TY  - JOUR
TT  - HZ. FATIMA DESTANI
AU  - Ölker, Perihan
PY  - 2016
DA  - December
DO  - 10.21497/sefad.285244
JF  - Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
JO  - SEFAD
PB  - Selçuk Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2458-908X
SP  - 351
EP  - 366
VL  - 0
IS  - 36
KW  - Fatimah
KW  - Old Oghuz Turkish
KW  - epic
N2  - Hz.Peygamberin kızı, Hz. Ali’nin eşi ve Hz. Hasan ile Hüseyin’in annesi Hz. Fatımaİslâm tarihinde önem kazanmış bir şahsiyettir. Ayrıca temiz ahlâkı, takvasahibi oluşu gibi nedenlerle de Müslüman kadınlara örnek teşkil etmiştir. Hz.Peygamberin ölümünden altı ay sonra Hz. Fatıma’nın üzüntüye dayanamayıp öldüğürivayet edilir. Çalışmamızın konusunu teşkil eden eserde Hz. Fatıma’nınbabasının ölümüyle çektiği acı, öleceğini öğrenmesi üzerine arkada bırakacağıöksüzler (Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin) için üzülüşü, çocuklarının Hz. Fatıma’nınölümüne üzülüşü, Hz. Ali’nin eşi Hz. Fatıma için yaktığı ağıt bütünderinliğiyle ve son derece sade bir dille yansıtılmaktadır. Dini-tasavvufieserlerin genelinde olduğu gibi bu eserin de Türkiye kütüphanelerinde pek çokyazma nüshası mevcuttur. Üzerinde çalıştığımız nüshalar Konya Koyunoğlu Şehirve Müze Kütüphanesi yazmaları arasında 5905 ve 5906 arşiv numarasıyla kayıtlıolanlardır. 5905 Arşiv numaralı yazmada 3 Muharrem 1239 (9 Eylül 1823) tarihi açıkçatemmet kaydı olarak verilmektedir. Çalışmamızın temelini teşkil eden nüshalarınharekeli oluşu dudak uyumunu inceleme imkânını doğurmuştur. Buradan yolaçıkarak da 5906 arşiv numaralı yazmanın 18. yüzyıldan itibaren istinsah edilmişolabileceği anlaşılmaktadır. Eserin dili Eski Oğuz Türkçesinin tipik birörneğidir ve anlaşıldığı kadarıyla telif hâli 15. yüzyıl ve sonrasına, istinsahhâli ise 18. yüzyıl ve sonrasına ait olmalıdır. Farklı nüshalar üzerinde MehmetMahfuz Söylemez’in, Muhammet Kuzubaş’ın ve Şaban Doğan’ın çalışmalarımevcuttur. Bu çalışmamızla Eski Oğuz Türkçesinin ve İslâmî Türk edebiyatınıntemsilcisi olan eserlerden birini ilim âlemine kazandırmayı amaçlamışbulunmaktayız. Bu doğrultuda ortaya konacak çalışmalar Türk dilinin tarihî seyriniortaya sermesi açısından önemlidir.
CR  - AKKUŞ, Metin (2003). “Fatıma”. Türk Dünyası Ortak Edebiyatı, Türk Dünyası Edebiyat Kavramları ve Terimleri Ansiklopedik Sözlüğü. C. 2. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay. 439-440.
CR  - ALBAYRAK, Nurettin (1993). Dînî Türk Halk Hikâyelerinden Geyik, Güvercin ve Deve Hikâyeleri -Kaynakları ve Metin Tesisi-. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Ü.
CR  - DOĞAN, Şaban (2012). “Bir Eski Oğuz Türkçesi Metni Hikâye-i Fâtıma ve Dil Özellikleri”. Akademik Bakış Dergisi (32): 1-20.
CR  - KARTALLIOĞLU, Yavuz (2008). “Osmanlı Türkçesindeki Ekler Dudak Uyumuna Göre Nasıl Okunmalıdır?”. Turkish Studies 3 (6): 449-470.
CR  - KARTALLIOĞLU, Yavuz (2011). Klasik Osmanlı Türkçesinde Eklerin Ses Düzeni (16, 17 ve 18. Yüzyıllar). Ankara: TDK Yay.
CR  - KUZUBAŞ, Muhammet (2008). “Manzum Bir Destan Kitabı (Destân-ı Veysel Karânî, Vefât-ı Hz. Fâtıma, Vefât-ı Hz. İbrâhîm, Hikâyet-i Gügercin, Hikâyet-i Geyik)”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 1 (2): 304-340.
CR  - SÖYLEMEZ, Mehmet Mahfuz (2011). Dâstân-ı İbrâhîm Edhem, Dâstân-ı Fâtıma, Dâstân-ı Hâtun. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yay.
UR  - https://doi.org/10.21497/sefad.285244
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/267612
ER  -