TY  - JOUR
TT  - About the Names and Attributes of Allah in the Qarakhanid Turkic Qur’an Translations
AU  - Karahan, Doç. Dr. Akartürk
PY  - 2017
DA  - June
Y2  - 2017
DO  - 10.17133/tubar.319986
JF  - Türklük Bilimi Araştırmaları
JO  - TUBAR
PB  - Nazım Hikmet POLAT
WT  - DergiPark
SN  - 1300-7874
SP  - 127
EP  - 156
IS  - 41
KW  - Karahanlı Türkçesi
KW  - Eski Türkçe Kur’an çevirileri
KW  - Anonim Tefsir
KW  - Esmâü’l-Hüsnâ
N2  - The translations of the holy books have greatimportance in correctly determining the vocabulary of historical period.Because the believers’ sensitivity to religious issues and the fear ofbacksliding have made it possible for the vocabulary of the period to exist inthe works in the most accurate way. In the period of Qarakhanid Turkish, wherethe Turks gave their first Islamic works, the most appropriate Turkishequivalents were found for the Islamic concepts and terms in the translation ofthe Qur'an. Thus, the existence of the Turkish Islamic vocabulary begins toemerge. There are four Qur'an translations in the Qarakhanid period: TheRylands copy, the TIEM copy, the Anonymous Tafsir (12th – 13thcentury) and the Uzbekistan copy. In this study, it will be suggested how themost beautiful names and attributes of Allah (Esmâ-i Hüsnâ) are translated intoTurkish based on the text of Anonymous Tafsir or Central Asian Qur’anTranslation (12th – 13th century) and will be comparedwith the other Qur'an translation copies of the period. These names will beexamined morphologically and semantically.
CR  - ATA, Aysu (2007), “Türk Dilinde Esma-i Hüsna”, IV. Uluslararası Türk Dil Ku-rultayı Bildirileri, İzmir/2000, Ankara, s. 131-154. 
_______ (2004), Türkçe İlk Kur’an Tercümesi (Rylands Nüshası) Karahanlı Tü-rkçesi (Giriş- Metin – Notlar- Dizin), TDK Yay., Ankara. 
BOROVKOV, A.K. (2002), Orta Asya’da Bulunmuş Kur’an Tefsirinin Söz Varlığı (XII-XIII. Yüzyıllar), Çev. Halil İbrahim Usta; Ebülfez Amanoğlu, TDK Yay., Ankara.
CLAUSON, S. Gerhard (1972), An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth- Century Turkish, Oxford.
DANKOFF, Robert (1992), “Qarakhanid Literature and the Beginnings of Turco-Islamic Culture”, Central Asian Monuments, (Ed. Hasan B. Paksoy), The Isis Press, İstanbul.
ERCILASUN, Ahmet Bican; Z. Akkoyunlu (2014), Kâşgarlı Mahmud. Dîvânu Lugâti’t-Türk. Giriş-Metin-Çeviri-Notlar-Dizin, TDK Yay., Ankara. 
ECKMANN, János (1967), Doğu Türkçesinde bir Kur’an çevirisi (Rylands Nüshası), TDAY-Belleten, 51-69.
_______ (1976), Middle Turkic Glosses of the Rylands Interlinear Koran Trans-lation, Akadémia Kiadó, Budapest.
EKER, Süer (2006), “Kutadgu Bilig’de (teñri ‘azze ve celle ögdisin ayur) Türkçe İslami Terimlerin Kaynakları Üzerine”, Bilig, Yaz / 2006, S. 38, s. 103-122. 
ERDAL, Marcel (1991), Old Turkic Word Formation, A Functional Approach to the lexicon, Vol. I-II, Otto Harrassowitz- Wiesbaden.
HAMIDULLAH, Muhammad (1965), “Kur’an-ı Kerimin Türkçe Yazma Tercümeleri”, Türkiyat Mecmuası, C. XIV, s. 65-80. 
KÖK, Abdullah (2004), Karahanlı Türkçesi Satır Arası Kur’an Tercümesi (TİEM 73 1v-235v) İnceleme- Giriş- Metin- Dizin, Ankara Üni. SBE, Ankara (doktora tezi). 
NALBANT, Bilge; Eynel, Sema (2015), “Tanrı Adları Örneğinde Türkçe Tarihî Metinlerde Terim Türetme Yolları”, Türk Kültürü 2015/2, s. 69-94. 
PRITSAK, Omeljan (1955), “Kara-hanlılar”, İslâm Ansiklopedisi, İslâm Âlemi Tarih, Coğrafya, Etnografya ve Biyografya Lûgati, MEB, C: 6, İstanbul, s. 251-273.
STEINGASS, F. (1930), A Comprehensive Persian-Englısh Dictionary. Includ-ing the Arabic Words and Phareses to be Met With In Persian Literature, London.
ŞIMŞEK, Yaşar (2016), “Karahanlı Türkçesi Dönemi Kur’an Tercümelerinden Rylands Nüshasında Farsça Tercüme Etkisi Üzerine Mülahazalar”, Ata-türk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi [TAED] 55, s.11-27. 
TEKİN, Şinasi (1980). Maitrisimit Nom Bitig, Berlin.
TOPAL, Erol (2012), Karahanlı Türkçesi Kur’an Tercümesiyle Yeni Uygur Türk-çesi Kur’an Tercümesinde Dini Söz Varlığı – Karşılaştırmalı İnceleme, Gazi Üni. SBE, TDE Ana Bilim Dalı doktora tezi. 
TOPALOĞLU, Bekir (1995), “Esmā-i Hüsnā”, TDV İslam Ansiklopedisi, C. XI, s. 404-418.
Türkçe Sözlük, TDK, Ankara, 2011. (Onuncu baskı)
USTA, Halil İbrahim (2011), Orta Asya Kur’an Tefsiri (Metin- Tıpkıbasım), An-kara.
ÜNLÜ, Suat (2004), Karahanlı Türkçesi Satır Arası Kur’an Tercümesi (TİEM 73 235v/2-450r/7) İnceleme- Giriş- Metin- Dizin, Hacettepe Üni.SBE, Anka-ra (doktora tezi). 
_______  (2005), “İlk Türkçe Kur’an Tercümesi TİEM 73’de Geçen Esma-i Hüsna İsimleri”, Çağdaş Türklük Araştırmaları Sempozyumu, Ankara, Türkiye, 7-11 Haziran 2005, s.17-56.
_______ (2007), “İlk Türkçe Kur’an Tercümelerine Göre Esmâ-i Hüsnâ”, T.C. Uludağ Üniversitesi Ilâhiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 16, Sayı: 2, s. 215-285. 
_______ (2012), Doğu ve Batı Türkçesi Kur’an Tercümeleri Sözlüğü, Eğitim Yay., Konya.
ÜŞENMEZ, Emek (2013), Türkçe İlk Kur’an Tercümelerinden Özbekistan Nüs-hası, Satır Arası Türkçe-Farsça Tercümeli (Giriş- İnceleme- Metin- Söz-lük- Ekler Dizini- Tıpkıbasım), Akademik Kitaplar, İstanbul.
UR  - https://doi.org/10.17133/tubar.319986
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/312551
ER  -