@article{article_1811119, title={BİST100 Endeksi İle VIX Korku Endeksi Arasındaki Dönemsel Dinamik İlişkinin İncelenmesi: TVP-VAR Modeli Uygulaması}, journal={Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi}, volume={18}, pages={1166–1181}, year={2025}, author={Aydın, Melikşah}, keywords={BİST100, VIX, TVP-VAR Modeli}, abstract={Finansal piyasaların globalleşmesiyle birlikte piyasa endeksleri arasındaki etkileşimlerin analizi, hem akademik hem de uygulama açısından önemli bir çalışma alanı haline gelmiştir. Özellikle, piyasalardaki belirsizliklerin göstergesi olarak kabul edilen VIX Korku Endeksi’nin diğer piyasa endeksleri üzerindeki etkisi, geniş bir literatürle desteklenmektedir. Bu bağlamda, Türkiye borsası için VIX Endeksi’nin rolünü incelemek, yatırım kararlarının daha etkin alınabilmesi için önemli ipuçları sunacaktır.
Bu çalışmada BİST100 endeksi ile VIX endeksi arasındaki ilişkiyi analiz etmek için zamana bağlı değişen parametreler üreten TVP-VAR analizi kullanılmıştır. 2015 Ocak – 2024 Aralık dönemini kapsayan analizde BİST100 ile VIX endeksine ek olarak altın fiyatı, Brent petrol fiyatı ve döviz kuru değişkenleri yer almaktadır. Türkiye ekonomisinin farklı yapısal koşullarını temsil etmesi amacıyla analizler 2017 Ocak, 2020 Ocak ve 2023 Ocak ayı olmak üzere 3 dönem için yorumlanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre VIX endeksine verilen şok her 3 dönem için BİST100 endeksi üzerinde negatif etkiye neden olmaktadır. Bu etkinin büyüklüğü 2017 Ocak ayına kıyasla COVID-19 dönemini temsil eden 2020 Ocak ayında daha fazladır. Ayrıca VIX endeksinde meydana gelen şokun BİST100 endeksi üzerindeki negatif etkisi analiz dönemi boyunca ve özellikle COVID-19 döneminde önemli derecede artış göstermektedir.
Sonuç olarak piyasalardaki belirsizliklerin göstergesi olarak kabul edilen VIX endeksinin BİST100 endeksi üzerindeki etkisi hem yatırımcılar hem de politika yapıcılar açısından oldukça önem taşımaktadır. Bu etkinin kırılgan yapıda bulunan Türkiye ekonomisi için özellikle kriz ve kriz sonrası dönemlerde artması dikkat çekmektedir. Dolayısıyla BİST100 yatırımcılarının VIX endeksini de gözeterek tasarruflarını değerlendirdikleri görülmektedir. Ayrıca hükümetlerin özellikle kriz ve kriz sonrası dönemlerde bu etkinin azaltılmasına yönelik politikalar üretmesi borsadaki yabancı sermayenin korunması adına önem taşımaktadır.}, number={4}, publisher={Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi}