TY  - JOUR
T1  - The Geopolitical Position of Azerbaijan in the Context of World War I (1914–1918): Strategic Importance and the Formation of National Statehood
TT  - Azerbaycan’ın I. Dünya Savaşı (1914–1918) Bağlamındaki Jeopolitik Konumu: Stratejik Önemi ve Ulusal Devletleşme Sürecinin Oluşumu
AU  - Rasul Mammedova, Lala
PY  - 2025
DA  - November
Y2  - 2025
DO  - 10.5281/zenodo.17700978
JF  - Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi
JO  - ATDD
PB  - Hakan YILMAZ
WT  - DergiPark
SN  - 2148-2292
SP  - 1004
EP  - 1014
VL  - 12
IS  - 5
LA  - en
AB  - This article examines the geopolitical significance of Azerbaijan during World War I (1914–1918), focusing on the strategic interests of the Ottoman Empire, the Russian Empire, and Germany in the South Caucasus. Drawing on historical and archival sources, the study analyzes Azerbaijan’s role not only as a contested territory but also as an emerging political actor within the framework of great power confrontations. The article further explores the impact of wartime developments on the rise of Azerbaijani national identity, early constitutional thinking, and the foundational steps toward the establishment of the Azerbaijan Democratic Republic. The relevance of this inquiry is underscored by the official declaration of 2025 as the “Year of Constitution and Sovereignty” in Azerbaijan, reflecting the contemporary importance of this historical transformation for the country’s legal and political legacy.
KW  - Azerbaijan
KW  - South Caucasus
KW  - World War I (1914–1918)
KW  - Geopolitics
KW  - Ottoman Empire
KW  - Russian Empire
N2  - Bu makale, I. Dünya Savaşı (1914–1918) sırasında Azerbaycan’ın jeopolitik önemini incelemekte; Güney Kafkasya’daki Osmanlı İmparatorluğu, Rus İmparatorluğu ve Almanya'nın stratejik çıkarlarına odaklanmaktadır. Tarihî ve arşiv kaynaklarına dayanan çalışma, Azerbaycan’ın yalnızca çatışma alanı olarak değil, aynı zamanda büyük güçler arasındaki rekabet çerçevesinde ortaya çıkan siyasi bir aktör olarak rolünü analiz etmektedir. Makale ayrıca savaş sürecinde yaşanan gelişmelerin Azerbaycan’daki ulusal kimliğin yükselişi, erken dönem anayasal düşünce ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti’nin kuruluşuna giden temel adımlar üzerindeki etkisini araştırmaktadır. Bu incelemenin güncelliği, Azerbaycan’da 2025 yılının resmî olarak “Anayasa ve Egemenlik Yılı” ilan edilmesiyle daha da pekişmekte; bu tarihsel dönüşümün ülkenin hukuki ve siyasi mirası açısından taşıdığı çağdaş önemi ortaya koymaktadır.
CR  - Altstadt, A. L. (1992). The Azerbaijani Turks: Power and identity under Russian rule. Hoover Institution Press.
CR  - Babayev, T. (2014). Azərbaycanın neft diplomatiyası (XX əsrin əvvəli). Qanun.
CR  - Əliyev, A. (2015). Azərbaycan parlamentarizminin tarixi. Şərq-Qərb.
CR  - Əliyev, M. (2012). Qafqazda Rusiya siyasəti və Azərbaycan. Şərq-Qərb.
CR  - Hasanli, J. (2003). Foreign policy of the Azerbaijan Democratic Republic (1918–1920). Academy of Sciences.
CR  - Həsənli, C. (2006). Neft və geosiyasət: XX əsrin əvvəllərində Bakı. Elm və Təhsil.
CR  - Həsənli, C. (2013). Cümhuriyyətin hüquqi təməlləri. Nurlan.
Həsənov, C. (2008). Azərbaycanın müstəqillik uğrunda mübarizəsi. Azərnəşr.
CR  - Məmmədov, Ə. (2015). I Dünya müharibəsi və Qafqaz cəbhəsi. Maarif.
CR  - Nəbiyev, C. (2004). Azərbaycan tarixi (XX əsr əvvəli). Elm.
CR  - Qasımzadə, M. (2007). Osmanlı dövlətçiliyi və Məşrutiyyət təcrübəsi. Elm.
CR  - Suny, R. G. (1994). The making of the Georgian nation. Indiana University Press.
CR  - Swietochowski, T. (1995). Russia and Azerbaijan: A borderland in transition. Columbia University Press.
CR  - Süleymanov, E. (2010). Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti və beynəlxalq münasibətlər. Elm.
CR  - Süleymanov, E. (2016). İstiqlal Bəyannaməsi və hüquqi dövlət anlayışı. Elm və Təhsil.
UR  - https://doi.org/10.5281/zenodo.17700978
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/5423677
ER  -