TY  - JOUR
TT  - İSLÂM VAKIFLAR HUKUKUNDA İSTİBDÂL
AU  - Beyaztaş, Murat
PY  - 2017
DA  - January
JF  - İhya Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi
JO  - İhya Dergisi
PB  - Mehmet Ayhan
WT  - DergiPark
SN  - 2149-2344
SP  - 1
EP  - 21
VL  - 3
IS  - 1
KW  - Vakıf
KW  - İstibdâl
KW  - İbdâl
N2  - İslâm medeniyetinde vakıf,hayatın her alanında temel yapıyı inşa eden en önemli faktör olma özelliğinesahiptir. Ancak vakfedilen cami, medrese, kervansaray, su kanalı veya buralardakullanılan eşyalar gibi menkul ya da gayri menkul hizmet araçları, zamaniçerisinde eskime, harap olma veya ihtiyaç dışı kalma gibi nedenlerlekullanılamaz hale gelebilirler. Bu durumda istibdâl, söz konusu mallarınyeniden toplum için yararlı hale getirilebilmesini mümkün kılan bir yoldur. Uygulamadavakıf malın, satış ve alım ya da takas suretiyle mülkiyete aktarılması vemukabilinde yeni bir malın vakıf hale getirilmesi suretiyle icra edilir.Bu çalışmada, vakıftadevamlılık ve satılmazlık bağlamında bugünün önemli problemlerinden biriniteşkil eden söz konusu mesele, çeşitli mezhep ve görüşlere ait temel kaynaklarüzerinden tartışılmaktadır. Vakıf malın menkul–gayri menkul, hayrât–müstegallâtya da mescid vakfı olmasına bağlı, konuyla ilgili farklı değerlendirmelerbulunsa da genel olarak, Hanefîler’in ve özellikle Hanbelîler’in söz konusudeğişikliği mümkün gördüğü tespit edilmiştir. İstibdâlde temel hedef, vakıftakideğişmezlik esası ile bu zorunlu değişiklik arasındaki hassas dengeyikoruyarak, ikisinin de ortak hedefini teşkil eden devamlılığı sağlamaktır.
CR  - Abdullah Sâlih, Hâmid Ahmed, “Şartu’l-vâkıf ve kazâya’l-istibdâl”, Evkâf, V, 181-207, Kuveyt 2003, (Şartu’l-vâkıf).
CR  - Ahmed Cevdet Paşa (ö. 1312/1895), Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye (1284-1293), Yay. Haz. Ali Himmet Berki, İstanbul 1982, (Mecelle).
CR  - Akgündüz, Ahmet, “İstibdâl”, DİA, XXIII, 319-320, İstanbul 2001.
CR  - Ali Efendi, Çatalcalı (ö. 1103/1692), Fetâvâ-yı Ali Efendi, I-II, İstanbul 1311-1312 H. (Fetâvâ).
CR  - Ali Haydar, Eminefendizâde Küçük Ali Haydar Efendi (ö. 1935), Tertîbü’s-sunûf fî ahkâmi’l-vukûf, İstanbul 1337/1918, (Tertîbü’s-sunûf).
CR  - _______, Dürerü’l-Hukkâm Şerhu Mecelleti’l-Ahkâm, İstanbul 1330/1912, (Dürer).
CR  - _______, Tertîbü’s-sunûf fî ahkâmi’l-vukûf, trc. Ekrem Abdülcebbâr-Muhammed Ahmed, I-II, Bağdat 1950, (Tertîbü’s-sunûf).
CR  - Âlim b. Alâ, Alaaddin ed-Dihlevî (ö. 786/1384), el-Fetâva’t-Tatarhâniyye, thk. Seccad Hüseyin, I-V, Karaçi 1416/1996.
CR  - Atar, Fahrettin, Fıkıh Usûlü, İstanbul 1988.
CR  - Berki, Ali Himmet (ö. 1976), Vakıflar, Medeni Kanunda Tesis ve Vakıflar Kanunu Hükümleri, Ankara 1950.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/ihya/issue//286112
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/273883
ER  -