TY  - JOUR
T1  - Etkin Sağlık Sistemleri İçin Güçlü Birinci Basamak
TT  - Strong Primary Care for Effective Health Systems
AU  - Ayhan Başer, Duygu
AU  - Kahveci, Rabia
AU  - Koç, Meltem
AU  - Kasım, İsmail
AU  - Şencan, İrfan
AU  - Özkara, Adem
PY  - 2015
DA  - May
DO  - 10.17098/amj.47853
JF  - Ankara Medical Journal
JO  - Ankara Med J
PB  - Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2148-4570
VL  - 15
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Günümüzde sağlık hizmetleri; birinci basamak, ikinci basamak ve üçüncü basamak biçiminde örgütlenmiştir. Birinci basamak sağlık hizmetleri; sağlık hizmetleri örgütlenmesinde, merkezi konumda bulunmaktadır. Uluslararası araştırmalar; iyi eğitilmiş aile hekimlerinin çalıştığı etkili birinci basamak temelinde örgütlenmiş sağlık sistemlerinin, birinci basamağın geliştirilmesi pasif olanlardan hem ekonomik hem de klinik başarı olarak daha etkin sağlık bakımı sağladığını göstermektedir. Birinci basamak sağlık hizmetleri, içinde birçok yapısal elemanı barındıran çok boyutlu bir sistemdir. Birinci basamak alt yapısının güçlü oluşturulduğu, insan gücünün ve diğer kaynakların tüm toplumda dengeli dağılımının yapıldığı sağlık sistemine sahip ülkelerde toplum sağlık sorunları daha çabuk ve kolay çözümlenmekte, böylece sağlık eşitsizlikleri engellenmiş olmaktadır. Birinci basamağı güçlü olan ülkelerde ikinci ve üçüncü basamağa sevk oranları düşmekte ve aile hekimleri, hastalarının çoğunun sağlık ihtiyaçlarına tatminkâr cevap verebilmektedir. Ayrıca, sağlık giderlerinin gayri safi milli hâsıladaki payının daha düşük olduğu ülkeler, sağlık hizmet sunumunda daha maliyet etkindirler. Ülkemizin de içinde bulunduğu çoğunluğu Avrupa birliğinden olan 31 ülkede devam eden ve 2013’de sonuçlanması planlanan “Avrupa da birinci basamağın kalite ve maliyeti” (QUALICOPC) isimli çalışmada ülkelerin birinci basamak sağlık sistemlerinin performansı kalite, eşitlik ve maliyet açısından değerlendirilmektedir. Bu çalışma sonucunda güçlü birinci basamağın gerekleri ve sağlık sistemleri performansına katkısıyla ilgili sorulara cevap beklenmektedir. Bugün Türkiye’de birinci basamak sağlık hizmetlerinde kökten bir değişim süreci yürütülmektedir. Aile hekimliği uygulaması, hem sağlık çalışanları, hem de vatandaşlar açısından alışılması ve düzenlenmesi vakit alacak uzun bir süreçtir. Genel sağlık sistemimizle birlikte aile hekimliğinin aksayan yönlerinin sürekli revize edilerek hızla gelişmesi ve ülkemizin dünyada örnek gösterilen ülkeler arasına girmesi en içten dileğimizdir.
KW  - Aile Hekimliği; Birinci Basamak Hekimleri; Sağlık sistemi planları
N2  - Nowadays, health care services are organized in form of primary, secondary and tertiary care. The primary care services are located at center of the health services. The international researchs show that health care services which in well trained family physicians worked, provides more efficient health care both economicly and clinically success than passive ones. Primary health care services are multidimensional systems. The public health problems are resolved more quickly and easily in countries which had strong primary care infrastructure, so that health inequalities are prevented. In general, transfer rates to secondary and tertiary care fall and family physicians provide satisfactory answers to the majority of patients in countries with strong primary care. In addition, the countries which have strong primary care and lowest share of health expenditures in GNP are more cost-effective. The performance of countries’ primary health care systems are evaluated according to quality, equality and cost, in study named as "The Quality And Cost Of Primary Care İn Europe" (QUALICOPC).As result of this study, the answer of questions about the requirements of strong primary care and the contribution of the performance of health systems is expected. Today, radical changes are carried out in primary health care in Turkey. Family medicine practice is very long process which will take time for orientation of citizens and health care workers. So, our’ best wishes are about rapid development of failing aspects of our general health systems together with family medicine and the entrance of our country in sample countries of world.
CR  - Saltman RB, Rico A, Boerma WGW. Primary Care in the Driver’s Seat? Organizational Reform in European Primary Care. European Observatory on Health Systems and Policies. England: Open University Press; 2006: 22- 49.
CR  - Starfield B. The Effectiveness of Primary Health Care. Chapter 1. In: Lakhani M, Southgate L, eds. A Celebration of General Practice. Oxon, UK: Radcliffe; 2003: 19-36.
CR  - Allen J, Gay B, Crebolder H et al. The European Definition of General Practice/Family Medicine. WONCA EUROPE 2011 Edition; 2002 :8-12.
CR  - Kringos DS, Boerma WGW, Hutchinson A, Van der Zee J, Groenewegen PP .The Breadth of Primary Care: A Systematic Literature Review of Its Core Dimensions. BMC Health Services Research 2010; 10: 65
CR  - Macinko J, Starfield B, Shi L. The Contribution of Primary Care Systems to Health Outcomes within Organization Development (OECD) Countries, Health Services Research 2003; 38(3):831-865. Cooperation and
CR  - Forrest CB, Starfield B. Entry into Primary Care and Continuity: The Effects of Access. Am J Public Health; 1998; 88(9):1330-6.
CR  - Franks P, Fiscella K. Primary Care Physicians and Specialists as Personal Physicians. Health Care Expenditures and Mortality Experience. J Fam Pract Aug 1998; 47(2):105-9.
CR  - Franks P, Clancy CM, Nutting PA. Gatekeeping Revisited–Protecting Patients from Overtreatment. N Engl J Med 1992; 327(6):424-9.
CR  - Starfield B. Balancing Health Needs, Services and Technology. New York: Oxford University Press; 1998: 99-147.
CR  - Starfield B: Promoting Equity in Health Through Research and Understanding. Developing World Bioeth 2004;4(1):76-95.
CR  - Bozdemir N. Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri ve Aile Hekimliği. Aile Hekimliği Ders Notları, Adana: Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Yayınları; 1997:1- 17.
CR  - Özcan F. Ünlüoğlu İ.Türkiye’de ve Dünya’da Aile Hekimliği.Sendrom 1996; 8(7): 83-85.
CR  - Rakel RE. The Family Physician. In: Textbook of Family Practice. Philadelphia: Saunders; 1995: 2-3.
CR  - Parchman M, Culler S. Primary Care Physicians and Avoidable Hospitalization. J Fam Practice, 1994; 39(2):123-8.
CR  - Gulliford MC, Jack RH, Adams G, Ukoumunne OC. Availability and Structure of Primary Medical Services and Population Health and Health Care Indicators in England. BMC Health Services Research 2004; 4(1):12.
CR  - Schäfer WLA, Boerma WGW, Kringos DS et al. QUALICOPC, A Multi-Country Study Evaluating Quality, Costs and Equity in Primary Care. BMC Family Practice 2011;12:115
CR  - Starfield B. Primary Care and Health: A Cross-National Comparison. JAMA 1991; 266(16): 2268-71.
CR  - Starfield B, Shi L, Macinko J. Contribution of Primary Care to Health Systems and Health. Milbank 2005; 83(3):457-502.
CR  - Beasley JB, Starfield B, van Weel C et al. Global Health and Primary Care Research. J Am Board Fam Med 2007; 20(6):518-26.
CR  - Health at a Glance 2011, (OECD web sitesi; www.oecd.org.tr) (Erişim tarihi: 3 Şubat 2013).
CR  - Mollahaliloğlu S, Kosdak M, Sanisoğlu Y, Boz D, Demirok A.B, Ed. Akdağ R. Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinde Hasta Memnuniyeti Araştırma Raporu. Araştırma serisi:4. T.C. Sağlık Bakanlığı, Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü, Ankara: Opus Basın Yayın; 2010: 1-249.
CR  - Aydın S. Aile Hekimliği: Sağlık Sisteminde Merkezi Role Talip Olmak. Aile Hekimliği Dergisi 2007;1(3): 10–15. 23. Saatçi E, Sezer H. Dünyada Aile Hekimliği Uygulamaları. Aile Hekimliği-II.Ed. (Ed: Çağlayan H) içinde; İstanbul: İletişim Yayınları; 1996:49–70. 24. TAHUD web sitesi; www.tahud.org.tr
CR  - /hakkimizda/anabilimdallari-egitimhastaneleri
CR  - tarihi:3 Şubat 2013). (Erişim
CR  - Resmi Gazete. Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, Ankara; Kanun No: 5510, 16.06.2006, Sayı: 26200.
UR  - https://doi.org/10.17098/amj.47853
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/19732
ER  -