TY - JOUR T1 - SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK EKSENİNDE MANİSA CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ’NİN KARBON AYAK İZİNİN HESAPLANMASINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA TT - A RESEARCH ON THE CALCULATION OF CARBON FOOTPRINT OF MANİSA CELAL BAYAR UNIVERSITY AT SUSTAINABILITY AXIS AU - Binboğa, Gül AU - Ünal, Aylin PY - 2018 DA - July DO - 10.18092/ulikidince.323532 JF - Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi JO - IJEAS PB - Kenan ÇELİK WT - DergiPark SN - 1307-9832 SP - 187 EP - 202 IS - 21 LA - tr AB - Dünyanın dönüşmesinde önemli bir kırılma noktası olan SanayiDevrimiyle başlayan süreçte artan dünya nüfusu ve refah talebine bağlı olarakçevreye duyarlı olmayan üretim ve tüketim tarzı birçok çevre sorununundoğmasına neden olmuştur. İnsanlık tarihinin en önemli çevre sorunlarından biriolarak görülen küresel ısınmaya bağlı iklim değişikliği ve diğer çevresorunlarıyla mücadelede sürdürülebilir kalkınma anlayışı benimsenmeyebaşlanmıştır. Dünya paralelinde sürdürülebilir kalkınma anlayışını ve yeşilbüyüme modelini benimseyen Türkiye’nin sera gazı emisyonlarının ve çevresorunlarının giderek artması karşısında çevreye duyarlı politika ve stratejilerinhayata geçirilmesinin önemi giderek artmaktadır. Bu çerçevede, bilim üreten veyayan kurumlar olarak üniversitelerin sürdürülebilir bir dünyanınsağlanmasındaki sorumlulukları ve rolleri oldukça önemlidir. Bu çalışmada,Manisa Celal Bayar Üniversitesi’nin karbon ayak izini hesaplayarak kaynakların sürdürülebilirkullanımına ve küresel iklim değişikliği ile mücadelede yapılması gerekenleredikkat çekmek ve geleceğin mimarı olan üniversitelerin sorumluluk ve rollerininönemini ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu kapsamda, Üniversitenin birincil karbonayak izi IPCC Metodolojisi Tier 1 yaklaşımıyla hesaplanmış ve 2016 yılı için 8.953,906Ton CO2 emisyonunda bulunduğu tespit edilmiştir. KW - Karbon ayak izi KW - küresel ısınma KW - küresel İklim değişikliği KW - sürdürülebilirlik N2 - In the process that began with theIndustrial Revolution, which was a major breakthrough point in thetransformation of the world, increasing world population andnon-environmentally sensitive production and consumption patterns caused toomany environmental problems. The concept of sustainable development has begunto be adopted in the struggle against climate change related to global warmingwhich is regarded as one of the most important environmental problems of humanhistory and other environmental problems. Adopting a sustainable developmentapproach and a green growth model in parallel with the world, the increasingimportance of environmentally sensitive policies and strategies in response toTurkey's increasing greenhouse gas emissions and environmental problems is increasing.In this framework, the responsibilities and roles of universities as a scienceproducing and disseminating a sustainable world are very important. In thisstudy, it is aimed to draw attention to the sustainable use of resources andthe need to fight against global climate change by calculating the carbonfootprint in of Manisa Celal Bayar University. It is also aimed to show theimportance of the responsibilities and roles of universities which arearchitect of the future. By calculating the carbon footprint of Manisa CelalBayar University, the primary carbon footprint of the university was calculatedby using the IPCC Methodology Tier 1 approach in the Sustainability Study ofthe University and it was found that there was CO2 emission of8.953,906 Tons for the year 2016. CR - Aksay, C.S, Ketenoğlu, O. Ve Kurt L. (2005). Küresel Isınma ve İklim Değişikliği. Selçuk Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fen Dergisi, 25, 29-41. CR - Aksoy, Ç., 2013. Sürdürülebilirlik Performansının Değerlendirilmesine Yönelik Ölçek Önerisi ve Türkiye’deki İşletmelerde Uygulaması. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi SBE, İşletme ABD, Muhasebe-Finansman Bilim Dalı, İstanbul, Türkiye, 214s. CR - Atabey, T. (2013). Karbon Ayak İzinin Hesaplanması: Diyarbakır Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Atabey, T. (2013). Karbon Ayak İzinin Hesaplanması: Diyarbakır Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Elazığ. CR - Beyhan, S. G. ve Ünügür, S. M. (2005). Çağdaş Gereksinmeler Bağlamında Sürdürülebilir Turizm ve Kimlik Modeli. İTÜ Dergisi/a, Cilt: 4, Sayı:2, 79-87. CR - Birkan, İ. (2014). Küresel Isınma ve Karbon Ayak İzimiz. Erişim Adresi http://www.turkishnews.com/tr/content/wp-content/uploads/2014/08/KURESEL-ISINMA-VE-KARBON-AYAK-IZIMIZ.pdf CR - Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (ÇŞB). (2014). Sera Gazı Emisyonlarının İzlenmesi ve Raporlanması Hakkında Tebliğ. 1-40. CR - Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (ÇŞB). (2012). Türkiye ve İklim Değişikliği Müzakereleri. Erişim Adresi http://iklim.cob.gov.tr/iklim/Files/yay%C4%B1nlar/makale-Doha.pdf CR - Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (ÇŞB). (2009). Türkiye İklim Değişikliği Stratejisi 2010-2023. Erişim Adresi http://www.csb.gov.tr/db/iklim/banner/banner592.pdf CR - Danışman, İ.K. ve Özalp, A.G. (2016). Karbon Ayak İzinin Azaltılmasında Yeşil Liman Uygulamasının Rolü: Marport Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 99-116. CR - DSİ Genel Müdürlüğü, Etüd ve Plan Dairesi Başkanlığı, İklim Değişikliği Birimi. (2010). İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi, Kyoto Protokolü ve Türkiye. Erişim Adresi www.dsi.gov.tr/iklim/sozlesmeler/cerceve_sozlesme_kyoto/iklim_degisikligi_cerceve_sozlesmesi_ve_turkiye.pdf CR - IPCC. (2013). Climate Change 2013 The Physical Science Basis, Erişim Adresi https://www.ipcc.ch/pdf/assessment-report/ar5/wg1/WG1AR5_Chapter02_FINAL.pdf CR - IPCC. (2007). The Physical Science Basis, Contribution of Working Group I to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Cambridge University Press, Erişim Adresi https://www.ipcc.ch/pdf/assessment-report/ar4/wg1/ar4-wg1-annexes.pdf CR - Harris, J.M. (2000). Çeviren: Özmete, E. Sürdürülebilir Kalkınmanın Temel Prensipleri. Erişim Adresi http://www.sdergi.hacettepe.edu.tr/makaleler/EmineOzmet2eviri.pdf CR - İncedayı, İ. (2003). Çevresel Duyarlılık Bağlamında Davranış Biçimi Olarak Sürdürülebilirlik, Mimarlık Dergisi, Erişim Adresi http://www.mimarlikdergisi.com/index.cfm?sayfa=mimarlik&DergiSayi=30&RecID=732 CR - Kutay Karaçor, E., Yerli, Ö., Girti Gültekin, P. ve Özdede, S. (2010). Peyzaj Tasarımında Kullanılan Yapısal Elemanların Karbon Ayak İzlerinin Değerlendirilmesi, III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, Cilt: IV, s. 1558-1563. CR - Manisa Celal Bayar Üniversitesi (2017). Manisa Celal Bayar Üniversitesi Stratejik Planı 2018-2022. Erişim Adresi http://cbu.edu.tr/anasayfa/oneri/doc/2018-2022StratejikPlan.pdf CR - Özlem, B. (2013). Seçilen Bir Kağıt Fabrikasında Karbon Ayak İzi Belirlenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. CR - Pekin, M. A. (2006). Ulaştırma Sektöründen Kaynaklanan Sera Gazı Emisyonları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. CR - Sakınç, E. (2006). Sürdürülebilirlik Bağlamında Mimaride Güneş Enerjili Etken Sistemlerin Tasarım Öğesi Olarak Değerlendirilmesine Yönelik Bir Yaklaşım. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. CR - Saraç, B. ve Alptekin, N. (2017). Türkiye’de İllerin Sürdürülebilir Kalkınma Göstergelerine Göre Değerlendirilmesi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, Cilt 13, Sayı 1, 19-49. CR - Satır Reyhan, A. ve Reyhan, H. (2016). Küresel Isınmanın Nedenleri, Sonuçları, Çözümleri Üzerine Yeni Değerlendirmeler. Memleket Siyaset Yönetim (MSY), Cilt: 11, Sayı: 26, 1-24. CR - TBMM İklim Değişikliği Meclis Araştırma Komisyonu. (2008). İklim Değişikliği Meclis Araştırma Raporu. Erişim Adresi http://iklim.cob.gov.tr/iklim/AnaSayfa/RaporlarBelgeler.aspx?sflang=tr CR - Tıraş, H. H. (2012). Sürdürülebilir Kalkınma ve Çevre: Teorik Bir İnceleme. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt:2, Sayı:2, 57-73. CR - Toröz, A.S. (2015). Gemi Kaynaklı Atıkları Alan Bir Atık Kabul tesisinde Karbon Ayak İzinin Belirlenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. CR - Turanlı, A.M. (2015). Estimation of Carbon Footprint: A Case Study for Middle East Technical University, Master of Science. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Natural and Applied Sciences of Middle East Technical University, Ankara. CR - Türkeş, Ö., Şen, Ö. L., Kurnaz, L., Madra, Ö. ve Şahin, Ü. (2013). İklim Değişikliğinde Son Gelişmeler, IPCC 2013 Raporu. İstanbul Politikalar Merkezi, Sabancı Üniversitesi, Erişim Adresi http://ipc.sabanciuniv.edu/wp-content/uploads/2014/01/13672_IPCCRapor.web_.02.01.14.pdf CR - Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2013). National Greenhouse Gas Inventory Report, 1990-2012. Erişim Adresi http://www.csb.gov.tr/db/iklim/editordosya/NIR_TUR_2012.pdf. CR - Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2016). Seragazı Emisyon Envanteri 2014. Erişim Adresi http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21582 CR - UNFCC. (1992). United Nations Framework Convention on Climate Change. Erişim Adresi https://unfccc.int/resource/docs/convkp/conveng.pdf CR - United Nations (UN). (1987). WCED Report, Our Common Future. Erişim Adresi http://www.un-documents.net/our-common-future.pdf CR - United States Environmental Protection Agency (EPA). (2016) Erişim Adresi https://www.epa.gov/sites/production/files/2016-07/ghgconc2000-large.jpg UR - https://doi.org/10.18092/ulikidince.323532 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/453239 ER -