Bu çalışmada astronomi öğretiminde yaygın olarak kullanılan sanal gerçeklik programlarıyla öğretim (SGÖ) ile fiziksel [1] modellerle öğretim (FMÖ) yöntemlerinin etkililiği deneysel olarak karşılaştırılmıştır. Çalışma gerçek deneme modellerinden yarı-deneysel yapıda olup , Türkiye’nin Karadeniz Bölgesinde bir üniversitenin eğitim fakültesinde öğrenim görmekte olan 106 Fen Bilimleri öğretmen adayıyla gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından daha önce geliştirilmiş olan Astronomi Başarı Testi (ABT) kullanılmıştır. FMÖ ve SGÖ gruplarının kendi içinde ABT puanlarının ölçümlere göre anlamlı şekilde değişip değişmediğini belirlemek için parametrik analiz tekniklerinden bağımsız gruplar için tek faktörlü varyans analizi (One-Way Anova) tekniği kullanılırken, FMÖ ve SGÖ grupları arası karşılaştırmalar için tekrarlı ölçümler için karışık desenli ANOVA tekniği kullanılmıştır. Veri analizi sonucunda her iki grupta da uygulanan yöntemin öğretmen adaylarının astronomi konularına ilişkin akademik başarılarını artırdığı fakat kalıcılığını sağlamada başarılı olamadığı belirlenmiştir. Fakat FMÖ yönteminin SGÖ yöntemine göre daha etkili olduğu görülmüştür. Bu nedenle astronomi eğitiminde fiziksel modellerin kullanımının ve üretiminin yaygınlaştırılması önerilmektedir.
[1] “Fiziksel model” kavramı uluslararası literatürde “hands-on model” olarak geçen kavramın yerine kullanılmıştır.