TY - JOUR TT - Tunceli ili merkez ilçesi yapılarındaki ateş bacalarının teknik analizi AU - Yardımlı, Seyhan AU - Dal, Murat PY - 2017 DA - June DO - 10.25092/baunfbed.321043 JF - Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi JO - BAUN Fen. Bil. Enst. Dergisi PB - Balıkesir Üniversitesi WT - DergiPark SN - 1301-7985 SP - 132 EP - 146 VL - 19 IS - 1 KW - Chimney construction KW - chimney heights KW - fireplace chimney KW - chimney materials N2 - İnsanların sağlıklı yaşayabilmeleri için en temel gereksinimlerindenbiri barınmadır. Bu koşulun sağlanabilmesindeki önemli faktörlerden biri degerekli ısıl konforu yerine getirebilmektir. Bunun için yapılarda çeşitliısıtıcılara yer verilmekle birlikte özellikle kırsal alanlarda sobakullanılmaktadır. Sobadaki yakıtın yanması sırasında oluşan karbonmonoksitindışarı atılması baca elemanı ile sağlanmaktadır. Baca bu işlevi yerinegetiremediğinde ise insan sağlığını tehdit eden bir yapı elemanınadönüşmektedir. Günümüzde gelişen ihtiyaç ve teknik olanaklar çerçevesinde pekçok baca tipi ile karşılaşılmakla birlikte burada sadece ateş bacaları elealınmıştır. Çalışmada yapıların sağlıklı ısıtılabilmeleri için gerekli ateşbacası düzenlemelerinin neler olabileceğini ortaya koymak ve karşılaşılanuygulama sorunlarına dikkat çekmek amaçlanmıştır. Çalışma İngiliz Baca veŞömine Üreticileri Derneği, ülkemizde bulunan Baca İmalatçıları veUygulayıcıları Derneği, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yapı MalzemeleriYönetmeliği(89/106/EEC) ve bu konuda yapılmış yayınlara değinme, mevcut yapılarüzerinde incelenen bacaların olumlu ya da olumsuz yönlerini irdeleme yöntemleriile yürütülmüştür. Çalışma sürecinde ateş bacalarının yapımı hakkında gözönünde bulundurulması gereken prensiplere yer verilmiş, kullanılan malzeme veformlara değinilmiştir. Bacaların binanın neresinde planlanması gerektiği,çatıda yükseklik ve konum olarak nasıl yerleştirileceği, çatı elemanları ileilgili detaylandırılma özellikleri, suya ve ısıya karşı yalıtım gerekliliği,dumanı çekme açısından diğer binalar ile bulunması gereken mesafelerbelirtilerek, kullanımında dikkat edilecek noktalar vurgulanmış ve metintamamlanmıştır. CR - [1] Meredith T, ve Vale A., Carbon monoxide poisoning, British Medical Journal, 296, 6615, 77-79, (1988). CR - [2] Tunalı, L., Bilkent Üniversitesi Sağlık Merkezi, Karbonmonoksit zehirlenmeleri http://bilheal.bilkent.edu.tr/aykonu/ay2009/karbonmonoksit.htm, (19.12.2016) CR - [3] Ernst A., ve Zıbrak, J. D., Carbon monoxide poisoning, The New England Journal of Medicine, 339, 22, 1603-1608 (2017). CR - [4] Erturhan Ü., Bacalardan kaynaklanan karbonmonoksit zehirlenmeleri ve önleme çalışmaları, Tekstil Mühendisliği Dergisi, 132, 61-65, (2012). CR - [5] Oymael, S., Su-rutubet ve yangın etkilerinin dayanım, malzeme seçimi ve bina tasarımı ile ilişkisi, Antalya Yöresinin İnşaat Mühendisliği Sorunları Kongresi, 22-23-24 Eylül 2005, Antalya, 312-321. http://www.imo.org.tr/resimler/ekutuphane/pdf/11150.pdf, (24.04.2017) [6] Uludağ E., Türkiye’de baca sorunu nedir niçin bacayı konuşuyoruz?, Doğal Gaz Semineri, 33-111 http://www1.mmo.org.tr/resimler/dosya_ekler/b0b33971890f1f1_ek.pdf (24.04.2017) CR - [7] Arıoğlu N. ve Hatipoğlu D. D., Çok katlı konut yapılarında şönt baca uygulama sorunları ve deprem etkisi, Çatı Cephe Fuarı–CNR, 25 -26 Mart 2005, http://www.catider.org.tr/pdf/sempozyum/bildiri_10.pdf, (24.04.2017) CR - [8] Erten E., Yapı Elemanları I-II Ders Notları, KTÜ Basımevi, Trabzon, 51-55,(1992) CR - [9] Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (89/106/EEC) https://www.csb.gov.tr/turkce/index.php?Sayfa=sayfa&Tur=mevzuat&Id=112 (25.04.2017) CR - [10] Yanlış bacalar ölüm saçıyor, Ertaş-Hart Seramik Baca Sistemleri A.Ş., BACADER http://www.ertas-hart.com.tr/yanlis-bacalar-olum-saciyor.html, (19.12.2016) CR - [11] BFCMA (British Flueand Chimney Manufacturers Association), 4-5, 6 http://www.hetas.co.uk/wp-content/mediauploads/BFCMA-General-Guidance-10-12-12.pdf, (19.12.2016) CR - [12] T.C. Milli Eğitim Bakanlığı MEGEP, İnşaat teknolojisi, baca, 4, 2006 http://hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/kursprogramlari/insaat/moduller/Baca.pdf (19.12.2016) CR - [13] Eldem, S. H., Yapı, DGSA Yapı Kürsüsü, Birsen Yayınevi, 1973 CR - [14] Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü Mevzuat Bilgi Sistemi e.mevzuat, Plansız alanlar imar yönetmeliği, bacalar, www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.4882...0...plansız, (25.04.2017) CR - [15] İnşaat bölümü yapı dersleri arşivi, Bacaların yapım kuralları ve düzenleme şekilleri, http://ders.insaatbolumu.com/yapi-elemanlari/bacalarin-yapim-kurallari-ve- duzenleme-sekilleri, (19.12.2016) CR - [16] Avcıoğlu, M.,Yapı Teknolojisi-1, Birsen Yayınevi, İstanbul (2011) CR - [17] S. H. Eldem, SoygenişM., Yapı 1-2-3-4, Birsen Yayınevi, (2005) CR - [18] Baca dibi ve duvar dibi yalıtım bandı, Bulgu Makine ve Cıvata San. Tic. Ltd. Şti., http://www.bulgu.com/baca-dibi-ve-duvar-dibi-yalitim-bandi/urunler/46, (25.05.2016) CR - [19] Duvar baca dibi çözümü, Persan-Çatı-Cephe-Yalıtım Sistemleri http://www.persanyapi.com.tr/video.php?video=19, (19.12.2016) CR - [20] Persan - Duvar ve baca dibi çözümleri, RAF ürün dergisi, http://v1.raf.com.tr/urun_1908_persan---duvar-ve-baca-dibi-cozumleri.html, (19.12.2016) UR - https://doi.org/10.25092/baunfbed.321043 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/315957 ER -