biçimsel ve anlatısal düzlemde nasıl kurgulandığını incelemekte; buyolla kadın emeğinin sanatsal temsiline ilişkin literatüre katkı sunmayı hedeflemektedir.Çalışmada ayrıca Balaban’ın kadın temaları, benzer konularda eserler vermiş çağdaşı olansanatçılardan Neşet Günal, Nuri İyem, Turgut Zaim ve Fikret Otyam’ın eserlerindeki kadıntemaları ile karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Bu karşılaştırmalar doğrultusunda,sanatçının kadın figürlerine getirdiği yorumun özgünlüğü ve Türk resminde kadın emeğinigörünür kılma çabası ön plana çıkarılmıştır. Sanatçının eserlerinde kadınlar en belirginözelliği ile hem aile içinde annelik ve ev işleri gibi sorumlulukları üstlenen bireyler, hem detarımsal üretime katılan emekçiler olarak tasvir edilmiştir. Bu yönüyle Balaban’ın resimleri,kadınların kırsal yaşam içerisindeki üretkenliklerini ve toplumsal katkılarını görünürkılan sanatsal belgeler niteliği taşımaktadır. KW - İbrahim Balaban KW - Resim KW - Kadın KW - Aile KW - Kırsal Toplum. N2 - Although İbrahim Balaban did not receive an academic art education, he is an importantartist who deals with rural life, laboring individuals and especially female figures in thecontext of social realism, employing his unique style. This research, based on a literature review,examines the rural female figures in Balaban's paintings in their artistic and thematicdimensions, with an attempt to reveal their social status and roles in life. In this context, thestudy utilizes the stages of description, analysis, and interpretation. The research examineshow the female image is constructed at formal and narrative levels in Balaban's rural life-themed paintings; in this way, it aims to contribute to the literature on the artistic representationof women's labor. The study also compares Balaban's female themes with those ofhis contemporaries Neşet Günal, Nuri İyem, Turgut Zaim, and Fikret Otyam, who paintedon similar subjects. In line with these comparisons, the originality of the artist's interpretationof female figures and his effort to make women's labor visible in Turkish paintingare highlighted. In the artist's works, women are depicted both as individuals who assumeresponsibilities such as motherhood and housework within the family, and as laborers participatingin agricultural production. In this respect, Balaban's paintings are artistic documentsthat make visible the productivity and social contributions of women in rural life. CR - Aksoy, A. (2009). Batılılaşma dönemi Türk resim sanatında kadın figürü. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. CR - Aksu, S. (2020). Neşet Günal’ın toplumsal gerçekçi resimleri üzerinden emekçi kadın figürleri. Sanat Dergisi, (36), 135–150. https://doi.org/10.47571/ataunigsfd.644417 Bayraktar, Ü. (2019). 1940 ve 1970 yılları arasında Türk resim sanatında kadın temasının sosyolojik açıdan değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Giresun Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. CR - Erem, P. (2022). Yirminci yüzyıl Türk resim sanatında kadın imgesinin dönüşümü. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. CR - Galeri Soyut. (ty). İbrahim Balaban. 22 Şubat 2025 tarihinde https://www.galerisoyut.com.tr/sanatcilar/110/ibrahim-balaban adresinden erişilmiştir. CR - Genç, S. (2016). İbrahim Balaban’ın resim ve kitaplarında toplumsallık algısı. H. İ. Delice (Ed.), Bartın Üniversitesi Uluslararası Edebiyat ve Toplum Sempozyumu Bildiriler Kitabı (Cilt 2, ss. 557–559). CR - Bartın Üniversitesi Yayınları. CR - Karacan, B. N. (2024). Toplumsal gerçekçilik üzerinden Türk toplumunun çalışkanlığının resimdeki yeri. D-Sanat: KDPÜ Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi, 1(8), 48–50. CR - Kaya Karaduman, B. ve Özdemir, G. (2023). Değişen Türk toplumuyla birlikte kadın figürünün Türk sanatındaki yansıması. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 34, 741–758. CR - https://doi.org/10.29000/rumelide.1316220 Koç, K. (2011). 20. yüzyıl ikinci yarısı Türk resminde toplumsal gerçekçilik. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. CR - Onur, Ö. O. ve Çoban, İ. (2022). Çağdaş Türk resminde illüstratif etkiler: İbrahim Balaban örneği. ulakbilge, 10(77), 1075–1082. https://doi.org/10.7816/ulakbilge-10-77-07 Önal, S. (2024). Çağdaş Türk resim sanatında köy teması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. CR - Topçu, H. (2023). Türk resminde kırsal yaşam görünümleri ve toplumsal gerçekçilik. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. CR - Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2012). Ankara Resim ve Heykel Müzesi (Ed. Z. Yasa-Yaman; Fotoğraflar: S. Fırat). 2 Mart 2025 tarihinde https://www.kulturportali.gov. tr/portal/ibrahim-balaban adresinden erişilmiştir. CR - Yavuz, Z. S. (2017). İbrahim Balaban’ın Türk resim sanatındaki yeri ve resimlerindeki Anadolu betimlemeleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. UR - https://doi.org/10.20488/sanattasarim.1805291 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/5337526 ER -