TY - JOUR TT - Toplumun Kadın Şaire Bakışı AU - Yeşilyurt, Türkân PY - 2013 DA - April JF - Folklor/Edebiyat JO - folk/ed PB - Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi WT - DergiPark SN - 1300-7491 SP - 177 EP - 184 VL - 19 IS - 73 KW - Turkish poetry KW - woman KW - feminism KW - poet KW - Lady Leyla N2 - Türk ve dünya şiirinde kadın şairler dünden bugüne süren edebiyat yolculuklarındafarklı engellerle karşılaşmışlardır. Kadınlara dolayısıyla kadın şairlere üniversitelerin kapılarıuzun süre açılmamıştır. Virginia Woolf, kadınların üniversite eğitimi görememelerini eleş-tirir. İnas Darülfünûnu’nun (Kadınlar Üniversitesi) ilk mezunlarından birisi olan kadın şairlerimizdenŞükûfe Nihal da evliliğin devamına engel teşkil ettiği gerekçesiyle Darülfünun’akaydı yapılmadığından ilk eşinden ayrılmıştır. Üst sınıfa mensup Şükûfe Nihal’i n tersineyoksul bir evde doğan Yaşar Nezihe ise eğitim hayatını ancak bir yıl sürdürebilmiştir. Okulçağına geldiğinde okumasına izin vermeyen babasından gizli olarak okula devam etmiş; ancakbu durumu öğrenen babası kendisini evden kovmuştur. Ahmet Rasim okuyan kadınlara,toplumda, şüpheyle bakıldığını ifade eder. Kuşkusuz okuma-yazması istenmeyen kadınlarınşiir yazması hiç hoş görülmeyecektir. Trabzonlu Şair Fıtnat Hanım’ın ilk eşinin kendisinişiir yazmayı yasakladığından yakınır. Leylâ Hanım’ın şair Feride Hanım’la ilgili bir hatırası şiir ve edebiyatla ilgili kadınları yalnız bazı erkekler değil aynı zamanda bazı kadınlar dayadırgadığını gösteren örneklerden biridir. Ne okuması ne de yazması tercih edilen kadınlaraşkı yazmaya kalkınca tehlikeli bir alana girmiş olacaklardır. Gerçekten de aşk konusundayazan kadın şairler; aile, akraba ve edebiyat çevrelerinin tepkilerine maruz kalmışlardır. Aileve edebiyat çevrelerinin kadın üzerinde oluşturduğu baskı sebebiyle kadınlar aşk üzerine yazarkendış sansürden daha önce oto sansürleriyle baş etmek zorunda kalmışlardır. TrabzonluFıtnat Hanım, şair kadınların aşklarını söylemekten çekindiklerini ifade eder. Kamuoyununtesirini acı bir biçimde yaşayan şairlerden biri de İranlı şair Furûğ Ferruhzad’tır. Bir şiiriyüzünden çıkan dedikodu nedeniyle babaevini terk etmek zorunda kalmıştır. Necati Bey,kendisine nazire yazan Mihri Hatun’u edepsizlikle itham etmiştir. Gerçekten de kadın şairlerdaha baştan erkek edebiyatçılar tarafından görülmek istenmez. Ahmet Rasim de MihrünnisaHanım’ın bir şiirini okuduğunda bu şiiri bir kadının yazmış olabileceğini kabul etmek istemediğiniitiraf eder. Ellen Moers edebî hayatın alışverişlerinin edebiyatı nasıl beslediğini, bualışverişin dışında bırakılan İngiliz ve Amerikan kadın edebiyatçıların nasıl acı çektiklerinidile getirir. İngiltere ve ABD’nin tersine XVII. yüzyıla kadar Fransa’da kadın edebiyat vetoplum yaşamında bir geleneğe yaslanmıştır. Buna rağmen Moliere de Gülünç Kibarlar adlıeserinde bir kadın edebiyat çevresini yergi konusu yapmıştır. Bütün engellere rağmen yazmaktanvazgeçmeyen kadın şairlerin çoğu ise hak ettikleri ilgiyi görememiş; gerektiği gibideğerlendirilmemiştir. Şair Şeref Hanım kadın şairlere yapılan haksızlığı şiirlerinde gözlerönüne sermiştir. Aslında sorun kadın ya da erkek değil, şair olmak merkezinde toplanmalıdır.Kuşkusuz bütün ayrımcı yaklaşımlara karşı durmak gerekir. Ancak, kadınların başkaalanlarda olduğu gibi şiir dünyasında da açık veya gizli bir biçimde engellendiği tarihsel birgerçektir. CR - Abu-Lughod, Lila (2004); Peçeli Duygular, Çev. Suat Ertüzün, Epsilon, İstanbul. CR - Ahmed Rasim (1980); “İstibdâd-ı Edebî’de Kadınlar”, Matbûat Hâtıralarından Muharrir, Şairi Edib, hzl. Kâzım Yetiş, Tercüman, İstanbul. CR - Us, Hakkı Tarık (haz.) (1948); Ahmet Midhat Efendi ile Şair Fıtnat Hanım, , Vakit Matbaası, İstanbul. CR - Arslan, Mehmet (2002); Şeref Hanım Divanı, Kitabevi, İstanbul. CR - Ferruhzad, Furuğ (2006); Dünya Sevmek İçin Çok Küçük (Mektupları-Söyleşileri-Anıları), der. ve çev. Kenan Karabulut, Gri Yayınevi, İstanbul. CR - İnal, İbnü’l Emin Mahmud Kemal (1999); Son Asır Türk Şairleri (Kemâlü’ş Şuarâ), hzl. Müjgân Cunbur, Atatürk Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Yayını, Ankara. CR - Kırkpınar, Leyla (2001); Türkiye’de Toplumsal Değişme ve Kadın, T.C. Kültür Bakanlığı Yayın- ları, Ankara. CR - Mme de Stael (1952);Edebiyata Dair, çev. Safiye ve Vehdi Hatay, Millî Eğitim Basımevi, Ankara. CR - Moers, Ellen (1976); Literary Women, Doubleday&Company, New York. CR - Tanpınar, Ahmet Hamdi (2001); Yahya Kemal, Dergâh Yayınları, İstanbul. CR - Virginia, Woolf (1999); “Ev Meleği’ni Öldürmek”, çev. Ümran Kartal, Varlık, S 1098. __ (2011); Kendine Ait Bir Oda, çev. Suğra Öncü, İletişim Yayınları, İstanbul. CR - Yeşilyurt Kayhan, Türkân(2005); “Kadın Şairde Kadın: Şükûfe Nihal’in Şiirleri”, Tez Danışma- nı: Nuran Tezcan, Bilkent Üniversitesi Türk Edebiyatı Bölümü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara. UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/fe/issue//274252 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/255432 ER -