@article{article_1822306, title={Köstendil Kazâsının 1581 Tarihli Celebkeşân Defteri}, journal={Belgeler}, pages={1–20}, year={2014}, author={Amedoski, Dragana and Katiç, Tatyana}, keywords={Köstendil, Celebkeşân, İaşe, Koyun}, abstract={Osmanlı Devleti’nin merkez teşkilatının temel görevlerinden biri, şehir halkı ile askerî birliklerin iaşesini sağlamaktı. Devlet, pahalılığı ve kıtlığı önlemek amacıyla ticari kısıtlamalar ve zorunlu alımlar gibi yöntemlerle piyasayı denetim altında tutmuştur. Bu bağlamda, XVI. yüzyıldan itibaren köylülerden zorunlu olarak buğday, arpa, yağ, bal ve et gibi temel gıda maddeleri satın alınmıştır. Hayvancılığa elverişli olan Balkan topraklarında ise koyunculuk yaygın bir ekonomik faaliyetti. Osmanlılar, bu üretim potansiyelini merkezî sistemlerine entegre ederek celeb adı verilen bir sosyal-ekonomik sınıf oluşturmuşlardır. Celebler, her yıl devletin ve ordunun ihtiyacını karşılamak üzere belirli sayıda koyun teslim etmekle yükümlüydü. Bu hizmetlerine karşılık bazı vergilerden muaf tutulmuşlardır. 1581 tarihli Ilıca (Köstendil) Celebkeşân Defteri, bölgede 713 celebkeşânın kayıtlı olduğunu ve toplam 22.847 koyun teslim ettiklerini göstermektedir. Bu celebler arasında köylüler, zanaatkârlar, askerler ve din adamları yer almaktadır. Defterdeki veriler, bölgedeki sosyal ve ekonomik yapının yanı sıra etnik dağılıma da ışık tutmaktadır: 713 celebkeşândan 605’i Hristiyan, 108’i Müslümandır. Müslüman celeblerin çoğunluğu şehir merkezinde yaşarken Hristiyanlar daha çok köylerde bulunmaktaydı. Bu belge, XVI. yüzyılın ikinci yarısında Köstendil ve çevresinde koyunculuğun ekonomik ve toplumsal önemini göstermesi bakımından büyük bir tarihsel değere sahiptir.}, number={37}, publisher={Türk Tarih Kurumu}