TY  - JOUR
TT  - TÜRKİYE’DE DOĞURGANLIĞI BELİRLEYEN ARA DEĞİŞKENLER: YAKIN DÖNEME BAKARKEN
AU  - Eryurt, Mehmet Ali
PY  - 2016
DA  - August
JF  - Nüfusbilim Dergisi
PB  - Hacettepe Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 0259-6334
SP  - 67
EP  - 84
VL  - 27
IS  - 1
N2  - Türkiye’de yakın dönemde 1998-2003 arasındaki 5 yıllık dönemde doğurganlıkdüzeyinde önemli değişimler yaşanmıştır. 1998 yılında toplam doğurganlık hızı 2,7 iken burakam 2003 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması’nın sonuçlarına göre 2,1’e, yani yenilenmedüzeyine kadar düşmüştür. Hatta bölgesel düzeyde bakıldığında beş bölgenin üçündedoğurganlık hızı yenilenme düzeyininde altındadır. Bu çalışmada 1998 ve 2003 yıllarındayaşanan hızlı doğurganlık düşüşünün nedenleri ortaya çıkarılmaya çalışılmaktadır. 1998 ve2003 yıllarında ölçülmüş olan doğurganlık hızlarını belirleyen faktörler ayrıştırılmayaçalışılırken Bongaarts’ın ara değişkenler modeli kullanılmıştır. Model doğurganlığıngerçekleşebilecek maksimum seviyesi ile gözlemlenen seviyesi arasındaki farkı temel olarakdört ara değişken ile (gebeliği önleyici yöntem kullanımı, evlilik, istemli düşük ve doğumsonrası geçici kısırlık) açıklamaktadır. Çalışmada bir yandan yakın dönemdeki doğurganlıkdüşüşünün nedenleri araştırılırken bir yandan da Bongaarts modeli ayrıntılı olaraktanıtılmaktadır. Çalışmanın veri kaynağını 1998 ve 2003 Türkiye Nüfus ve SağlıkAraştırmaları oluşturmaktadır. Her iki araştırmada da gebeliği önleyici yöntem kullanımı enetkili ara değişken olarak ön plana çıkmaktadır. Evlenme endeksi ikinci önemli ara değişkendurumundadır. İstemli düşük endeksi ve geçici kısırlık endeksininse daha sınırlı bir etkidebulundukları gözlemlenmektedir. Çalışmada doğurganlık düzeyinde yaşanan değişimin birkısmının 2001 ekonomik krizinin etkilerini taşıyan konjonktürel bir değişim olabileceğininaltı çizilmektedir.
CR  - Becker, Gary. (1976) The Economic Approach to Human Behaviour, Chicago.: University of ChicagoPress.
CR  - Blacker, C.P. (1947) “Stages in Population Growth”, The Eugenics Review, Vol. 39.
CR  - Bongaarts, J. (1978) “A framework for analyzing the proximate determinants of fertility”, Population and Development Review, 4 (1): 105-132.
CR  - Bongaarts, J. (1982) “The fertility-inhibiting effects of the intermediate fertlility variables”, Studies in Family Planning, 13 (6/7): 179-189.
CR  - Caldwell, J. (1976) “Toward a restatement of demographic transition theory”. Population and Development Review, 2: 321-366. Caldwell, J. (1982) The Theory of Fertility Decline, New York: Academic Press.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/nufusbilim/issue//245727
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/213575
ER  -