TY  - JOUR
T1  - SESBİLİMİN KURUCUSU EL-HALİL B. AHMED
TT  - الخليل باعتباره مؤسس علم األصوات
AU  - Ez-züvey, Ahmed Muhammed Sâlim
AU  - Hanay, Necattin
PY  - 2013
DA  - December
JF  - Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
PB  - Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2147-2823
SP  - 195
EP  - 227
VL  - 2
IS  - 4
LA  - tr
AB  - Harflerin mahreç ve sıfatlarını ilk defa tespit eden el-Halîl b. Ahmed hakkındaki bu çalışmada, Arapça harfler fizyolojik açıdan ele alınarak tetkik edilmektedir. Ayrıca bu araştırmada el-Halîl b. Ahmed'in sonraki âlimlere tesiri de işlenmektedir. el-Halîl'in Kitabü'l-'ayn adlı günümüze ulaşan lügatinin mukaddimesi, ilk sistemli sesbilim çalışması kabul edilmesi açısından da önem arz etmektedir.
KW  - el-Halîl b. Ahmed
KW  - Sesbilim
KW  - Harfler
KW  - Mahreçler
KW  - Sıfatlar
N2  - يتم فحص الحروفالعربية على وجهة نظر فسيولوجية في هذهالدراسة فيما يتعلق الخليل أحمد، الذي يعتبر أول من تحديدمكان النطق وخصائص الحروف. ما هو أكثر منذلك، يتم التحقيق النفوذ الخليل بن أحمد على العلماء اللاحقة في هذا البحث. تعتبر مقدمة من شركة كتاب العين الذي كتبه الخليل بن أحمد كأول علمالأصوات دراسة منهجية.
CR  - Abduttevvâb, Ramazan, el-Medhal ilâ ilmi’l-luğa, Kahire: Mektebe el-Hâncî, 1996. Bergsträsser, et-Tatavvuru’n-nahvi li’l-lüğati’l-Arabiyye, trc. Abdut-tevvab, Ramazan, Kahire: Mektebe el-Hâncî, 1994. Bişr, Kemal, el-Esvâtü’l-Arabiyye, Kahire: Mektebetü’ş-Şebâb, ts. Cantineau, Jean, Durûs fî ilmi esvâti’l-Arabiyye, trc. Sâlih el-Karmâdî, Tunus: Mektebe Merkez ed-Dirâsât ve’l-Buhûs, 1966. el-Ezherî, Ebû Mansur Muhammed b. Ahmed, Tehzîbü’l-lüğa, thk. Abdusselam Harun, Mısır, 1964. el-Halîl b. Ahmed, Kitâbu’l-‘ayn, thk. Mehdî el-Mahzûmî, İbrâhim es-Sâmirrâî, Beyrut: Müessesetü’l-A’lemî, 1988. el-Kârî, Ali b. Sultan, el-Menhecü’l-fikriyye şerhu’l-mukaddimeti’l-Cezeriyye, Mısır: Şeriketü Mektebe, 1948. el-Mahzûmî, Mehdî, ‘Abkarî mine’l-Basra, el-Cumhûriyyetu’l-Irâkiyye Vizâretü’l-İ’lâm, 1972. el-Müberrid, Ebu’l-Abbas Muhammed b. Yezîd, el-Muktadab, thk. Muhammed Abdulhâlık Adîme, Beyrut: Âlemü’l-Kütüb, 1963. Enîs, İbrahim, el-Esvâtu’l-lüğaviyye, Mısır: Mektebetü Anglo el-Mısriyye, 1987. Hasan, Temmam, el-Luğa beyne’l-mi’yâriyye ve’l-vasfiyye, Fas: Dâru’s-Sekâfe, ts. ______, el-Luğatü’l-Arabiyyeti ma’nâha ve mebnâhâ, Fas: Dâru’s-Sekâfe, ts. ______, Menâhicu’l-bahs fi’l-lüğa, Fas: Dâru’s-Sekâfe-Dâru’l-Beydâ, 1985. Hüleyl, Muhammed Hilmî, “el-Lüğaviyyât et-tatbîkiyye ve mu’cemuhâ”, Mecelletü el-lisâni’l-Arabî, sy. 22. İbn ‘Asfûr el-İşbîlî, el-Mümti’u’l-kebîr fi’t-tasrîf, thk. Fahruddin Kabâveh, Beyrut: Dâru’l-Âfâk el-Cedîde, 1979. İbn Cinnî, Sırru sınâ’ati’l-i’râb (İ’râb), thk. Hasan Hindâvî, Dımeşk: Dâru’l-Kalem, 1985. İbn Düreyd, Muhammed b. Hasan el-Ezdî, Cemheretü’l-lüğa, Beyrut: Dâru Sâdır, ts. İbn Manzûr, Lisânu’l-Arab, thk. Abdullah Ali el-Kebîr vdğr., Kahire: Dâru’l-Meârif, ts. İbn Ya’îş, Şerhu’l-mufassal, Kahire: Mektebe el-Mütenebbî, ts. İbnü’l-Cezerî, Ebü’l-Hayr Muhammed b. Muhammed, en-Neşr fi’l-kırââti’l-aşr, mhk. Ali Muhammed ed-Debbâ’, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, ts. Ömer, Ahmed Muhtar, Dirâsetü’s-savti’l-lüğavî, Kahire: Alemü’l-Kütüb, 1991.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/rteuifd/issue//299784
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/285902
ER  -