TY - JOUR TT - Nitelikli Toplumları Oluşturmada Sosyal Bilgiler Dersinin Rolü: Sınıf Öğretmeni Adaylarının Görüşleri AU - Gürdoğan Bayır, Ömür PY - 2016 DA - October DO - 10.17569/tojqi.39722 JF - Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry JO - TOJQI PB - Abdullah KUZU WT - DergiPark SN - 1309-6591 SP - 493 EP - 520 VL - 7 IS - 4 KW - Elementary school education KW - social studies KW - society with skilled citizens KW - pre-service teacher N2 - Buaraştırmanın amacı, nitelikli toplumları oluşturmada Sosyal Bilgiler dersininrolünü sınıf öğretmeni adaylarına göre ortaya koymaktır. Araştırmadayorumlayıcı araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırmaya Anadolu ÜniversitesiEğitim Fakültesi sınıf öğretmenliği programı 4. sınıf öğrencileriylegerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri odak grup görüşmesi, açık uçluanket ve sınıf öğretmeni adaylarının ders planları aracılığıyla toplanmıştır.Veriler tümevarım analizi yoluyla analiz edilmiştir. Bu araştırma yapılananalizler sonucunda “nitelik algısı”, “nitelikli vatandaş ve nitelikli toplum”,nitelikli toplumları oluşturmada Sosyal Bilgiler dersinin önemi”, “karşılaşılansorunlar” ve “çözüm önerileri” temaları ortaya çıkmıştır. Araştırma sonucundasınıf öğretmeni adaylarının nitelikli toplumları oluşturmada Sosyal bilgilerdersine önem verdikleri sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca sınıf öğretmeni adaylarıSosyal Bilgiler dersinin içeriği ve programın uygulanması konusunda sorunlarınolduğunu belirtmişler ve öğretme-öğrenme süreci, içerik ve paydaşlara ilişkinçözüm önerileri getirmişlerdir. CR - Akbaba, B. (2009). Sosyal bilgiler ogretiminde gorsel materyallerin kullanimi, In M. Safran (Ed.), Sosyal bilgiler ogretimi (284-316), Ankara: Pegem A Publishing. CR - Akgul, N.İ. (2006). Sinif ogretmenlerinin sosyal bilgiler ogretiminde kullandiklari yontemler ve karsilasilan sorunlar. (Unpublished master thesis). Nigde Universitesi, Nigde. CR - Aral, N., & Gursoy, F. (2001). Cocuk haklari cercevesinde cocuk istismari. Milli Egitim Dergisi, 15, 36-40. CR - Aykac, N. (2007). İlkogretim sosyal bilgiler dersi egitim ogretim programina yonelik ogretmen gorusleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(22), 46-73. CR - Baydar, P. (2009). İlkogretim besinci sinif sosyal bilgiler programinda belirlenen degerlerin kazanim duzeyleri ve bu surecte yasanilan sorularin degerlendirilmesi. (Unpublished master thesis), Cukurova Universitesi, Adana. CR - Box, J.A., & Little, D.C. (2003). Cooperative small-group instruction combined with advanced organizers and their relationship to self-concept and social studies achievement of elementary school students. Journal of İnstructional Psychology, 30(4), 285-288. CR - Can, O. (2008). Dorduncu ve besinci sinif ogretmenlerinin sosyal bilgiler dersinde degerler egitimi uygulamalarina iliskin gorusleri. (Unpublished master thesis). Hacettepe Universitesi, Ankara. CR - Celikkaya, T. (2011). Sosyal bilgiler programinda yer alan becerilerin kazandirilma duzeyi: Ogretmen gorusleri. Kastamonu Egitim Dergisi, 19(3), 969-990. CR - Cengelci, T. (2005). Sosyal bilgiler dersinde beyin temelli ogrenmenin akademik basariya ve kaliciliga etkisi. (Unpublished master thesis). Anadolu Universitesi, Eskisehir. CR - Cengelci, T. (2010). İlkogretim besinci sinif sosyal bilgiler dersinde degerler egitiminin gerceklestirilmesine iliskin bir durum calismasi. (Unpublished doctoral dissertation). Anadolu Universitesi, Eskisehir. CR - Cilga, İ. (1999). Turkiye’de cocuk haklari calismalari. 2. Ulusal Cocuk Kulturu Kongresi. (Ed. Onur, B.) Ankara: AU Cocuk Kulturu Arastirma ve Uygulama Merkezi Yayini, 506-516. CR - Deveci, H., & Gurdogan Bayir, O. (2011). Hayallerdeki sosyal bilgiler: ilkogretim ucuncu sinif ogrencilerinin algiladiklari. Uluslararasi Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4). CR - Doganay, A. (2008). Cagdas sosyal bilgiler anlayisi isiginda yeni sosyal bilgiler programinin degerlendirilmesi. C.U. Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi, 17(2), 77-96. CR - Ekinci, A. (2007). İlkogretim sosyal bilgiler dersi ogretim programinin yapilandirmaci yaklasim baglaminda degerlendirilmesi. (Unpublished master thesis). Osmangazi Universitesi, Eskisehir. CR - Erdem, M., & Akkoyunlu, B. (2002). Bilgi okuryazarligi becerileri ve bu becerilerin ogrencilere kazandirilmasi icin duzenlenecek ogrenme ortamlarinin ozellikleri. Journal of Qafqaz University, 9, 125-132. CR - Ersoy, A.F. (2007). Sosyal bilgiler dersinde ogretmenlerin etkili vatandaslik egitimi uygulamalarina iliskin gorusleri. (Unpublished doctoral dissertation). Anadolu Universitesi Eskisehir. CR - Gomleksiz, M.N., & Curo, E. (2011). Sosyal Bilgiler Dersi Ogretim Programinin toplumsal ihtiyaclari karsilama duzeyine iliskin ogretmen gorusleri (Diyarbakir ili ornegi). Milli Egitim, 190, 145-166. CR - Goz, N.L. (2010). İlkogretimde demokrasi ve vatandaslik egitimi. (Unpublished master thesis). Usak Universitesi, Usak. CR - Gultekin, M. (2008). Sosyal bilgiler dersi ogretim programi. In S. Yasar (Ed. ), Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler ogretimi (p. 57-78). Eskisehir: Acikogretim Fakultesi Publishing. CR - Gurdogan Bayir, O. (2010). Sosyal bilgiler dersinde guncel olaylardan yararlanmanin elestirel dusunme becerilerine etkisi. (Unpublished master thesis). Anadolu Universitesi, Eskisehir. CR - Hesse, W., Muller, D., & Ruß, A. (2008). İnformation, information systems, information society: interpretations and implications. Poiesis & Praxis, 5(3-4), 159-183. CR - Hoge, J. D. (2002). Character education, citizenship education, and the social studies. The social studies, 93(3), 103-108. CR - Hosgorur, V., & Gezgin, G. (2005). Ekonomik ve sosyal kalkinmada egitim. Yuzuncu Yil Universitesi Elektronik Egitim Fakultesi Dergisi, 2(2). CR - Karaduman, H., & Ozturk, C. (2014). The Effects of Activities for Digital Citizenship on Students’ Attitudes toward Digital. Journal of Social Studies Education Research, 5(1). CR - Karakus, F. (2006). Sosyal bilgiler ogretiminde yapici ogrenme ve otantik degerlendirme yaklasimlarinin ogrencilerin akademik basari, kalicilik ve sosyal bilgiler dersine yonelik tutumlarina etkisi. (Unpublished doctoral dissertation). Cukurova Universitesi, Adana. CR - Karatas, M., & Karaman, F. (2011). 2004 yili sosyal bilgiler ogretim programi uygulamalarinda okul-aile isbirligi duzeyi (tokat ornegi). Sosyoloji Konferanslari, 41, 61-79. CR - MEB. (2004). Sosyal bilgiler 4.-5. sinif programi. Talim ve Terbiye Kurulu Baskanligi. http://ttkb.meb.gov.tr/ogretmen/modules.php?name=Downloads&d_op=viewdownload&cid=74&min=20&orderby=titleA&show=10 retrieved from 25 June, 2014 CR - MEB. (2007). 21. yuzyil becerileri. http://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/34/34/970222/dosyalar/2013_11/22020856_21_yuzyil_becerileri.pdf retrieved from 11 June, 2014 CR - Merriam, S. B. (2002). Qualitative research in practice: Examples for discussion and analysis. San Francisco : Jossey-Bass. CR - Michaelis, J.U., & Garcia, J. (1996). Social studies for children a guide to basic instruction. (Eleventh edition). Boston: Allyn and Bacon. CR - NCSS, (1993). The social studies professional. Washington DC: National Council for the Social Studies, January-February. CR - OECD. (2013). The Skills Needed for the 21st Century. http://skills.oecd.org/documents/SkillsOutlook_2013_Chapter1.pdf retrieved from 10 November, 2015. CR - Ozdemir, M. (2010). Nitel veri analizi: Sosyal bilimlerde yontembilim sorunsali uzerine bir calisma. Eskisehir Osmangazi Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi,11(1), 323-343. CR - Ozpolat, A. (2009). Toplumsallasma hedefleri acisindan 2005 sosyal bilgiler ogretim programi. Milli Egitim Dergisi, 182, 249-267. CR - Ozturk, C. (2006). Sosyal bilgiler: toplumsal yasama disiplinlerarasi bir bakis. In C. Ozturk (Ed.), Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler ogretimi yapilandirmaci bir yaklasim (2nd Edition). Ankara: Pegem A Publishing. CR - Ozturk, C. (2009). Sosyal bilgiler: toplumsal yasama disiplinler arasi bir bakis. Ozturk, In C. (Ed.). Sosyal bilgiler ogretimi (pp. 2-30). Ankara: Pegem A Publishing. CR - Partnership for 21st Century Skills. (2011). 21st Century Skills Map. https://www.actfl.org/sites/default/files/pdfs/21stCenturySkillsMap/p21_worldlanguagesmap.pdf retrieved from 11 June, 2014 CR - Rainey, T.R. (1999). Perceptions from a select sample of rural, east-central İllinois, high school social studies teachers on their role as values educators. (Unpublished doctoral dissertation), University of İllinois at Urbana-Champaign. CR - Shamsi, N. (2004). Modern teaching of social studies. New Delhi: Anmol Publications. CR - Sozer, E. (2008). Sosyal bilgiler dersinin tanimi, kapsami ve ilkogretim programindaki yeri. In S. Yasar (Ed.), Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler ogretimi, Eskisehir: Acikogretim Fakultesi Publishing. CR - TDK (2014). Nitelik http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.53b9a82b37b7d2.74974138 retrieved from 10 July, 2014. CR - Turner, T.N. (1999). Essentials of elementary social studies. (Second Edition). Allyn&Bacon, USA. CR - Whitworth, S.A., & Berson, M.J. (2002). Computer technology in the social studies: An examination of the effectiveness literature (1996-2001). Contemporary İssues in Technology and Teacher Education, 2(4), 471-508. CR - Yapici, M., & Demirdelen, C. (2007). İlkogretim 4. sinif sosyal bilgiler ogretim programina iliskin ogretmen gorusleri. Ilkogretim Online, 6(2), 204-212. CR - Yasar, S., & Gurdogan Bayir, O. (2010). Ilkogretim 5. sinif ogrencilerinin bakis acisiyla sosyal bilgiler. NWSA, 5(3). CR - Yazici, K. (2006). Sosyal bilgiler ve okuma becerileri. Gazi Universitesi Gazi Egitim Fakultesi Dergisi, 26(1), 273-283. CR - Yildirim, A., & Simsek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel arastirma yontemleri. Ankara: Seckin Publishing. CR - Zhao, Y., & Hoge, J.D. (2005). What elementary students and teachers say about social studies. Social Studies. 96(5), 216-221. UR - https://doi.org/10.17569/tojqi.39722 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/228277 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/228278 ER -