TY  - JOUR
T1  - Farklı iki anamateryal üzerinde oluşmuş vertisol toprakların morfolojisi, minerolojik özellikleri ve sınıflaması
TT  - Morphology, minerology properties and classification of vertisols formed on two different parent material
AU  - Gürsoy, Fatma Esra
AU  - Dengiz, Orhan
PY  - 2018
DA  - June
Y2  - 2018
DO  - 10.7161/omuanajas.329810
JF  - Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi
JO  - ANAJAS
PB  - Ondokuz Mayıs Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1308-8750
SP  - 162
EP  - 169
VL  - 33
IS  - 2
LA  - tr
AB  - Yapılan çalışmanın başlıca amaçları; Samsun ekolojikkoşulları altında farklı iki ana materyal (bazalt ve marn) üzerinde oluşmuşdört farlı toprak profilinin morfoloji,mineroloji, fiziksel ve kimyasal özelliklerini belirlemek, ii-)toprakların toprak sınıflamasına göre sınıflamasını yapmak ve iii-) fizikselözellikler ile minerolojik özellikler arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Çalışmasonucuna göre topraklar alt gurup düzeylerde Calci Haplustert, EnticHaplustert, Chromic Haplustert, Typic Calciustert olarak sınıflandırılmıştır.Toprakların baskın olarak kil minerali simektit grubu 2:1 tipi şişen kilminerallerinden montmorillonit olup, çok az olarakta nontronit ve kaolinitbelirlenmiştir. Fiziksel özelliklerden toprakların likit limit veplastiklik indeksi değerleri sırasıyla %53-%70 ve %27-%40 arasında değişimgöstermektedir. Yüzey horizonlarda likit limit değerleri Calci Haplusterttopraklar en yüksek değere sahip iken, Entic Haplustert topraklar ise en yüksekplastiklilik indeks değerine sahip oldukları belirlenmiştir. Birleştirilmiştoprak sınıflama sistemi (USCS)’ne göre ise tüm topraklar yüksek plastisiteliinorganik killer (CH) olarak sınıflandırılmıştır. Aktivite değerlerine göresınıflandırıldıklarında, aktif olmayan killer sınıfları içerisindedeğerlendirilmiştir. İndeks özelliklerine ve aktiviteye bağlı olarak, toprakgenişleyebilir killerinin değerlendirilmesi yapıldığında çoğunluğunugenişleyebilen toprakların oluşturduğu görülmektedir. Ayrıca minerolojiktestlerin sonuçları, hem indeks özelliklerin sonucu elde edilen değerleri, hemde şişme değerlendirmesi ile elde edilen genişleyebilir toprak özellikleriarasında uyum tespit edilmiştir. Simektit kil minerallerini fazla düzeyde içeren çalışmaalanına ait topraklar, fiziksel ve zemin mühendisliği yönünden elde edilenanaliz sonuçları değerlendirildiğinde bu toprakların sorunlu olabileceğisöylenebilir.
KW  - Kıvam limitler
KW  - Kil minerali
KW  - Toprak Sınıflama
KW  - Vertisol
N2  - The aims of this study are i-) to determine morphology, mineralogy,chemical and physical properties of four different soil profiles formed on twodifferent parent materials and order, ii-) to classified according to soiltaxonomy, and iii-) to investigate between physical characteristic andmineralogical properties. According to this study’s results, four soil profileswere classified as Calci Haplustert, Entic Haplustert, Chromic Haplustert,Typic Calciustert and it was determined that montmonilinite which is one of theswellable 2:1 smectite groups was found as dominate clay mineral followed bynontronite and kaolinite. Liquid limit and plastic limit of soils weredetermined between 53-70% and 27-40%, respectively. In surface horizon, liquidlimit was found the highest value in Calci Haplustert while, Entic Haplusterthas the highest plastic limit value. According to USCS classification, allsoils were classified as high plasticity, inorganic clay (CH). In addition asclassified according to their activity values, they were classified as noactive clay. According to index properties and clay mineral all profiles can besaid as swellable soils. According to analysis results, it can be saidthat studied soils including high amount of swellable smectite clay mineralshave problem by taking into consideration of physical ground and soil engineering.
CR  - Abdulaemma Mandhour Alfatlawi, E., (2011) . Swelling Potentıal And Mıneralogy Of Thı – QarUnıversıty Soil. Journal of Thi-QarUniversity number1 Vol.7
CR  - Ahmad, N. 1983. Vertisols. In Wilding, L.P., Smeck, N.E. & Hall, G.F. (Eds), Pedogenesis and Soil Taxonomy, The Soil Orders. Developments in Soil Science.
CR  - Altınbaş, Ü. ve Zorba, M., 1990, Yamanlar Dağı Yöresi (İzmir) Kireçsiz Kahverengi Büyük Toprak Grubunun Zemin Mekaniği Yönünden Kimi Mühendislik Özellikleri Üzerine Araştırmalar, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi Cilt:26, Sayı:1, Bornova.
CR  - Atterberg, A., (1911); Dieplastizitat der tone, Intern Mitteil Bodenkunde, 1, 4-37.
CR  - Atterberg, A.,Diemecanische Bodenenalyeseunddie klassifikation der mineral böden s	echwedens. Int. Mitt. Bodenk., 2, 312-342, 1912.
CR  - Campbell, D.J., Liquid and plasticlimits. In ‘Soilanalaysis – physical methods’ (Eds KA Smith, CE Mullins) DekkerInc., 367-398 New York, 1911.
CR  - Canbolat, M.Y,  K. Barik, M. Özgül ,1999. Erzurum Yöresinde Farklı Ana Materyaller Üzerinde Oluşmuş Üç Toprak Profilinin Kıvam Limitleri Ve Şişme-Büzülme Karakteristikleri. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 30 (2), 121-129.
CR  - Canbolat, M.Y., T. Öztaş, M. Akgül, K. Barik, 1998. Erzurum Daphan Ovası Topraklarının Mekaniksel Özellikleri. Doğu Anadolu Tarım Kongresi, Erzurum.
CR  - Casagrende, A. 1934. Diearaometer-methotezur Bestimmum der kornverteilungvon Bodenundan derenmaterialen. Springer J.
CR  - De Jong, E., D.F. Acton, H. B. Ststonehouse, 1990. Estimating the Atterberg Limits of Southern Saskatchewan Soils From Texture and Carbon Contents. Can. J. Soil Sci., 70: 543- 554.
CR  - Dumbleton, M. J. and West, G., (1966); Some Factors Affecting The Relation Between The Clay Minerals in Soils And Their Plasticity. 6, 179.
CR  - FAO/ISRIC. 2006. World Referances Base For Soil Resources World Soil Rep., No, 103. Rome, 128p.
CR  - Gillot E.J:, 1987, Clay in Engineering Geology. Elsevier, Amsterdam, 468p.
CR  - Gougazeh, M. and Al-shabatat, A. (2013). Geologicaland Geotecnical Properties Of Soil Materials at Tannur Dam, Wadi Al Saha, South Jordan. Journal of Taibah University for Science. 216-222
CR  - Grim, R.E., 1949, Minerological composition in relation to the properties of certain soils: Geotechnique, 1, 139-147.
CR  - Karacan, E. ve Arslan, A.T. (2001). Kanak Barajı (Sivas-Şarkışla) inşaatında Kullanılacak Olan Geçirimsiz Toprak Malzemelerin Minerolojisi ve Jeoteknik Özellikleri. Yer bilimleri dergisi, C.14, S. 15-26.
CR  - Nagaraj, T.S. and Jayadeva M.S., (1983); Critical reapprasial of plasticity index of soils, J. Geotech. Eng. Div. ASCE, 109(7), 994-1000.
CR  - Seed, H.B., WoodWArd, R.J., and Lundgren,R., 1962, prediction of swellingpotentialfor compactedclays: proc. ASCE Jour. Soil Mech. and Found. Division, 88, 57-88.
CR  - Sivapullah, P.V.,and Sridharan, A., (1985) Liquid Limid Of Soil Mixtures, Geotech, Testing., 8(3) 11-116.
CR  - Skempton, A.W., 1953, the colloidal activity of clays. Proc. 3rd Intl. Conf. Soil Mechs. Found. Eng., Zurich, I, 57-61.
CR  - Soil Survey Staff. 1999. Soil Taxonomy. A Basic of Soil Classification for Making and Interpreting Soil Survey. U.S.D.A Handbook No: 436, Washington D.C.
CR  - Soil Survey Staff. 1983. USDA NationalHandbook 20013, Washington D.C
CR  - SSSA, 1997. Glossary of soil science terms. , SSSA, Wisconsin.
CR  - Tan, T.S.,Goh, T.C., Kuranaretne, G.P., and Lee, S.L., (1994); Shearstrength of very soft clay-sand mixtures,  Geotech, Testing.,J., 17(1), 27-37.
CR  - Terzaghi, K., and Peck, R.B., 1967, soil mechanics in engineering practice: new York, John Wiley and Sons, Inc., 729p.
CR  - Wagner, A.A. 1957. The use of the Unified Soil Classification System by the Bureau of Reclamation: Proceedings, 4th International Conference on Soil Mechanics and Foundation Engineering (London), Vol. 1, p. 125.
CR  - Wan Der Mewe, D.H., 1964, the predictionof heave fromthe plasticityindex and percentage clay friction of soils. Civil Engineering in South Africa, 6(6), 103-106.
CR  - Yılamz, I., 2009, Swell Potantial and Shear Strength Estimation of Clays.Applıed Clay Science. 46, 376-384.
CR  - Yılmaz, I.,and Karacan, R., (1997). Bull. IAEG, No. 55, 159.
UR  - https://doi.org/10.7161/omuanajas.329810
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/490607
ER  -