TY  - JOUR
TT  - Korunan alanların planlanması ve etkin yönetiminde ziyaretçi özellikleri ve algılarının önemi: Kurşunlu Şelalesi Tabiat Parkı örneği
AU  - Akyol, Ayhan
AU  - Akbulut, Ersin
PY  - 2017
DA  - November
Y2  - 2017
DO  - 10.18182/tjf.306364
JF  - Turkish Journal of Forestry
PB  - Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2149-3898
SP  - 197
EP  - 206
VL  - 18
IS  - 3
KW  - Visitor characteristics
KW  - Kurşunlu Waterfall Nature Park
KW  - Antalya
KW  - Protected areas
KW  - Visitor management
KW  - Antalya
N2  - Korunan alanlar günümüzde çeşitli amaçlarla korunan vekullanılan alanlardır. Bu alanların sürdürülebilir bir şekildeyönetilebilmesinde kilit faktörlerden birisi bu alanları kullananziyaretçileridir. Bu çalışmada ziyaretçi özellikleri ve algılarının korunanalanların planlanması ve etkin yönetimine etkileri araştırılmıştır. Çalışmaalanı olarak Antalya İli sınırları içerisinde yer alan Kurşunlu Şelalesi TabiatParkı seçilmiştir. Çalışma kapsamında veri toplama yöntemleri olarak literatürtarama, anket-mülakat ve arazi gözlemlerinden yararlanılmıştır. Elde edilenveriler istatiksel paket program (SPSS 20.0) kullanılarak analiz edilmiştir.İki veya daha fazla değişken grubu arasında ilişkinin bulunup bulunmadığıki-kare (χ2) testi ve ziyaretçi tercih ve algılarını etkileyen faktörlerinbelirlenmesinde ise faktör analizi yöntemi kullanılmıştır. Çalışma sonuçlarınagöre, kent merkezine yakın oluşu nedeni ile alan oldukça yüksek talepgörmektedir. Yüksek ziyaretçi sayısı, alanı tercih eden ziyaretçilerinyararlanma düzeyini düşürmekte alanda çevresel ve görsel bozulmalara yolaçabilmektedir. Ziyaretçilerin tercih ve algıları, “ziyaretçi memnuniyeti vemutluluğu”, “alt ve üst yapı elemanlarının çevreye uygunluğu ve yeterliliği”,“ziyaretçi güvenliği ve görsel bütünlük” şeklindeki üç faktörle yakındanilişkilidir. Ziyaretçi özellikleri ile bu faktörlerin ilişkilendirilmesi kararvericilere, alanın korunması, planlanması ve etkin bir şekilde yönetilmesindekullanılabilecek önemli ipuçları vermektedir.
CR  - Akbulut, G., Atmış, E., Günşen, H.B., 2015. Farklı ilgi gruplarının milli park algıları üzerine bir değerlendirme: Küre Dağları Milli Parkı örneği. Kastamonu Üniversitesi, Orman Fakültesi Dergisi, 15 (1): 133-145.
CR  - Akten, S., Gül, A., Akten, M., 2012. Korunan doğal alanlarda kullanılabilecek ziyaretçi yönetim modelleri ve karşılaştırılması. SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, 13 (1): 57-65.
CR  - Akyol, A., 2017. Contributions of local guidance practices to the natural environment, protected areas and local people. Applied Ecology and Environmental Research, 15(3): 1079-1096.
CR  - Akyol, A., Türkoğlu, T., Bekiroğlu, S., Tolunay, A., 2017. Resident perceptions of livelihood impacts arising from the Kızıldağ National Park, Turkey. Environ Dev Sustain. http://link.springer.com/article/10.1007%2Fs10668-017-9921-0, Erişim:10.03.2017.
CR  - Alkan, H., 2013. Ormancılık ve orman ürünleri programı öğrencilerine yönelik bir araştırma. SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, 14: 88-94.
CR  - Alkan, H., Korkmaz, M., Tolunay, A., 2009. Assessment of primary factors causing positive or negative local perceptions on protected areas. Journal of Environmental Engineering and Landscape Management, 17(1): 20–27.
CR  - Arabatzis, G., Evangelos, G., 2010. Visitors’ satisfaction, perceptions and gap analysis: the case of Dadia–Lefkimi–Souflion National Park. Forest Policy and Economics, 12: 163–172.
CR  - Atmış, E., 2001. Sürdürülebilir ormancılıkta halk katılımının ilk aşaması: Toplumun beklentilerinin tespiti. I. Ulusal Ormancılık Kongresi Bildiriler Kitabı, Türkiye Ormancılar Derneği Yayını, Ankara, s.218-233.
CR  - Başar, H., Miran, B., 2010. Dilek Yarımadası-Büyük Menderes Deltası Milli Parkında sonbahar ziyaretçilerinin özellikleri. Ege Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 47(3): 241-250.
CR  - Bekiroğlu, S., Destan, S., Can, M., Türkoğlu, T., Tolunay, A., 2015. Econometric analysis of a forest recreation area: An example from Istanbul-Turkey. Fresenius Environmental Bulletin, 24(9a): 2937-2945.
CR  - Cheung, L.T.O., Fok, L., 2014. The motivations and environmental attitudes of nature-based visitors to protected areas in Hong Kong. International Journal of Sustainable Development & World Ecology, 21(1): 28-38.
Daşdemir, İ., 1996. Orman işletmelerinin başarı düzeylerinin belirlenmesi. Doğu Anadolu Ormancılık Araştırma Müdürlüğü, 1:1-162.
CR  - Daşdemir, İ., Güngör, E., 2008. Küre Dağları Milli Parkı optimum yönetim stratejisinin belirlenmesi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 10(13): 23-36.
CR  - Dereli, D., 2010. Kazdağı Milli Parkı’nda ziyaretçi yönetimi. Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
CR  - DKMP, 2017a. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü. http://www.milliparklar.gov.tr/Anasayfa/istatistik.aspx?sflang=tr, Erişim: 05.06.2017.
CR  - DKMP, 2017b. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü. http://bolge6.ormansu.gov.tr/6bolge/AnaSayfa/tabiatparklari/kursunluselalesitabiatparki.aspx?sflang=tr, Erişim: 04.06.2017.
CR  - Eymen, U.E., 2007. SPSS 15.0 Veri Analiz Yöntemleri. İstatistik Merkezi Yayınları, Ankara.
CR  - Fredman, P., 2004. National park designation–visitor flows and tourism impact. Proceedings of the second international conference on monitoring and management of visitor flows in recreational and protected areas. http://www.metla.fi/julkaisut/workingpapers/2004/mwp002-54.pdf, Erişim: 17.02.2017.
CR  - IUCN, 2017. International Union for Conservation of Nature. https://www.iucn.org/, Erişim: 22.01.2017.
CR  - Kalaycı, Ş., 2010. SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Asil Yayın Dağıtım, 5. Baskı, Ankara.
CR  - Kaltenborn, B.P., Nyahongo, J.W. Kideghesho, J.R., 2011. The attitudes of tourists towards the environmental, social and managerial attributes of Serengeti National Park, Tanzania. Tropical Conservation Science, 4(2): 132-148.
CR  - Kaptanoğlu, A.Y.Ç., 2010. Korunan alanlardaki rekreasyonel talep özelliklerinin saptanmasında ziyaretçi gözlem yöntemlerinin kullanımı. Journal of the Faculty of Forestry, Istanbul University, 60(2): 69-76.
CR  - Kervankıran, İ., Eryılmaz, A.G., 2016. Milli parkların turizm ve rekreasyonel faaliyetlerde sürdürülebilir kullanımı: Isparta İli örneği. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 39: 151-182.
CR  - KŞ, 2016. Kurşunlu Şelalesi. http://www.kursunluselalesi.com.tr/tr/?page_id=73, Erişim: 17.5.2016.
CR  - McCool, S.F., 2002. Tourism in protected areas: continuing challenges and emerging issues for sustaining visitor experiences. Celebrating Mountains Conference, Jindabyne, NSW, Australia.
CR  - Nielsen, G., 2012. Capacity development in protected area management. International Journal of Sustainable Development & World Ecology, 19(4): 297-310.
Obua, J., Harding, D.M., 1996. Visitor characteristics and attitudes towards Kibale National Park, Uganda. Tourism Management, 17(7): 495 505.
CR  - Ok, K., 2010. Türkiye Ormancılık Sektörü Açısından Ekoturizm. Orman Ekosistemlerinde Ekoturizm Çalıştayı ve 10. yılında TODEG. Türkiye Ormancılar Derneği diğer yayınlar Serisi:10, Ankara.
CR  - Ok, K., Okan, T., 2011. A review of the cultural heritage of Anatolian civilizations for the purpose of nature conservation. African Journal of Agricultural Research, 6(1): 89-96.
CR  - Öztürk, A., Türker, M.F., 2006. Determining demand priorities of various stakeholders regarding forest goods and services in the context of sustainable forestry: A case study from Turkey. Journal of Applied Sciences, 6: 43-46.
CR  - Pak, M., Türker, M.F., 2004. Orman içi dinlenme yeri ziyaretçilerinin bazı sosyo-ekonomik özelliklerinin irdelenmesi (Kapıçam, Başkonuş ve Dülükbaba orman içi dinlenme yerleri örneği). KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi, 7 (1): 66-74.
CR  - Puustinen, J., Pouta, E., Neuvonen, M., Sievänen, T., 2009. Visits to national parks and the provision of natural and man-made recreation and tourism resources. Journal of Ecotourism, 8(1): 18-31.
CR  - Sung, H.H., 2004. Classification of adventure travelers: Behavior, decision making and target markets. Journal of Travel Research, 42(4): 343-356.
CR  - Tavakol, M., Dennick, R., 2011. Making sense of cronbach’s alpha. International Journal of Medical Education, 2: 53–55.
CR  - Toksoy, D., Şen, G., Özden, S., Ayaz, H., 2008. The forestry organization and its relationship with local people in the Eastern Black Sea Region of Turkey, Forestry Organisation And Public Relations In Turkey’s Eastern Black Sea Region. NEW MEDIT: A Mediterranean Journal of Economics, Agriculture and Environment, Numero 4-Ottobre/Dicembre 2008.
CR  - Tolunay, A., Alkan, H., Korkmaz, M., 2004a. Isparta tarihi Ayazmana Mesireliği’nin açıkhava rekreasyonu açısından kullanıcı özellikleri. SDÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8 (1): 59-70.
CR  - Tolunay, A., Korkmaz, M., Alkan, H., 2004b. Kent ormanlarında rekreasyonel etkinlikler açısından ziyaretçi profilinin belirlenmesi (Gölcük Tabiat Parkı Örneği). I. Kent Ormancılığı Kongresi, Türkiye Ormancılar Derneği, 9-11 Nisan 2004, s.137-149, Ankara.
CR  - Tonge, J., Moore S.A., 2007. Importance-satisfaction analysis for marine-park hinterlands: A Western Australian case study. Tourism Management, 28: 768–776.
CR  - Yurdakul, E.S., Kuvan, Y., Yıldırım, H.T., 2011. The general characteristics and main problems of national parks in Turkey. African Journal of Agricultural Research, 6(23): 5377–5385.
CR  - Yurdugül, H., 2017. Faktör analizinde KMO ve Bartlett testleri neyi ölçer?http://yunus.hacettepe.edu.tr/~yurdugul/3/indir/Kuresellik.pdf, Erişim: 03.04.2017.
CR  - Yücel, M., Babuş, D., 2005. The history of nature conservation and developments of nature conservation in Turkey. Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 11: 151-175.
UR  - https://doi.org/10.18182/tjf.306364
L1  - http://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/373508
ER  -