TY  - JOUR
TT  - Koca Râgıb Paşa’nın Telhislerinde I. Mahmud Dönemi Osmanlı Saray Gelenekleri
AU  - Gültekin, Hasan
PY  - 2017
DA  - May
JF  - Journal of Turkish Research Institute
JO  - Turcology Research
PB  - Atatürk Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1300-9052
SP  - 1
EP  - 13
IS  - 59
KW  - Ragıp Pasha
KW  - grand vizier
KW  - 18th century poet
KW  - I. Mahmud
KW  - brief report (telhîs)
KW  - munsheat
KW  - Nevruz
KW  - bloodletting by cupping
KW  - Ottoman palace traditions
N2  - Telhîs, günlük olayların, özel konuların ve genel olarak da devlet işleri hususunda padişahın karar vermesi gereken meselelerin sadrazam tarafından özet bir şekilde padişaha arz edildiği resmî belgelere denir. Telhîs resmî belge olarak 16. asrın ikinci yarısından itibaren padişahların Divan toplantılarına katılmamaları üzerine kullanılmaya başlamıştır. Resmî bir belge olduğu için genellikle saray dili kullanılarak kaleme alınmıştır. Fakat bu makalede ele alınan Koca Râgıb Paşa (ö. 1763) tarafından kaleme alınmış olan telhîslerin dili sanatkarâne bir dildir. Bunun nedeni de Râgıb Paşa’nın iyi bir şair ve yazar olmasıdır. Resmî belge olmalarına rağmen edebî eser özelliği taşıyan bu telhîsler, I. Mahmud’un (ö. 1754) özel yaşamına dair bilgiler ihtiva etmesi bakımından da önemli belgelerdir. Önemli günlerin hatırlatılması, halvet durumlarında hazırlıkların bildirilmesi, baharın gelmesi ile uygulanan bir takım tıbbî işlemlerin yerine getirilmesi, padişahın yazlık saraylarına taşınması gibi bazı saray geleneklerine dair bilgiler de bu telhîslerde yer almaktadır.
CR  - Fodor, Pal. “Telhîs”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 40 (2011), 402-404.
CR  - Gültekin, Hasan. Türk Edebiyatında İnşâ: Tarihî Gelişim-Kuram-Sözlük ve Münşeât-ı Koca Râgıb Paşa. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, 2015.
CR  - Kurtaran, Uğur Sultan Birinci Mahmud ve Dönemi (1730-1754), Yayımlanmamış doktora tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2012.
CR  - Kütükoğlu, S. Melahat. Osmanlı Belgelerinin Dili (Diplomatik). İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı, 1994.
CR  - Orhonlu, Cengiz. Osmanlı Tarihine Aid Belgeler, Telhîsler (1597-1607). İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Yayınları, 1970.
CR  - Pakalın, M. Zeki. Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü. I-III. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1983.
CR  - Sahillioğlu, Halil. Koca Sinan Paşa’nın Telhîsleri, İstanbul: IRCICA, 2004.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunitaed/issue//315402
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/305845
ER  -