TY - JOUR TT - Kastallânî'nin Letâifü'l-İşârât li Fünûni'l-Kıraat Adlı Eserinin, Kıraat İlmindeki Yeri AU - Kütükoğlu, Ahmet PY - 2017 DA - June JF - Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi JO - harranilahiyatdergisi PB - Harran Üniversitesi WT - DergiPark SN - 1303-2054 SP - 31 EP - 56 IS - 37 KW - Kastallânî KW - Letâifü'l-İşârât KW - Kıraat N2 - Kıraat, hadis ve siyer gibi çeşitliilim dallarında telifleriyle öne çıkan el-Kastallânî,851-923/1448-1517 yılları arasında, ilmî faaliyetlerin desteklendiği, huzur vesükûnun hakim olduğu bir dönemde Mısır'da yaşamıştır. O, eserleri vefikirleriyle kendinden sonraki dönemlerde etkili olmayı başarmıştır. Nitekim İrşâdü's-sârî,el-Mevâhibü'l-ledünniye ve Letâifü'l-işârâtli fünûni'l-kıraat adlı eserleriinsanlar tarafından rağbet görmüş ve bir çok çalışmaya kaynaklık etmiştir.Kendisinden önceki dönemde kıraatle ilgili telif edilmiş eserlerin çoğunuinceleme imkanı bulan müellif, kıraat alanında yeni eser telif etmeyidüşünmüştür. Bunun için kıraat ilminin faydalı yönlerini ihtiva edecek olan buesere Letâifü'l-işârât lifünûni'l-kıraat adını vermiştir.Eserde kendisinden kısa bir süre önce yaşamış olan İbnü'l-Cezerî'nin en-Neşr fi'l-kıraati'l-‘aşr adlıeserinde takip ettiği metodu benimsemiş ve kıraatlerle ilgili pek çok bilgiyide bu eserden nakletmiştir.        Müellifin bu eseri telifetmedeki amacı kıraat ilmine dair öncekilerden nakledilen bilgileri bir arayatoplamak ve kıraat ilmindeki kapalılıkları çözmektir. Bu amaçla, eserde sahihve şaz kıraatler bir arada ele alınmış, on dört kıraat imamına nispet edilenfarklı okuyuşlar incelenmiştir. İlkin yedi mütevatir kıraat, sonra meşhur üçkıraat, daha sonra da dört şaz kıraat zikredilmiştir. Müellif, kıraatlerinkabulünde sahih isnadın, Arap dil kurallarına ve Mushaf hattına uygunluğun şartolduğunu belirtmiştir. Bu şartları taşımayan kıraatlerin reddedilmesigerektiğini söylemiştir. Bu üç şarta sahip olan kıraatlerin eleştirilmesini vereddedilmesini ise haddi aşmak olarak değerlendirmiştir. Bu yüzden dilbilginleri tarafından bazı kıraat imamlarına yöneltilen eleştirilere karşıçıkmış ve onları yeni bir şey icat etmiş gibi davranmakla suçlamıştır. Sahihrivayetle nakledilen bütün kıraatlerin bir yönden de olsa dilin kullanımalanında olduğunu ifade etmiştir. Dil bilginlerinin kıraatlere yönelikeleştirilerinin, kendi eksik bilgilerinden ve dilde uyguladıkları kıyasyöntemini kıraatlere de uygulamalarından kaynaklandığını ifade etmiştir.        X. Asırda telif edilmiş bueserin dünyanın değişik kütüphanelerinde 29 el yazma nüshası bulunmaktadır. Eser1972 yılında Mısır'da, 2013 yılında Medine'de tahkik edilmiştir. Mısır'dayapılan tahkikte aynı ülkede bulunan dört nüshası, Medine'de yapılan tahkikteise dünyanın değişik kütüphanelerindeki 15 nüshası incelenmiştir. Çalışmamızdabu eseri, genel özellikleri ve kıraat ilmindeki yeri bakımından incelemeyi vetanıtmayı hedefliyoruz. CR - Aydınlı, Abdullah, Hadis Istılahları Sözlüğü, İstanbul 2013. CR - el-Ayderûs, en-Nûru's-sâfir, Beyrut 2001. CR - Bedrân, Abdulkâdir, Münâdemetü'l-adlâl ve müsâmeretü'l-hayâl, Tahkik: Züheyr eş-Şâviş, Beyrut 1985. CR - Cessâs, Ebû Bekir Ahmed b. Ali er-Râzî, Ahkamü’l-Kur’ân, İstanbul 1994. CR - Ebû Şâme el-Makdisî, Şihâbüddin Abdurrahman b. İsmâil b. İbrahim, İbrâzu’l-me‘ânî min hırzi’l-emânî, neşreden: İbrahim Utve İvâd, Kahire 1981. CR - ed-Dimyâtî, Ahmed b. Muhammed el-Bennâ, İthâfü füdalâi’l-beşer, Beyrut 1998. CR - el-Ferrâ, Ebû Zekeriyyâ Yahya b. Ziyâd (ö. 207/822), Me‘âni’l-Kur’ân, Beyrut 1980. CR - el-Hamevî, Yâkut, Mu‘cemu'l-buldân, tarihsiz. CR - el-Kâdî, Abdülfettâh Abdülğanî, el-Büdûrü'z zâhira, Şam 2007. CR - el-Kastallânî, Ebü’l-Abbas Ahmed b. Muhammed b. Ebî Bekr, Letâifü’l-işârât li fünûni’l-kıraat, Medine 2013. CR - es-Süyûtî, Celaleddin Abdurrahman b. Ebî Bekr, el-İtkân fî ulûmi’l-Kur’ân, Beyrut 2007. CR - es-Sehâvî, ed-Dav‘u'l lâmi‘, Beyrut, tarihsiz. CR - eş-Şevkânî, Muhammed b. Ali, el-Bedru't-tâli‘, Kâhire 2012. CR - ez-Zebîdî, Ebü'l-Feyz, Tâcü'l-‘arûs, Kuveyt 1998. CR - Hacı Halife Katip Çelebi, Keşfü'z-zunûn, Beyrut 2008. CR - İbnü’l-Arabî, Ebû Bekir Muhammed b. Abdillah, Ahkâmü’l-Kur’ân, neşreden: Alî M. El-Bicâvî, Mısır 1967. CR - İbnü'l-Cezerî, Ebu’l-Hayr Şemsüddîn Muhammed b. Muhammed ed-Dımaşkî, en-Neşr fî kıraati’l-‘aşr, nşr: Alî M. Ed-Debbâ', Beyrut 2011. CR - İbnü'l-İmâd, Şezerâtü'z-zeheb, Beyrut 1986. CR - İbn Kuteybe, Ebû Muhammed Abdullâh b. Müslim ed-Dîneverî, Te’vîlü müşkili’l-Kur’an, neşreden: Seyyid Ahmed Sakr, Kahire 1973. UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/harranilahiyatdergisi/issue//301649 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/314921 ER -