TY  - JOUR
TT  - MERKEZ-ÇEVRE DÜALİZMİ BAĞLAMINDA TAŞRANIN ONTO-POLİTİK DOĞASI ÜZERİNE ÇIKARIMLAR
AU  - Can, İslam
PY  - 2016
DA  - December
DO  - 10.21497/sefad.285501
JF  - Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
JO  - SEFAD
PB  - Selçuk Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2458-908X
SP  - 531
EP  - 556
VL  - 0
IS  - 36
KW  - The country
KW  - politics in the country
KW  - politics of the country
KW  - political culture in the country
KW  - dualism of center-periphery
N2  - Türkiye’desiyaset, geçmişten bugüne her daim bir “merkez” temelinde şekillendirilmiştir.Merkez, hem yönetim gücünün belirleyicisi hem de idarenin uygulayıcısı konumundaolmuştur. Buna karşılık taşraya; merkezin hükümlerinin uygulayıcılığını yapmakve merkezin askeri, tarımsal, beşeri ve bunun gibi birçok alandaki sermayeyedayalı ihtiyaçlarını karşılamak şeklinde roller biçilmiştir. Dolayısıyla merkezaçısından taşra, siyasal sermaye bağlamında düşünüldüğünde, siyasal idareyeortak olabilme rüştüne haiz görünmemiştir. Bundan dolayı taşranın merkezeyönelik çeşitli refleksleri de ya görmezden gelinmiş ya da bastırılmayaçalışılmıştır. Böylelikle taşra; hem siyasal yönetim hem de toplumsal bağlamda,ötekileştirilen, dışlanan ve küçümsenen bir politikaya maruz kalmıştır. Oysataşra, sadece merkezin iaşesini ve insan sermayesini karşılamakla mükellefcoğrafi bir alan olmanın ötesinde bir rezerve ve pratiğe sahiptir. Taşra,gündelik siyasal yaşam pratikleri ve merkezi yakından takip etmesiyle,siyasetin önemli bir aktörüdür. Kaldı ki taşra, pasif ve güçsüz bir yapıyasahip gibi görünse de, esasında merkezi çepeçevre kuşatan bir yetkinlikte vedirayettedir. Bu çalışmada, öncelikle merkez-çevre teorisi bağlamında taşranıntarihsel ve siyasal gelenek bakımından ne tür rollere sahip olduğu üzerindedurulacaktır. Bununla birlikte bir çevreolarak taşranın siyasal kültürdeki konumu ele alınacaktır. Ayrıca taşranıngeçmişten günümüze temsiliyetlerine ve siyasette ve idarede taşranınötekileştirildiğine dikkat çekilecektir. Son olarak ise, günümüz taşrasındaninsan manzaralarına, toplumsal tiplere, siyasal aktörlere ve politik ilişkilereyer verilerek merkez-taşra diyalektiğinin görünümleri üzerinde durulacaktır.
CR  - AKDOĞAN, Yalçın (2008). “Yerel Siyaset-Kavramlar”. Yerel Siyaset İstanbul: Okutan Yay. 9-14.
CR  - ALKAN, Ahmet T. (2011). “Memleketin Taşra Hâli”. Taşraya Bakmak. ed. T. Bora. İstanbul: İletişim Yay. 67-76. 5. bs.
CR  - ALTINDAL, Yonca (2009). “Erkeksi Siyasetin ‘Erk’siz Dublörleri”. BAÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 12 (21): 351-367.
CR  - ALVER, Köksal (2013). “Taşra Hâlleri”. Sosyoloji Divanı (1): 11-23.
CR  - ARISTOTELES (2010). Politika. çev. Mete Tunçay. İstanbul: Remzi Kitabevi. 13. bs.
CR  - AYDIN, Mustafa (2011). Siyasetin Sosyolojisi/Bir Sosyal Kurum Olarak Siyaset. İstanbul: Açılım Kitap Yay. 3. bs.
CR  - BAY, Abdullah (2014). “XVIII, Yüzyıl ve XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Osmanlı Taşrasında Siyaset Pratiği: Taşrada İktidar Mücadelesi, Hizipleşme ve Merkez”. Tarihin Peşinde: Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (12): 1-40.
CR  - BORA, Tanıl (2011). “Taşralaşan ve Taşrasını Kaybeden Türkiye”. Taşraya Bakmak. ed. T. Bora. İstanbul: İletişim Yay. 37-66. 5. bs.
CR  - CAN, İslam (2015). Türkiye’de Siyasal Güven/Liderler Kurumlar Süreçler. İstanbul: Açılım Kitap.
CR  - ÇELİK, Celaleddin (2013). “Taşranın Değişen Sosyolojisi”. Sosyoloji Divanı (1): 25-30.
CR  - ÇUKURÇAYIR, M. Akif (2008). “Yerel Demokrasi ve Yerel Siyaset”. Yerel Siyaset. İstanbul: Okutan Yay. 15-36.
CR  - DURSUN, Davut (2002). Siyaset Bilimi. İstanbul: Beta Yay.
CR  - DURSUN, Davut (2008). “Demokratik Siyasal Kültürün Gelişmesinde Yerel Yönetimler”. Yerel Siyaset. İstanbul: Okutan Yay. 77-86.
CR  - ERGİL, Doğu (2000). Siyasetini Arayan Ülke. İstanbul: Can Yay.
CR  - HEPER, Metin (2011). Türkiye’nin Siyasal Hayatı: Tarihsel, Kuramsal ve Karşılaştırmalı Açıdan. çev. K. Göksel. İstanbul: Doğan Kitap.
CR  - KAHRAMAN, Hasan B. (2008). Türk Siyasetinin Yapısal Analizi–I Kavramlar, Kuramlar. İstanbul: Agora Kitap.
CR  - KARABIÇAK, Mevlüt (2008). “Yerel Siyaset Ekseninde Sivil Toplum Örgütleri”. Yerel Siyaset. İstanbul: Okutan Yay. 167-186.
CR  - LAÇİNER, Ömer (2011). “Merkez(ler) ve Taşra(lar) Dönüşürken”. Taşraya Bakmak. ed. T. Bora. İstanbul: İletişim Yay. 13-36. 5. bs.
CR  - MARDİN, Şerif (2010). Türkiye'de Toplum ve Siyaset. drl. M. Türköne-T. Önder. İstanbul: İletişim Yay. 17. bs.
CR  - NARLI, Mehmet (2013). “Romanlar ve Taşralar: Türk Romanında Taşra Algıları Üzerine Bir Değerlendirme”. Bilig (64): 285-316.
CR  - ÖĞÜN, S. Seyfi (2010). “Taşra, Siyaset ve Kültür”. Zaman. http://www.zaman.com.tr/yorum_yorum-suleyman-seyfi-ogun-tasra-siyaset-ve-kultur_1032085.html [10.02.2015].
CR  - ÖĞÜN, S. Seyfi (2015). “Türkiye'de ‘Sağcılaşma’ ve ‘Solculaşma’ Eğilimleri”. Yenişafak. http://www.yenisafak.com.tr/yazarlar/suleymanseyfiogun/turkiyede-sagcilasma-ve solculasma-egilimleri-1-2010190 [16.04.2015].
CR  - ÖZENSEL, Ertan (2013). “Taşranın Yetim Çocuğu: Kır/Sosyal Bilimler Geleneğinde Türkiye'de Kır Toplumunun Ötekileştirilmesi Üzerine Eleştirel Sosyolojik Bir Yaklaşım”. Sosyoloji Divanı (1): 31-44.
CR  - PARLAK, Bekir (2007). “Osmanlı Modernleşmesinde (1739-1839) Yönetsel Reformların Merkez-Taşra Ekseninde Değerlendirilmesi”. Akademik Araştırmalar Dergisi (31): 113-136.
CR  - PEKDEMİR, Melih (2011). “Taşranın ‘Taşı toprağı altın’da Ne Vardır?”. Taşraya Bakmak. ed. T. Bora. İstanbul: İletişim Yay. 77-99. 5. bs.
CR  - ŞENTOP, Mustafa (2014). “Ucuz Bir Taşra Siyaseti Yaklaşımı”. Star. http://www.star.com.tr/politika/mustafa-sentop-ucuz-bir-tasra-siyaseti-yaklasimi-haber-981184/ [11.02.2015].
CR  - TURAL, Erkan (2004). “II. Meşruiyet Döneminde Siyasal Partilerin Taşra Politikaları”. Amme İdaresi Dergisi 37 (4): 57-82.
CR  - TÜRKÖNE, Mümtaz’er (2013). Siyaset. İstanbul: Etkileşim Yay.
CR  - ULUTAŞ, Ejder (2016). Kanaat Önderi. İstanbul: Açılım Kitap Yay.
CR  - UYSAL, Ayşen (2011). “Antep’te Siyaset: Yerli, Muhafazakar, Sermayedar”. “Ta Ezelden Taşkındır…” Antep. drl. M. N. Gültekin. İstanbul: İletişim Yay. 445-467.
CR  - WEDEL, Heidi (1996). “Gecekondulu Kadınlar ve Yerel Siyaset”. Defter Dergisi (28): 44-55.
CR  - YEĞEN, Mesut (2011). Son Kürt İsyanı. İstanbul: İletişim Yay.
CR  - YÜKSEL, Mezher (2011). “Çok Partili Dönemde Gaziantep’in Parlamentoda Temsili”. “Ta Ezelden Taşkındır…” Antep. drl. M. N. Gültekin. İstanbul: İletişim Yay. 469-487.
UR  - https://doi.org/10.21497/sefad.285501
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/267901
ER  -