TY  - JOUR
TT  - Existence and Essence in the Early Islamic Theology: An Analysis Centred on Qadi Abd al-Jabbar and al-Juwayni
AU  - Kaş, Murat
PY  - 2017
DA  - June
DO  - 10.20486/imad.321067
JF  - İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi
PB  - Kütahya Dumlupınar Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2149-0872
SP  - 257
EP  - 293
VL  - 2
IS  - 2
KW  - Varlık
KW  - Zat
KW  - Sıfat
KW  - Cüveynî
KW  - Kâdî Abdülcebbâr
N2  - Islamictheology (Kalam) in which the things are taken in two basic categories, i.e. theeternal and originated beings, the framework regarded to the comprehension ofthe existents embodied in the distinction between the essence (zat), the attribute (sıfat) and the action (fiil). This distinction is not consideredonly form the point of physical or natural realm, unlike the substance-accidentdifference it is a metapyhsical distinction and thus pertinent to both theeternal and originated beings. The early (mutaqaddimun) theologian’s acceptanceof the existence-essence identity on one hand and the idea signifies that theessence qua essence doesn’t exclude the meaning of existence on the other hand,come up for discussion the concept of ‘existence’ with regard to aforementionedframework. The examination of this point neccessitate a conceptual analysisconcerning the existence, thing and essence. This study, in which particularly QadiAbd al-Jabbar (d. 415/1025) and al-Juwayni (d. 478/1085) are based on thecentre, present a conceptual framework relevant to the comprehension of theexistents, then investigate the predication existence of God and the originatedthings, monosemy of the existence, analyze the usage of essence in such amanner that ecxlude the meaning of existence and inquire why this usage doesn’tpave the way for the idea of quiddity.
CR  - Abdülkâhir Bağdâdî, Usûlü’d-dîn, İstanbul: Dâru’l-Fünûn İlahiyat Fakültesi, 1928.
CR  - Afîfî, Ebü’l-Alâ, “Mûtezile’nin Mâdûm Nazariyesi ile İbn Arabî’nin A‘yân-ı Sâbite Nazariyesinin Karşılaştırılması”, çev. Cağfer Karadaş, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1994, c. VI, sayı: 6, s. 267-276.
CR  - Bâkıllânî, et-Takrîb ve’l-irşâd (I-III), thk. Abdülhamid b. Ali Ebû Zenîd, Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1998.
CR  - _______, Kitâbü’t-Temhîd, nşr. Richard McCarty, Beyrut: el-Mektebetü’l-Şarkıyye, 1957.
CR  - Cürcânî, Seyyid Şerîf, Hâşiye alâ Şerhi’t-Tecrîd, Damad İbrahim Paşa 785.
CR  - _______, Şerhu’l-Mevâkıf, İstanbul: Dâru’t-Tıbâati’l-Âmire, 1266.
CR  - _______, Ta‘rîfât, Beyrut: Mektebetü Lübnan, 1985.
CR  - Cüveynî, İmâmü’l-Harameyn, eş-Şâmil fi usûli’d-dîn, nşr. Richard M. Frank, Tahran: Müessese-i Mütâlaat-ı İslamî Dânişgâh-ı McGill Şube-i Tahran, 1981.
CR  - _______, eş-Şâmil fi usûli’d-dîn, thk. Abdullah Mahmud Muhammed Ömer, Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1999.
CR  - _______, Kitâbü’l-İrşâd ilâ kavâtii’l-edille fî usûli’l-i‘tikâd, thk. Muhammed Yusuf Musa, Kâhire: Mektebetü’l-Hancî, 1950.
CR  - Demir, Osman, “Zât”, DİA, XXXXIV 148-150.
CR  - Dhanani, Alnoor, The Physical Theory of Kalam: Atoms, Space and Void in Basrian Mu’tazilî Cosmology, Leiden: E. J. Brill, 1994.
CR  - Ebü’l-Kâsım El-Ensârî, el-Gunye fî ilmi’l-kelam, nşr. Mustafa Hasaneyn Abdülhâdî, Kâhire: Dârü’s-Selâm, 2010.
CR  - _______, Şerhu’l-İrşâd, Süleymaniye Ktp., Ayasofya, no. 1205.
CR  - el-Eşarî, Ebû Musa, Makâlâtü’l-islamiyyîn, nşr. Helmutt Ritter, Wiesbaden: Franz Steiner Verlag, 1963.
CR  - _______, Risâle ilâ ehli’s-Seğr, thk. Abdullah Şâkir Muhammed el-Cüneydî, Medine: Mektebetü’l-Ulûm ve’l-Hikem, 2002.
CR  - Frank, Richard M., “al-Ahkâm in Classical Asharite Teaching”, De Zénon d’Élée a Poincaré Recueil d’études en hommage a
CR  - Roshdi Rashed, eds. R. Morelon and A Hasnawi (Les Cahiers du MIDEO), Louvain: Editions Peeters 2004 içinde, s. 753-777.
CR  - _______, “Attribute, Attribution and Being: Three Islamic Views ”, Classical Islamic theology: The Ash`arites Texts and Studies on the Development and History of Kalâm, ed. Dimitri Gutas, Hampshire: Ashgate Variorum, 2008, s. 258-278.
CR  - _______, “Bodies and Atoms”, Islamic Theology and Philosophy: Studies in Homour of George E. Hourani, ed. Michael E. Marmura, New York: The State University of New York Press, 1984 içinde, s. 39-53 ve 287-293.
CR  - _______, “The As’arite Theology: Primary Entities”, Arabic Sciences and Philosophy, vol. 9, (1999), s. 163-231.
CR  - _______, “The Metaphysics of Created Being According to Abu’l-Hudayl al-Allâf: A Philosophical Study of the Earliest Kalâm”, Early Islamic Theology: The Mu’tazilites and al-Ash’arî, ed. Dimitri Gutas, Surrey: Ashgate Variorum, 2011, s. 1-53.
CR  - _______, Beings and Their Attributes, Albany: State University of New York, 1978.
CR  - İbn Fûrek, el-Hudûd fi’l-usûl, thk. Muhammed Süleymânî, Beyrut: Dâru’l-Garbi’l-İslâmî, 1999.
CR  - _______, Mücerredü makâlâti’ş-Şeyh Ebi’l-Hasen El-Eş’arî, thk. Daniel Gimaret, Beyrut: Dârü’l-Meşrık, 1987.
CR  - İbn Metteveyh, et-Tezkire fî ahkâmi’l-cevâhir ve’l- a‘râz, nşr. Sami Nasr Latif, Faysal Büdeyr Avn, Kâhire: Dâru’s-Sekâfe, 1975.
CR  - Kâdî Abdülcebbâr, el-Mecmû‘ fi’l-Muhît bi’t-teklîf (I), nşr. J. J. Houben, Beyrut: el-Matbaatü’l-Katulikiyye, 1965.
CR  - _______, el-Muğnî fi ebvâbi’t-tevhîd ve’l-adl, IV, Ru’yet’ü’l-Bârî, nşr. Mahmud Muhammed Hudayrî, Kâhire: ed-Dâru’l-Mısriyye li’t-Te’lîf ve’t-Terceme,
CR  - _______, el-Muğnî fi ebvâbi’t-tevhîd ve’l-adl, V, el-Fıraku ğayru’l-İslamiyye, nşr. Mahmud Muhammed Hudayrî, Kâhire: ed-Dâru’l-Mısriyye li’t-Te’lîf ve’t-Terceme, 1963.
CR  - _______, el-Muğnî fi ebvâbi’t-tevhîd ve’l-adl, XI, et-Teklîf, nşr. Muhammed Ali en-Neccâr-Abdülhalîm en-Neccâr), Kâhire: ed Dârü’l-Mısriyye li’t- Te’lîf ve’t-Terceme, 1963.
CR  - _______, el-Muğnî fi ebvâbi’t-tevhîd ve’l-adl, XII, en-Nazar ve’l-maârif, nşr. İbrahim Medkûr, Kâhire: ed-Dâru’l-Mısriyye li’t Te’lif ve’t-Terceme, 1963.
CR  - Koloğlu, Orhan Şener, Cübbâîler’in Kelam Sistemi, İstanbul: İSAM Yay. 2011.
CR  - Mânkdîm Şeşdîv, Ta‘lîk alâ Şerhi’l-Usûli’l-hamse, (Şerhu’l-Usûli’l-hamse başlığıyla Kâdî Abdülcebbâr’a nispetle nşr. Abdülkerim Osman), Kâhire: Mektebetü Vehbe, 1988.
CR  - Necrânî, Takıyyüddîn, el-Kâmil fi’l-istiksâ fî mâ beleğanâ min kelami’l-kudemâ, thk. Es-Seyyid Muhammed eş-Şâhid, Kâhire: el-Meclisü’l-A’lâ li’ş-Şuûni’l-İslâmiyye, 1999.
CR  - Nesefî, Ebü’l-Muîn, Tebsıratü’l-edille fî usûli’d-dîn, thk. Muhammed Enver Hamid İsa, Kâhire: el-Mektebetü’l-Ezheriyye li’t-Türâs, 2011.
CR  - Nîsâbûrî, Ebû Reşîd, el-Mesâil fi’l-hilâf beyne’l-Basriyyîn ve’l-Bağdâdiyyîn, nşr. Ma‘n Ziyade, Rıdvan Es-Seyyid, Beyrut: Ma‘hedü’l-İnmâi’l-Arabî, 1979.
CR  - _______, Fi’t-Tevhîd, thk. Muhammed Abdülhâdî Ebû Rîde, Kâhire: Vizâretü’s-Sekâfe, 1969.
CR  - Sabra, A. I., “Kalam Atomism as an Alternative Philosophy to Hellenizing Falsafa”, Arabic Theology, Arabic Philosophy: Form the Many to the One: Essays in Celebration of Richard M. Frank, ed. James E. Montgomery, Leuven: Uttgeverij Peeters en 
Departement Oosterse Studies, 2006, s. 199-272.
CR  - _______, “The Simple Ontology of Kalam Atomism: An Outline”, Early Science and Medicine 14 (2009), s. 68-78.
CR  - Şehristânî, el-Milel ve’n-Nihal, thk. Emir Ali Mehnâ, Ali Hasan Fâur, Beyrut: Dâru’l-Ma’rife, 1993.
CR  - Türker, Ömer, Seyyid Şerîf Cürcânî’nin Tevil Anlayışı: Yorumun Metafizik, Mantıkî ve Dilbilimsel Temelleri, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, [Yayımlanmamış Doktora Tezi],  İstanbul, 2006.
CR  - Yıldırım, Ömer Ali, “Mâdûm ve Mümkün: Mûtezile’nin Mâdûm ve İbn Sinâ’nın Mümkün Kavramı Üzerine Değerlendirmeler”, İslam Araştırmaları Dergisi, 2013, sayı: 30, s. 81-107.
UR  - https://doi.org/10.20486/imad.321067
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/337581
ER  -