TY - JOUR T1 - Açe'de Bir Türk Alimi: Baba Davüd AU - Özay, MEHMET PY - 2014 DA - March DO - 10.15370/muifd.78161 JF - Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi JO - JIST PB - Marmara Üniversitesi WT - DergiPark SN - 1302-4973 SP - 169 EP - 186 VL - 0 IS - 33 LA - tr AB - ÖZETBu makalede Güneydoğu Asya'da bir İslam beldesi olan Açe'nin ba§kenti Banda Açe'de, XVII.yüzyıl ikinci yarısı ile XVIII. yüzyılın ilk yarısında ya§adığı tahmin edilen bir Türk alimin hayaukonu edilecektir. Baba Davud veya Şeyh Davud Rumi adıyla tanınan Davud b. Ağa İsmail b. AğaMustafa cl Cavi er-Rumi'yi ele almamızın bazı önemli nedenleri vardır. Güneydoğu Asya coğrafyasındaönemli bir yeri olan Açe Darüssclam Sultanlığı'nın en görkemli yıllarında ya§aml§ olması;Açe'nin en önemli alimi sayılan Şah Kuala adıyla mc§hur olan Abdurrauf es-Singkili'nin öğrencisive halefi olınası; kaleme alın!§ olduğu bazı escrlerin günümüzde hala okutulması, hakkında dcrlitoplu bir çall§manın bugüne kadar kaleme alınmaml§ olması ve bugüne kadar hakkında Türkçeolarak yayınlanml§ bir makalenin bile olmaması bu yazının kaleme alınma nedenleri arasınt!a sayılabilir.Baba Davud'un Açc tarihi içerisindeki yerine bakuğırnızda en dikkat çekici hususlardan birinin,onun Şeyh Abdurrauf cs-Singkili ilc birlikte Banda Açc'Jc Dayalı Manyang Leupue adında birİslami eğitim kurumu kurup, burada hocalık yapml§ olduğunu görüyoruz. Baba Davud, kalemealdığı Risalah Masail'al Mııhıadi li Ikhwanil Mttbıadi adlı eseri yüzyıllarca Açe'de ve M alay dünyasındakiİslami eğitim kurumlarında okutulınasıyla da güncelliğini korumaktadır.Bir alim olarak Baba Davud'u ve dönemini daha iyi anlamak için çe§itli dönemlerde Açe'dc hükümSÜRMÜŞ İslam sultanlıklarında ve özellikle de Açe Darüsselam Sultanlığı'nda ya§aml§ alimierinve İslami eğitim kurumlarının konumuna değinmenin yararlı olacağını dü§ündük. Bu gerekçeyle,Açe'ye İslam'ın geldiği ilk yıllardan ba§layarak Baba Dfıvud'un ya§adığı döneme kadar alimlerinkonumu ve İslami eğitim kurumlarının i§lcvine yer verildi. Bu bağlamda, Baba Dfıvud'unya§adığı XVII. yüzyıldaki geli§meler üzerinde duruldu.Anahtar Kelirneler: Baba Davud (Mustafa Rumi), Abdurrauf es-Singkili, Açc Darüssclfım Sultanlığı,İskender Muda, Osmanlı-Açe ili§kilcri, Güneydoğu Asya.AbstractThis pa per aims to deseribe a Turkish Muslim scholar who is generally known as Baba Davud orMustafa ar- Rumi in Banda Aceh. The full name of the scholar is Syeikh Davud bin İsmail binMustafa Rumi. lt is bclieved that Baba Davud lived in Banda Acch, in the second half of the 17'hcentury and the first half of the IS'ı. century.We can mention some rcasons why wc have written an article about Baba Davud: He lived inthe cra of Aceh Darussalam Sultanate; he became one of the Icading students anda chaliph of awell-known religious scholar, Abdurrauf es-Singkili (Syiah Kuala), of Acch; one of his books titledas Risalah Masailal Mtthradi li lkhwanil Mttbradi has becn taught at lslamic institutions inAceh and around the Malay world and it has not been writtcn any complctc articlcs about him.As wc look at the im portance of him in the history of Aceh, one of the sttiking !acts is that hewas the co-foundcr of Dayah Manyang Leupııe, with Syiah Kuala and he became a scholar in thisinstirution. To understand him well as an Islamic scholar wc need to inform about the the conditions oflslamic sciences and the Islamic scholars during the wholc Islamic sultanares in Aceh. Because of this reason, starting from the early period of Islam and the Islamisation period un til 17rh century seems significant. In this context, it is especially im portant to give more attention to understand the Islamic scientific circlcs in the sultanare in the 17'h century.Key Words: Baba Davud (Davud Rumi), Abdurrauf es-Singkili, Acch Darussalam Sultanatc,Iskandar Muda, Ottoman-Aceh Relationships, Southeast Asia KW - Baba Dâvüd (Mustafa Ritmi) KW - Abdurrauf es-Singkilî KW - Açe Dârüsselâm Sul— UR - https://doi.org/10.15370/muifd.78161 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/162723 ER -