@article{article_325391, title={Khabaz Sahasında (Kuzey Irak) Farklı Rezervuarlardaki Petrollerin Jeoistatistiksel Değerlendirilmesi}, journal={Türkiye Jeoloji Bülteni}, volume={60}, pages={347–362}, year={2017}, DOI={10.25288/tjb.325391}, author={İsmail, Muhammed and Yalçın, M. Namık and Al-mufti, Torhan M.}, keywords={Faktör analizi,jeoistatistik,petrol jeolojisi,Kerkük petrolleri,petrol jeokimyası}, abstract={<p style="text-align: justify; "> <span style="font-size: 12px;">Kuzey Irak’taki petrol sahalarında petrol üretimi çoğunlukla birden çok rezervuardan yapılmaktadır. Bu  </span> <span style="font-size: 12px;">rezervuarlar Tersiyer (bir rezervuar) ve Kretase (iki rezervuar) yaşlı birimlerden oluşmaktadır. Bu çalışmada farklı  </span> <span style="font-size: 12px;">rezervuarlardaki petrollerin tek bir ana kayadan mı yoksa farklı ana kayalardan mı türediği ve tek veya çok evreli bir  </span> <span style="font-size: 12px;">göç sonucunda mı bu rezervuarlarda birikmiş oldukları sorularının cevabına ulaşılmaya çalışılmıştır. </span> </p> <p style="text-align: justify; "> <span style="font-size: 12px;">Bu çalışmada incelenen Khabaz petrol sahasında açılmış olan petrol kuyularından hem Tersiyer yaşlı, hem de  </span> <span style="font-size: 12px;">Kretase yaşlı rezervuarlara ulaşılmış olanlar seçilmiştir. Bu rezervuarlardaki petrollerin özgül ağırlık, API-gravitesi,  </span> <span style="font-size: 12px;">asfalten miktarı, kükürt miktarı, balmumu miktarı,  kül miktarı ve Ni, V miktarları gibi fiziko-kimyasal özellikleri  </span> <span style="font-size: 12px;">kullanılarak çalışmanın amacına yaklaşım sağlanmıştır. Her bir kuyu ve rezervuar için ayrı ayrı belirlenen bu  </span> <span style="font-size: 12px;">parametreler, önce bir veri tabanı olarak düzenlenmiştir. Daha sonra korelasyon katsayısı (R), faktör analizi ve klaster  </span> <span style="font-size: 12px;">(kümelenme) analizi gibi istatistiksel yöntemler yardımıyla bilgisayar destekli değerlendirmeler ve karşılaştırmalar  </span> <span style="font-size: 12px;">kullanılarak rezervuarlar arasındaki benzerlik, yakınlık ve farklılıklar belirlenmeye çalışılmıştır.  </span> </p> <p style="text-align: justify; "> <span style="font-size: 12px;">Khabaz petrol sahasında üç ayrı rezervuar bulunmaktadır. Bunlar; Tersiyer yaşlı (Jeribe), Kretase yaşlı  </span> <span style="font-size: 12px;">(Üst Qamchuqa) ve (Alt Qamchuqa) birimleridir. Khabaz petrol sahasındaki tüm kuyular tek bir yapıdan üretim  </span> <span style="font-size: 12px;">yapmaktadır. Sadece Khabaz-2b kuyusu bu yapının dışında kalmaktadır. Buradaki petrolün özgül ağırlığı yüksektir  </span> <span style="font-size: 12px;">ve çok miktarda asfaltik bileşen içermektedir. Değerlendirme sonuçlarına göre üretilen petroller aynı ana kayadan  </span> <span style="font-size: 12px;">(Chia Gara Formasyonu) türemişlerdir. Bununla birlikte istatistiksel değerlendirmeler sonucunda Khabaz petrol  </span> <span style="font-size: 12px;">sahasında üretilen petrollerde iki farklı tip petrol (a ve b) belirlenmiştir. Bu bileşimsel farklılığın, göç sırasında ve/ </span> <span style="font-size: 12px;">veya yerinde başkalaşım sonucunda geliştiği sonucuna varılmıştır. </span> </p>}, number={3}, publisher={TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası}